به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر – آن آیات کتاب حکیم است. (۱)

آیا این برای مردم موجب شگفتی است که به یکی از آنها وحی فرستادیم که مردم را انذار کن و به کسانی که ایمان آورده‏ اند بشارت ده که برای آنها پاداشهای مسلم نزد پروردگارشان (و سابقه نیک) است (اما) کافران گفتند این ساحر آشکاری است. (۲)

پروردگار شما خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید سپس بر تخت (قدرت) قرار گرفت و به تدبیر کار (جهان) پرداخت، هیچ شفاعت کننده‏ ای جز به اذن او وجود ندارد، این است خداوند پروردگار شما، پس او را پرستش کنید، آیا متذکر نمی‏شوید؟! (۳)

بازگشت همه شما به سوی او است خداوند وعده حقی فرموده، او خلق را آغاز کرد سپس آنرا باز می‏گرداند، تا کسانی را که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به عدالت جزا دهد و برای کسانی که کافر شدند نوشیدنی از مایع سوزان است و عذاب دردناکی بخاطر آنکه کفر می‏ورزیدند. (۴)

او کسی است که خورشید را روشنائی و ماه را نور قرار داد، و برای آن منزلگاه‏ هائی مقدر کرد تا عدد سالها و حساب (کارها) را بدانید، خداوند این را جز به حق نیافریده او آیات (خود را) برای گروهی که اهل دانشند شرح می‏دهد. (۵)

مسلما در آمد و شد شب و روز و آنچه خداوند در آسمانها و زمین آفریده آیات (و نشانه‏ هائی) است بر آنها که پرهیزکارند (و گناه چشم دلشان را نابینا نکرده است). (۶)

آنها که امید لقای ما (و رستاخیز) را ندارند، و به زندگی دنیا خشنود شدند، و بر آن تکیه کردند، و آنها که از آیات ما غافلند. (۷)

(همه) آنها جایگاهشان آتش است به خاطر کارهائی که انجام می‏دادند. (۸)

(ولی) کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند خداوند آنها را در پرتو ایمانشان هدایت می‏کند، از زیر (قصرهای) آنها نهرها، در باغهای بهشت، جریان دارد. (۹)

گفتار (و دعای) آنها در بهشت این است که خداوندا! منزهی تو، و تحیت آنها سلام، و آخرین سخنشان حمد مخصوص پروردگار عالمیان است. (۱۰)

اگر همانگونه که مردم در بدست آوردن خوبیها عجله دارند، خداوند (به کیفر اعمالشان) مجازاتشان کند عمرشان به پایان می‏رسد (و همگی نابود خواهند شد) ولی آنها که امید لقای ما را ندارند بحال خودشان رها می‏کنیم تا در طغیانشان سرگردان شوند. (۱۱)

و هنگامی که به انسان زیان (و ناراحتی) برسد ما را (در همه حال) در حالی که به پهلو خوابیده، یا نشسته، یا ایستاده است می‏خواند، اما هنگامی که ناراحتی او را بر طرف ساختیم چنان می‏رود که گوئی هرگز ما را برای حل مشکلی که به او رسیده نخوانده، اینگونه برای اسرافکاران اعمالشان زینت داده شده است. (۱۲)

ما امتهای پیش از شما را، به هنگامی که ظلم کردند، هلاک کردیم، در حالی که پیامبرانشان با دلایل روشن به سراغ آنها آمدند ولی آنها ایمان نیاوردند، اینگونه گروه مجرمان را جزا می‏دهیم. (۱۳)

سپس شما را جانشینان آنها در روی زمین – پس از آنان – قرار دادیم تا بنگریم شما چگونه عمل می‏کنید. (۱۴)

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنها خوانده می‏شود کسانی که امید لقای ما (و رستاخیز) را ندارند می‏گویند قرآنی غیر از این بیاور، و یا آنرا تبدیل کن (و آیات نکوهش بتها را بردار!) بگو من حق ندارم که آنرا از پیش خود تغییر دهم، فقط از چیزی که بر من وحی می‏شود پیروی می‏کنم، من اگر معصیت پروردگارم را کنم از مجازات روز بزرگ (قیامت) می‏ترسم. (۱۵)

بگو اگر خدا می‏خواست من این آیات را بر شما نمی‏خواندم و از آن آگاهتان نمی‏کردم چه اینکه مدتها پیش از این در میان شما زندگی نمودم آیا نمی‏فهمید؟! (۱۶)

چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ می‏بندد و آیات او را تکذیب می‏کند، مسلما مجرمان رستگار نخواهند شد. (۱۷)

و غیر از خدا چیزهائی را پرستش می‏کنند که نه به آنها زیان می‏رساند و نه سودی به آنان می‏دهد، و می‏گویند اینان شفیعان ما نزد خدا هستند بگو: آیا خداوند را به چیزی خبر می‏دهید که در آسمانها و زمین سراغ ندارد؟ منزه است او، و برتر است از آن شریکهائی که قرار می‏دهند. (۱۸)

و (در آغاز) همه مردم امت واحدی بودند سپس اختلاف کردند، و اگر فرمانی از طرف پروردگار تو (درباره عدم مجازات سریع آنان) نبود، در آنچه اختلاف داشتند میان آنها داوری می‏کرد. (۱۹)

و می‏گویند چرا معجزه‏ ای از پروردگارش بر او نازل نمی‏شود؟ بگو غیب (و معجزات) برای خدا (و به فرمان او) است شما در انتظار باشید من هم با شما در انتظارم (شما در انتظار معجزات اقتراحی و بهانه جویانه باشید و من هم در انتظار مجازات شما!). (۲۰)

هنگامی که به مردم رحمتی پس از زیانی که به آنها رسیده می‏چشانیم آنها در آیات ما مکر می‏کنند (و دست به توجیهات ناروا برای آن نعمت و رحمت می‏زنند) بگو خداوند از شما سریعتر چاره جوئی می‏کند، و رسولان ما آنچه مکر می‏کنید (و نقشه می‏کشید) می‏نویسند. (۲۱)

او کسی است که شما را در خشکی و دریا سیر می‏دهد تا اینکه در کشتی قرار می‏گیرید و بادهای موافق آنها را (به سوی مقصد) حرکت می‏دهند و خوشحال می‏شوند ناگهان طوفان شدیدی می‏وزد و امواج از هر سو به سراغ آنها می‏آید و گمان می‏برند هلاک خواهند شد در این موقع خدا را از روی اخلاص عقیده می‏خوانند که اگر ما را نجات دهی حتما از سپاسگزاران خواهیم بود. (۲۲)

اما هنگامی که آنها را رهائی بخشید، (دوباره) در زمین، بدون حق، ستم می‏کنند ای مردم ستمهای شما به زیان خود شماست، بهره‏ ای از زندگی دنیا (می برید) سپس بازگشت شما بسوی ماست و (خدا) شما را به آنچه عمل می‏کردید خبر می‏دهد. (۲۳)

زندگی دنیا همانند آبی است که از آسمان نازل کرده‏ ایم که بر اثر آن گیاهان گوناگون که مردم و چهار پایان از آن می‏خورند، می‏روید، تا زمانی که روی زمین زیبائی خود را (از آن) گرفته و تزیین می‏گردد و اهل آن مطمئن می‏شوند که می‏توانند از آن بهره مند گردند (ناگهان) فرمان ما شب هنگام یا در روز برای نابودی آن) فرا می‏رسد (سرما یا صاعقه‏ ای را بر آن مسلط می‏سازیم) و آنچنان آنرا درو می‏کنیم که (گوئی) هرگز نبوده است اینچنین آیات خود را برای گروهی که تفکر می‏کنند شرح می‏دهیم. (۲۴)

و خداوند دعوت به سرای صلح و سلامت می‏کند و هر کس را بخواهد به راه راست هدایت می‏نماید. (۲۵)

کسانی که نیکی کردند، پاداش نیک و زیاده بر آن دارند و تاریکی و ذلت چهره‏ هایشان را نمی‏پوشاند آنها یاران بهشتند و جاودانه در آن خواهند ماند. (۲۶)

اما کسانی که مرتکب گناهان شدند جزای بدی بمقدار آن دارند و ذلت و خواری چهره آنها را می‏پوشاند و هیچ چیز نمی‏تواند آنها را از (مجازات) خدا نگهدارد، (چهره‏ هاشان آنچنان تاریک است که) گوئی پاره‏ هائی از شب تاریک صورت آنها را پوشانده، آنها یاران آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند. (۲۷)

بخاطر بیاورید آن روز را که همه آنها را جمع می‏کنیم سپس به مشرکان می‏گوئیم شما و معبودهایتان در جای خودتان باشید (تا به حسابتان رسیدگی شود) سپس آنها را از هم جدا می‏کنیم (و از هر یک جداگانه سؤ ال می‏نمائیم) و معبودهایشان (به آنها) می‏گویند شما (هرگز) ما را عبادت نمی‏کردید! (۲۸)

همین بس که خدا میان ما و شما گواه است که ما از عبادت کردن شما غافل (و بیخبر) بودیم. (۲۹)

در آن هنگام (و در آنجا) هر کس عملی را که قبلا انجام داده است می‏آزماید و همگی به سوی الله، مولا و سرپرست حقیقتی خود باز می‏گردند، و آنها را که به دروغ شریک خدا قرار داده بودند گم و نابود می‏شوند. (۳۰)

بگو چه کسی شما را از آسمان و زمین روزی می‏دهد و یا چه کسی مالک (و خالق) گوش و چشم هاست و چه کسی زنده را از مرده و مرده را از زنده خارج می‏سازد و چه کسی امور (جهان) را تدبیر می‏کند؟ به زودی (در پاسخ) می‏گویند: خدا، بگو پس چرا تقوا پیشه نمی‏کنید (و از خدا نمی‏ترسید)؟! (۳۱)

اینچنین است خداوند پروردگار حق شما، با اینحال بعد از حق جز گمراهی وجود دارد؟ پس چرا (از پرستش او) روی می‏گردانید؟! (۳۲)

اینچنین فرمان پروردگارت بر فاسقان مسلم شده که آنها (پس از اینهمه طغیان و گناه) ایمان نخواهند آورد. (۳۳)

بگو آیا هیچیک از معبودهای شما آفرینش را ایجاد و سپس باز می‏گرداند؟ بگو تنها خدا آفرینش را ایجاد کرده سپس باز می‏گرداند، با اینحال چرا از حق رویگردان می‏شوید؟ (۳۴)

بگو آیا هیچیک از معبودهای شما به سوی حق هدایت می‏کند؟ – بگو تنها خدا به حق هدایت می‏کند آیا کسی که هدایت به حق می‏کند برای پیروی شایسته تر است یا آن کس که خود هدایت نمی‏شود مگر هدایتش کنند، شما را چه می‏شود؟ چگونه داوری می‏کنید؟ (۳۵)

و بیشتر آنها جز از گمان (و پندارهای بیاساس) پیروی نمی‏کنند (در حالی که) گمان هرگز انسان را از حق بینیاز نمی‏سازد (و به حق نمی‏رساند) خداوند به آنچه انجام می‏دهند آگاه است. (۳۶)

شایسته نیست (و امکان نداشت) که این قرآن بدون وحی الهی به خدا نسبت داده شود ولی تصدیقی است برای آنچه پیش از آن است (از کتب آسمانی) و تفصیلی است برای آنها، و شکی در آن نیست که از طرف پروردگار جهانیان است. (۳۷)

آنها می‏گویند، او قرآن را به دروغ به خدا نسبت داده بگو اگر راست می‏گوئید یک سوره همانند آن بیاورید و هر کس را می‏توانید غیر از خدا (به یاری) بطلبید. (۳۸)

(آنها از روی علم و دانش قرآن را انکار نمی‏کنند) بلکه آنها چیزی را تکذیب کردند که آگاهی از آن نداشتند، و هنوز واقعیتش بر آنان روشن نشده است اینچنین پیشینیان آنها نیز تکذیب کردند پس بنگر عاقبت کار ظالمان چگونه بود؟! (۳۹)

و بعضی از آنها ایمان به آن می‏آورند و بعضی ایمان نمی‏آورند، و پروردگارت به مفسدان آگاهتر است (و آنها را بهتر می‏شناسد). (۴۰)

و اگر تو را تکذیب کردند بگو: عمل من برای من، و عمل شما برای شما، شما بیزارید از آنچه من می‏کنم، و من بیزارم از آنچه شما انجام می‏دهید. (۴۱)

و گروهی از آنان گوش به سوی تو فرا می‏دهند (اما گوئی هیچ نمی‏شنوند و کرند!) (۴۲)

و گروهی از آنان به سوی تو نگاه می‏کنند (اما گوئی هیچ نمی‏بینند) آیا تو می‏توانی نابینایانرا هدایت کنی هر چند نبینند؟! (۴۳)

خداوند هیچ به مردم ستم نمی‏کند ولی این مردمند که به خویشتن ستم می‏نمایند. (۴۴)

بخاطر بیاور روزی را که آنها را جمع (و محشور) می‏سازد، و آنچنان احساس می‏کنند که گوئی جز ساعتی از روز (در دنیا) توقف نکردند، به آن مقدار که یکدیگر را (ببینند و) بشناسند، آنها که لقای خداوند (و رستاخیز) را انکار کردند زیان کردند و هدایت نیافتند. (۴۵)

و اگر ما پاره‏ ای از مجازاتهائی را که به آنان وعده داده‏ ایم (در حال حیاتت) به تو نشان دهیم و یا (پیش از آنکه آنها گرفتار عذاب شوند) تو را از دنیا ببریم در هر حال بازگشتشان به سوی ماست سپس خداوند گواه است بر آنچه آنها انجام می‏دادند. (۴۶)

و برای هر امتی رسولی است، هنگامی که رسولشان به سوی آنها بیاید خداوند به عدالت در میان آنها داوری می‏کند و ستمی به آنها نمی‏شود. (۴۷)

می گویند این وعده (مجازات) اگر راست می‏گوئید کی عملی می‏شود؟ (۴۸)

بگو من برای خودم زیان و سودی را مالک نیستم (تا چه رسد به شما) مگر آنچه خدا بخواهد، برای هر قوم و ملتی پایانی است هنگامی که اجل آنها فرا رسد (و فرمان مجازات یا مرگشان صادر شود) نه ساعتی تاءخیر می‏کنند و نه ساعتی پیشی می‏گیرند. (۴۹)

بگو اگر مجازات او شبهنگام یا در روز به سراغ شما آید (آیا می‏توانید آنرا از خود دفع کنید) پس مجرمان برای چه چیز عجله می‏کنند؟ (۵۰)

یا اینکه آنگاه که واقع شد ایمان می‏آورید (اما بدانید به شما گفته می‏شود) حالا؟ با اینکه قبلا برای آن عجله می‏کردید؟ (اکنون چه سود؟) (۵۱)

سپس به آنها که ستم کردند گفته می‏شود عذاب ابدی را بچشید! آیا جز به آنچه انجام می‏دادید کیفر داده می‏شوید؟ (۵۲)

از تو می‏پرسند آیا آن (وعده مجازات الهی) حق است ؟ بگو آری بخدا سوگند قطعا حق است و شما نمی‏توانید از آن جلو گیری کنید! (۵۳)

و هر کس که ستم کرده اگر تمامی آنچه روی زمین است در اختیار داشته باشد (همه را از هول عذاب) برای نجات خویش می‏دهد، و هنگامی که عذاب را ببینند (پشیمان می‏شوند اما) پشیمانی خود را کتمان می‏کنند (مبادا رسواتر شوند) و در میان آنها به عدالت داوری می‏شود و ستمی بر آنها نخواهد رفت. (۵۴)

آگاه باشید آنچه در آسمانها و زمین است از آن خدا است، آگاه باشید وعده خدا حق است ولی اکثر آنها نمی‏دانند. (۵۵)

او است که زنده می‏کند و می‏میراند و به سوی او باز می‏گردید. (۵۶)

ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده، و درمان آنچه در سینه‏ هاست، و هدایت و رحمت برای مؤ منان. (۵۷)

بگو به فضل و رحمت خدا باید خوشحال شوند که از آنچه گردآوری کرده‏ اند بهتر است. (۵۸)

بگو آیا روزیهائی را که خداوند بر شما نازل کرده مشاهده کردید که بعضی از آنرا حلال و بعضی را حرام کرده‏ اید بگو آیا خداوند به شما اجازه داده یا بر خدا افترا می‏بندید؟ (و پیش خود تحریم و تحلیل می‏کنید). (۵۹)

آنها که بر خدا افترا می‏بندند درباره (مجازات) روز رستاخیز چه می‏اندیشند؟ خداوند فضل (و بخشش) نسبت به همه مردم دارد، اما اکثر آنها سپاسگزاری نمی‏کنند (۶۰)

در هیچ حال (و اندیشه‏ ای) نیستی و هیچ قسمتی از قرآن را تلاوت نمی‏کنی، و هیچ عملی را انجام نمی‏دهید مگر اینکه ما ناظر بر شما هستیم در آن هنگام که وارد آن می‏شوید، و هیچ چیز در زمین و آسمان از پروردگار تو مخفی نمی‏ماند، به اندازه سنگینی ذره‏ ای و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر از آن، مگر اینکه (همه آنها) در کتاب آشکار (و لوح محفوظ علم خداوند) ثبت است. (۶۱)

آگاه باشید اولیا (و دوستان) خدا نه ترسی دارند و نه غمگین می‏شوند. (۶۲)

همانها که ایمان آوردند و (از مخالفت فرمان خدا) پرهیز می‏کردند. (۶۳)

در زندگی دنیا و در آخرت شاد (و مسرور)ند، وعده‏ های الهی تخلف ناپذیر است، و این رستگاری بزرگی است. (۶۴)

سخن آنها تو را غمگین نسازد تمام عزت (و قدرت) از آن خدا است و او شنوا و داناست. (۶۵)

آگاه باشید تمام کسانی که در آسمانها و زمین هستند از آن خدا می‏باشند، و آنها که غیر خدا را شریک او می‏خوانند از منطق و دلیلی پیروی نمی‏کنند، آنها فقط از پندار بیاساس پیروی می‏کنند و آنها فقط دروغ می‏گویند! (۶۶)

او کسی است که شب را برای شما آفرید که در آن آرامش بیابید و روز را روشنی بخش قرار داد، در این نشانه‏ هائی است برای کسانی که گوش شنوا دارند. (۶۷)

گفتند خداوند فرزندی برای خود انتخاب کرده، منزه است (از هر عیب و نقص و احتیاجی) او بینیاز است، از آن او است آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، شما هیچگونه دلیلی بر این ادعا ندارید، آیا بخدا نسبتی می‏دهید که نمی‏دانید؟! (۶۸)

بگو آنها که به خدا دروغ می‏بندند (هرگز) رستگار نمی‏شوند. (۶۹)

(حداکثر) بهره‏ ای از دنیا دارند سپس بازگشتشان به سوی ماست و بعد، مجازات شدید در برابر کفرشان به آنها می‏چشانیم! (۷۰)

بخوان بر آنها سرگذشت نوح را، آن هنگام که به قوم خود گفت ای قوم من اگر موقعیت و یادآوری من نسبت به آیات الهی بر شما سنگین (و غیر قابل تحمل) است (هر کار از دستتان ساخته است بکنید) من بر خدا توکل کرده‏ ام فکر خود و قدرت معبودهایتان را جمع کنید و هیچ چیز بر شما مستور نماند سپس به حیات من پایان دهید (و لحظه‏ ای) مهلتم ندهید! (اما توانائی ندارید). (۷۱)

و اگر از قبول دعوتم روی بگردانید (کار نادرستی کرده‏ اید چه اینکه) من از شما مزدی نمی‏خواهم مزد من تنها بر خدا است و من ماءمورم که از مسلمین (تسلیم شدگان در برابر فرمان خدا) باشم. (۷۲)

اما آنها او را تکذیب کردند و ما او و کسانی را که با او در کشتی بودند نجات دادیم، آنها را جانشین (و وارث کافران) قرار دادیم و کسانی را که آیات ما را تکذیب کردند غرق نمودیم پس ببین عاقبت کار آنها که انذار شدند (و به انذار الهی اهمیت ندادند) چگونه بود؟! (۷۳)

سپس بعد از نوح رسولانی به سوی قومشان فرستادیم آنها با دلایل روشن به سراغ آنها رفتند، اما آنان به چیزی که پیش از آن تکذیب کرده بودند ایمان نیاوردند اینچنین بر دلهای تجاوزکاران مهر می‏نهیم (تا چیزی را درک نکنند!) (۷۴)

بعد از آنها موسی و هارون را با آیات خود به سوی فرعون و اطرافیانش فرستادیم، اما آنها تکبر کردند (و زیر بار حق نرفتند چرا که) آنها گروهی مجرم بودند. (۷۵)

و هنگامی که حق از نزد ما به سراغ آنها آمد گفتند این سحر آشکاری است! (۷۶)

(اما) موسی گفت آیا حق را که به سوی شما آمده سحر می‏شمرید؟ این سحر است ؟ در حالی که ساحران رستگار (و پیروز) نمی‏شوند؟ (۷۷)

گفتند آیا آمده‏ ای که ما را از آنچه پدرانمان را بر آن یافتیم منصرف سازی، و بزرگی (و ریاست) در روی زمین از آن شما باشد؟ ما به شما ایمان نمی‏آوریم! (۷۸)

فرعون گفت هر جادوگر (و ساحر) آگاهی را نزد من آورید. (۷۹)

هنگامی که ساحران آمدند موسی به آنها گفت آنچه (از وسایل سحر) می‏توانید بیفکنید، بیفکنید! (۸۰)

هنگامی که افکندند موسی گفت آنچه شما آوردید سحر است، که خداوند به زودی آنرا ابطال می‏کند، چرا که خداوند عمل مفسدان را اصلاح نمی‏کند. (۸۱)

و حق را به وعده خویش تحقق می‏بخشد هر چند مجرمان اکراه داشته باشند. (۸۲)

(در آغاز) هیچکس به موسی ایمان نیاورد مگر گروهی از فرزندان قوم او، (آن هم) با ترس از فرعون و اطرافیانش مبادا آنها را (با فشار و یا تبلیغات گمراه کننده) از آئینشان منحرف سازند، فرعون برتری جوئی (و طغیان) در زمین داشت، و او از اسرافکاران بود. (۸۳)

موسی گفت: ای قوم من! اگر شما ایمان به خدا آورده‏ اید بر او توکل کنید اگر تسلیم فرمان او هستید. (۸۴)

گفتند تنها بر خدا توکل داریم پروردگارا ما را تحت تاءثیر گروه ستمگر قرار مده. (۸۵)

و ما را به رحمتت از (دست) گروه کافران رهائی بخش. (۸۶)

و به موسی و برادرش وحی کردیم که برای قوم خود خانه‏ هائی در سرزمین مصر انتخاب کنید، و خانه‏ هایتان را مقابل یکدیگر (و متمرکز) قرار دهید، و نماز را بر پا دارید، و به مؤ منان بشارت ده (که سرانجام پیروز می‏شوند). (۸۷)

موسی گفت پروردگارا تو فرعون و اطرافیانش را زینت و اموالی (سرشار) در زندگی دنیا داده‏ ای و نتیجه‏ اش این شده که (بندگانت را) از راه تو گمراه می‏سازند، پروردگارا! اموالشان را نابود کن و دلهایشان را سخت (و سنگین) ساز، تا عذاب دردناک را نبینند ایمان نیاورند. (۸۸)

فرمود: دعای شما پذیرفته شد، استقامت بخرج دهید و از راه (و رسم) کسانی که نمی‏دانند تبعیت نکنید (۸۹)

بنی اسرائیل را از دریا (رود عظیم نیل) عبور دادیم، و فرعون و لشکرش از سر ظلم و تجاوز بدنبال آنها رفتند، تا هنگامی که غرقاب دامن او را گرفت گفت ایمان آوردم که هیچ معبودی جز کسی که بنی اسرائیل به او ایمان آورده‏ اند وجود ندارد، و من از مسلمین هستم! (۹۰)

(اما به او خطاب شد) الان؟! در حالی که قبلا عصیان کردی و از مفسدان بودی؟! (۹۱)

ولی امروز بدنت را (از آب نجات می‏دهیم تا عبرتی برای آیندگان باشی، و بسیاری از مردم از آیات ما غافلند. (۹۲)

ما بنی اسرائیل را در جایگاه صدق (و راستی منزل دادیم و از روزیهای پاکیزه به آنها عطا کردیم، (اما آنها به نزاع و اختلاف برخاستند) و اختلاف نکردند مگر بعد از آن که علم و آگاهی یافتند، پروردگار تو در روز قیامت میان آنها در آنچه اختلاف کردند داوری خواهد کرد. (۹۳)

اگر در آنچه بر تو نازل کرده‏ ایم تردید داری از آنها که پیش از تو کتب آسمانی را می‏خوانند سوال کن، (بدان) به طور قطع، «حق» از طرف پروردگارت به تو رسیده، بنابراین هرگز از تردید کنندگان مباش (البته او در چیزی که با شهود در یافته بود هرگز تردید نداشت، این درسی بود برای مردم). (۹۴)

و از آنها مباش که آیات خدا را تکذیب کردند که از زیانکاران خواهی بود. (۹۵)

(و بدان) آنها که فرمان خدا بر آنان تحقق یافته ایمان نمی‏آورند. (۹۶)

هر چند تمام آیات ( الهی و نشانه‏ های او) به آنان برسد، تا زمانی که عذاب الیم را ببینند (چرا که قلوبشان را تاریکی گناه فرا گرفته و راهی به روشنائی بر آنها نیست!). (۹۷)

چرا هیچیک از شهرها و آبادیها ایمان نیاوردند که (ایمانشان به موقع باشد و) مفید به حالشان افتد، مگر قوم یونس، به هنگامی که ایمان آوردند عذاب رسوا کننده را در زندگی دنیا از آنان بر طرف ساختیم و تا مدت معینی (پایان زندگی و اجلشان) آنها را بهره مند ساختیم. (۹۸)

و اگر پروردگار می‏خواست تمام آنها که در روی زمین هستند همگی (از روی اجبار) ایمان می‏آوردند، آیا تو می‏خواهی مردم را مجبور سازی که ایمان بیاورند؟ (ایمان اجباری چه سودی دارد؟!) (۹۹)

(اما) هیچکس نمی‏تواند ایمان بیاورد جز به فرمان خدا (و توفیق و یاری و هدایت او) و پلیدی (و نا پاکی کفر و گناه را بر آنها قرار می‏دهد که تعقل نمی‏کنند. (۱۰۰)

بگو نگاه کنید آنچه را (از آیات خدا و نشانه‏ های توحیدش) در آسمانها و زمین است، اما این آیات و انذارها به حال کسانی که ایمان نمی‏آورند (و لجوجند) مفید نخواهد بود. (۱۰۱)

آیا آنها همانند روزهای پیشینیان را انتظار می‏کشند (و همانند بلاها و مجازاتهایشان را) بگو شما انتظار بکشید من نیز با شما انتظار می‏کشم! (۱۰۲)

سپس (به هنگام نزول بلا و مجازات) فرستادگان خود و کسانی را که به آنان ایمان می‏آوردند نجات می‏دادیم، و همین گونه بر ما حق است که مؤ منان (به تو) را رهائی بخشیم. (۱۰۳)

بگو ای مردم! اگر در عقیده من شک دارید، من کسانی را که جز خدا می‏پرستید نمی‏پرستم، تنها خداوندی را پرستش می‏کنم که شما را می‏میراند و من ماءمورم که از مؤ منان باشم. (۱۰۴)

و (به من دستور داده شده که) روی خود را به آئینی متوجه ساز که خالی از هر گونه شرک است و از مشرکان مباش. (۱۰۵)

و جز خدا چیزی را که نه سودی به تو می‏رساند و نه زیانی، مخوان، که اگر چنین کنی از ستمکاران خواهی بود. (۱۰۶)

و اگر خداوند (برای امتحان یا کیفر گناه) زیانی به تو رساند، هیچکس جز او آنرا بر طرف نمی‏سازد، و اگر اراده خیری برای تو کند هیچکس مانع فضل او نخواهد شد، آنرا به هر کس از بندگانش بخواهد می‏رساند و او غفور و رحیم است. (۱۰۷)

بگو ای مردم حق از طرف پروردگارتان به سراغ شما آمده، هر کس (در پرتو آن) هدایت یابد برای خود هدایت شده، و هر کس گمراه گردد به زیان خود گمراه شده، و من ماءمور (به اجبار) شما نیستم. (۱۰۸)

و از آنچه بر تو وحی می‏شود پیروی کن و شکیبا باش (و استقامت نما) تا خداوند فرمان (پیروزی را) صادر کند و او بهترین حاکمان است. (۱۰۹)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر – این کتابی است که آیاتش استحکام یافته سپس تشریح شده، از نزد خداوند حکیم و آگاه (نازل گردیده است). (۱)

(دعوت من این است) که جز الله را نپرستید، من از سوی او برای شما بیم دهنده و بشارت دهنده‏ ام. (۲)

و اینکه از پروردگار خویش آمرزش بطلبید، سپس به سوی او باز گردید تا بطرز نیکوئی شما را تا مدت معین (از مواهب زندگی این جهان) بهره مند سازد، و به هر صاحب فضیلتی بمقدار فضیلتش ببخشد، و اگر (از این فرمان) روی گردان شوید من بر شما از عذاب روز بزرگی بیمناکم. (۳)

(بدانید) بازگشت شما به سوی الله است و او بر هر چیز قادر است. (۴)

آگاه باشید هنگامی که آنها (سرها را بهم نزدیک ساخته و سینه‏ هاشان را در کنار هم قرار می‏دهند تا خود (و سخنان خویش) را از او (پیامبر) پنهان دارند آگاه باشید آنگاه که آنها لباسهایشان را بخود می‏پیچند و خویش را در آن پنهان می‏دارند (خداوند) از درون و برون آنها با خبر است، چرا که او از اسرار درون سینه‏ ها آگاه است. (۵)

هیچ جنبنده‏ ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر خدا است، او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را می‏داند، همه اینها در کتاب آشکاری (لوح محفوظ علم خداوند) ثبت است. (۶)

او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز (شش دوران) آفرید و عرش (قدرت) او بر آب قرار داشت، (بخاطر این آفرید) تا شما را آزمایش کند تا کدامیک عملتان بهتر است و اگر بگوئی شما بعد از مرگ برانگیخته می‏شوید مسلما کافران می‏گویند این سحر آشکاری است! (۷)

و اگر مجازات را تا زمان محدود از آنها به تاخیر اندازیم (از روی استهزا) می‏گویند چه چیز مانع آن شده؟! آگاه باشید آن روز که به سراغشان می‏آید هیچ چیز مانع آن نخواهد بود و آنچه را مسخره می‏کردند دامنشان را می‏گیرد! (۸)

و اگر به انسان نعمتی بچشانیم سپس از او بگیریم بسیار نومید و ناسپاس خواهد بود. (۹)

و اگر نعمتهائی پس از شدت و ناراحتی به او برسانیم می‏گوید مشکلات از من بر طرف شد و دیگر باز نخواهد گشت و غرق شادی و غفلت و فخر فروشی می‏شود. (۱۰)

مگر آنها که (در سایه ایمان راستین) صبر و استقامت ورزیدند و عمل صالح انجام دادند، که برای آنها آمرزش و اجر بزرگی است. (۱۱)

شاید ابلاغ بعض آیاتی را که به تو وحی می‏شود به تاخیر می‏اندازی و سینه‏ ات از این جهت تنگ (و ناراحت) می‏شود که می‏گویند چرا گنجی بر او نازل نشده و یا چرا فرشتهای همراه او نیامده است ؟ (ابلاغ کن و نگران و ناراحت مباش چرا که) تو فقط بیم دهنده (و بیانگر اعلام خطرهای الهی) هستی و خداوند نگاهبان و ناظر بر همه چیز است (و به حساب آنان می‏رسد). (۱۲)

بلکه آنها می‏گویند این (قرآن) را بدروغ (به خدا) نسبت می‏دهد، بگو اگر راست می‏گوئید شما هم ده سوره همانند این سوره‏ های دروغین بیاورید و تمام کسانی را که میتوانید غیر از خدا (برای این کار) دعوت کنید. (۱۳)

و اگر آنها دعوت شما را نپذیرفتند بدانید با علم الهی نازل شده و هیچ معبودی جز او نیست آیا با اینحال تسلیم می‏شوید؟ (۱۴)

کسانی که زندگی دنیا و زینت آن را طالب باشند اعمالشان را در این جهان بیکم و کاست به آنها می‏دهیم: (۱۵)

(ولی) آنها در آخرت جز آتش (سهمی) نخواهند داشت و آنچه را در دنیا (برای نیل به مقاصد مادی و برای غیر خدا) انجام دادند بر باد می‏رود و اعمالشان باطل می‏شود. (۱۶)

آیا آن کس که دلیل آشکاری از پروردگار خویش دارد و بدنبال آن شاهدی از سوی او می‏باشد و پیش از آن کتاب موسی که پیشوا و رحمت بود (گواهی بر آن میدهد همچون کسی است که چنین نباشد آن (حق طلبان و حقیقت جویان) به او (که دارای این ویژگیهاست) ایمان می‏آورند و هر کس از گروههای مختلف به او کافر شود آتش وعده گاه اوست، بنابراین تردیدی در آن نداشته باش که آن حق است از پروردگارت ولی اکثر مردم ایمان نمی‏آورند. (۱۷)

چه کسی ستمکارتر است از آنها که بر خدا افترا می‏بندند، آنان (روز رستاخیز) بر پروردگارشان عرضه می‏شوند و شاهدان (پیامبران و فرشتگان) می‏گویند اینها همانها هستند که به پروردگار دروغ بستند. لعنت خدا بر ظالمان باد! (۱۸)

همانها که (مردم را) از راه خدا باز می‏دارند و راه حق را کج و معوج نشان می‏دهند و به سرای آخرت کافرند. (۱۹)

آنها هیچگاه توانائی فرار در زمین ندارند و جز خدا دوستان و پشتیبانانی نمی‏یابند عذاب خدا برای آنها مضاعف خواهد بود (چرا که هم گمراه بودند و هم دیگران را به گمراهی کشاندند)، آنها هرگز توانائی شنیدن (حق را) نداشتند و حقایق را) نمی‏دیدند. (۲۰)

آنان کسانی هستند که سرمایه وجود خود را از دست دادند و تمام معبودهای دروغین از نظرشان گم شدند. (۲۱)

(بهمین دلیل) آنها مسلما در سرای آخرت از همه زیانکارترند. (۲۲)

آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند و در برابر خداوند خاضع و تسلیم بودند، آنها یاران بهشتند، و جاودانه در آن خواهند ماند. (۲۳)

حال این دو گروه (مؤ منان و منکران) حال نابینا و کر و بینا و شنوا است آیا این دو همانند یکدیگرند؟ آیا فکر نمی‏کنید؟ (۲۴)

ما نوح را به سوی قومش فرستادیم (نخستین بار به آنها گفت:) من برای شما بیم دهنده‏ ای آشکارم. (۲۵)

(دعوت من این است که) جز الله (خدای واحد یکتا) را نپرستید که بر شما از عذاب روز دردناکی می‏ترسم! (۲۶)

اشراف کافر قومش (در پاسخ) گفتند ما تو را جز بشری همچون خودمان نمی‏بینیم، و کسانی را که از تو پیروی کرده‏ اند جز گروهی اراذل ساده لوح نمی‏یابیم، و فضیلتی برای شما نسبت به خود مشاهده نمی‏کنیم بلکه شما را دروغگو تصور می‏کنیم. (۲۷)

(نوح) گفت: اگر من دلیل روشنی از پروردگارم داشته باشم و از نزد خود رحمتی بمن داده باشد که بر شما مخفی مانده (آیا باز هم رسالت مرا انکار می‏کنید؟). آیا من می‏توانم شما را به پذیرش این بینه مجبور سازم با اینکه شما آمادگی ندارید؟ (۲۸)

ای قوم: من در برابر این دعوت اجر و پاداشی از شما نمی‏طلبم، اجر من تنها بر الله است، و من آنها را که ایمان آورده‏ اند (بخاطر شما) از خود طرد نمی‏کنم چرا که آنها پروردگارشان را ملاقات خواهند کرد (و در دادگاه قیامت خصم من خواهند بود) ولی شما را قوم جاهلی می‏بینم. (۲۹)

ای قوم! چه کسی مرا در برابر (مجازات خدا) یاری می‏دهد اگر آنها را طرد کنم! آیا اندیشه نمی‏کنید؟ (۳۰)

من هرگز به شما نمی‏گویم خزائن الهی نزد من است و نمی‏گویم غیب می‏دانم و نمی‏گویم من فرشته‏ ام و (نیز) نمی‏گویم آنها که در نظر شما خوار می‏آیند خداوند خیری به آنها نخواهد داد، خدا از دل آنها آگاهتر است (من اگر با اینحال آنها را برانم) در این صورت از ستمکاران خواهم بود. (۳۱)

گفتند ای نوح: با ما جر و بحث کردی، و زیاد سخن گفتی (بس است) اکنون اگر راست می‏گوئی آنچه را بما وعده می‏دهی (از عذاب الهی) بیاور! (۳۲)

(نوح) گفت اگر خدا اراده کند خواهد آورد و شما قدرت فرار نخواهید داشت! (۳۳)

(اما چه سود که) هر گاه خدا بخواهد شما را (بخاطر گناهانتان) گمراه سازد و من بخواهم شما را اندرز دهم اندرز من فایده‏ ای بحالتان نخواهد داشت، او پروردگار شماست و به سوی او بازگشت خواهید نمود. (۳۴)

(مشرکان) می‏گویند او (محمد) این سخنان را بدروغ بخدا نسبت داده بگو اگر من اینها را از پیش خود ساخته باشم و به او نسبت دهم گناهش بر عهده من است ولی من از گناهان شما بیزارم. (۳۵)

به نوح وحی شد که جز آنها که (تاکنون) ایمان آورده‏ اند دیگر هیچکس از قوم تو ایمان نخواهد آورد بنابراین از کارهائی که می‏کنند غمگین مباش. (۳۶)

و (اکنون) در حضور ما و طبق وحی ما کشتی بساز و درباره آنها که ستم کردند شفاعت مکن که آنها غرق شدنی هستند. (۳۷)

او مشغول ساختن کشتی بود و هر زمان گروهی از اشراف قومش بر او می‏گذشتند او را مسخره می‏کردند، (ولی نوح) گفت اگر ما را مسخره می‏کنید ما نیز شما را همینگونه مسخره خواهیم کرد: (۳۸)

بزودی خواهید دانست چه کسی عذاب خوار کننده به سراغش خواهد آمد و مجازات جاودان بر او وارد خواهد شد! (۳۹)

(این وضع همچنان ادامه یافت) تا فرمان ما فرا رسید و تنور جوشیدن گرفت، (به نوح) گفتیم از هر جفتی از حیوانات (نر و ماده) یک زوج در آن (کشتی) حمل کن، همچنین خاندانت را مگر آنها که قبلا وعده هلاک آنان داده شده (همسر نوح و یکی از فرزندانش) و همچنین مؤ منان را، اما جز عده کمی به او ایمان نیاوردند (۴۰)

او گفت بنام خدا بر آن سوار شوید و به هنگام حرکت و توقف آن یاد او کنید، که پروردگارم آمرزنده و مهربان است. (۴۱)

و او آنها را از لابلای امواجی همچون کوهها حرکت میداد، (در این هنگام) نوح فرزندش را که در گوشه‏ ای قرار داشت فریاد زد، پسرم: همراه ما سوار شو و با کافران مباش: (۴۲)

گفت به کوهی پناه می‏برم تا مرا از آب حفظ کند، گفت امروز هیچ حافظی در برابر فرمان خدا نیست، مگر آن کس را که او رحم کند، در این هنگام موجی در میان آندو حائل شد و او در زمره غرق شدگان قرار گرفت (۴۳)

و گفته شد ای زمین آبت را فرو بر، و ای آسمان خودداری کن، و آب فرو نشست و کار پایان یافت، و (کشتی) بر (دامنه کوه) جودی پهلو گرفت و (در این هنگام) گفته شد: دور باد قوم ستمگر! (۴۴)

نوح به پروردگارش عرض کرد پروردگارا! پسر من از خاندان من است و وعده تو (در مورد نجات خاندانم) حق است و تو از همه حکم کنندگان برتری. (۴۵)

فرمود: ای نوح! او از اهل تو نیست! او عمل غیر صالحی است، بنابراین آنچه را از آن آگاه نیستی از من مخواه، من به تو اندرز می‏دهم تا از جاهلان نباشی! (۴۶)

عرض کرد: پروردگارا! من به تو پناه می‏برم که از تو چیزی بخواهم که از آن آگاهی ندارم، و هر گاه مرا نبخشی و بر من رحم نکنی از زیانکاران خواهم بود. (۴۷)

(به نوح) گفته شد: ای نوح! با سلامت و برکت از ناحیه ما بر تو و بر تمام امتهائی که با تواند، فرود آی، و امتهائی نیز هستند که ما آنها را از نعمتها بهره مند می‏سازیم سپس عذاب دردناکی از سوی ما به آنها می‏رسد. (۴۸)

اینها از خبرهای غیب است که به تو (ای پیامبر) وحی می‏کنیم، نه تو و نه قوم تو اینها را قبل از این نمی‏دانستید، بنابراین صبر و استقامت کن که عاقبت از آن پرهیزکاران است. (۴۹)

(ما) بسوی (قوم) عاد، برادرشان هود را فرستادیم، (به آنها) گفت ای قوم من! الله را پرستش کنید که معبودی جز او برای شما نیست، شما فقط تهمت می‏زنید. (۵۰)

ای قوم من! من از شما پاداشی نمی‏طلبم پاداش من فقط بر کسی است که مرا آفریده، آیا نمی‏فهمید؟ (۵۱)

و ای قوم من! از پروردگارتان طلب آمرزش کنید سپس به سوی او باز گردید تا (باران) آسمان را پی در پی بر شما بفرستد و نیروئی بر نیروی شما بیفزاید، و روی (از حق) بر نتابید و گناه نکنید. (۵۲)

گفتند: ای هود! تو دلیلی برای ما نیاورده‏ ای، و ما خدایان خود را به خاطر حرف تو رها نخواهیم کرد، و ما (اصلا) به تو ایمان نمی‏آوریم! (۵۳)

ما فقط (درباره تو) می‏گوئیم بعضی از خدایان ما به تو زیان رسانده (و عقلت را ربوده‏ اند) (نوح) گفت من خدا را به شهادت می‏طلبم شما نیز گواه باشید که من از آنچه شریک (خدا) قرار می‏دهید بیزارم! (۵۴)

از آنچه غیر او (می پرستید) حال که چنین است همگی برای من نقشه بکشید و مرا مهلت ندهید (اما بدانید کاری از دست شما ساخته نیست!) (۵۵)

چرا که من توکل بر الله که پروردگار من و شما است کرده‏ ام، هیچ جنبنده‏ ای نیست مگر اینکه او بر وی تسلط دارد (اما سلطه‏ ای توام با عدالت چرا که) پروردگار من بر صراط مستقیم است. (۵۶)

و اگر روی برگردانید من رسالتی را که مامور بودم به شما رساندم و خداوند گروه دیگری را جانشین شما می‏کند و شما کمترین ضرری به او نمی‏رسانید پروردگار من حافظ و نگاهبان هر چیز است. (۵۷)

و هنگامی که فرمان ما فرا رسید هود و آنها را که با او ایمان آورده بودند به رحمت خود نجات بخشیدیم و از عذاب شدید آنها را رها ساختیم. (۵۸)

و این قوم عاد بود که آیات پروردگارشان را انکار کردند و رسولان او را معصیت نمودند و از فرمان هر ستمگر دشمن حق پیروی کردند. (۵۹)

بدنبال آنها در این جهان لعنت (و نام ننگین) ماند و در قیامت (گفته می‏شود) بدانید عاد نسبت به پروردگارشان کفر ورزیدند، دور باد عاد، قوم هود، (از رحمت خدا و خیر و سعادت). (۶۰)

و به سوی (قوم) ثمود برادرشان صالح را فرستادیم، گفت: ای قوم من! الله را پرستش کنید که معبودی جز او برای شما نیست، او است که شما را از زمین آفرید و آبادی آنرا به شما واگذار نمود، از او آمرزش بطلبید سپس به سوی از باز گردید که پروردگارم (به بندگان خود) نزدیک و اجابت کننده (تقاضاهای آنها) است. (۶۱)

گفتند ای صالح! تو پیش از این مایه امید ما بودی! آیا ما را از پرستش آنچه پدرانمان می‏پرستیدند نهی می‏کنی ؟ و ما در مورد آنچه ما را به سوی آن دعوت می‏کنی در شک و تردید هستیم. (۶۲)

گفت: ای قوم من! آیا اگر من دلیل آشکاری از پروردگارم داشته باشم و رحمت او به سراغ من آمده باشد (می توانم از ابلاغ رسالت او سرپیچی کنم) اگر من نافرمانی او کنم چه کسی می‏تواند مرا در برابر وی یاری دهد؟ بنابراین (سخنان) شما چیزی جز اطمینان به زیانکار بودنتان بر من نمی‏افزاید (۶۳)

ای قوم من! این ناقه خداوند است که برای شما دلیل و نشانه‏ ای است بگذارید در زمین خدا به چرا مشغول شود و هیچگونه آزاری به آن نرسانید که بزودی عذاب خدا شما را فرو خواهد گرفت. (۶۴)

(اما) آنها آن را از پای در آوردند و او به آنها گفت (مهلت شما تمام شده) سه روز در خانه‏ هاتان متمتع گردید (و بعد از آن عذاب الهی فرا خواهد رسید) این وعده‏ ای است که دروغ نخواهد بود. (۶۵)

هنگامی که فرمان ما (دائر به مجازات این قوم) فرا رسید صالح و کسانی را که با او ایمان آورده بودند به رحمت خود (از آن عذاب) و از رسوائی آن روز رهائی بخشیدیم چرا که پروردگارت قوی و شکست ناپذیر است. (۶۶)

و آنها را که ستم کرده بودند صیحه (آسمانی) فرو گرفت و در خانه‏ هایشان به روی افتادند و مردند! (۶۷)

آنچنان که گوئی هرگز ساکن آن دیار نبودند بدانید قوم ثمود پروردگارشان را انکار کردند دور باد قوم ثمود (از رحمت پروردگار!). (۶۸)

فرستادگان ما با بشارت نزد ابراهیم آمدند گفتند: سلام (او نیز) گفت سلام، و طولی نکشید که گوساله بریانی (برای آنها) آورد. (۶۹)

(اما) هنگامی که دید دست آنها به آن نمی‏رسد (و از آن نمی‏خورند) آنها را زشت شمرد و در دل احساس ترس نمود (اما به زودی) به او گفتند نترس ما به سوی قوم لوط فرستاده شدیم. (۷۰)

و همسرش ایستاده بود خندید او را بشارت به اسحاق و پس از او یعقوب دادیم. (۷۱)

گفت: ای وای بر من! آیا من فرزند می‏آورم در حالی که پیرزنم و این شوهرم پیر مردی است این راستی چیز عجیبی است. (۷۲)

گفتند از فرمان خدا تعجب می‏کنی این رحمت خدا و برکاتش بر شما خانواده است چرا که او حمید و مجید است. (۷۳)

هنگامی که ترس ابراهیم فرو نشست و بشارت به او رسید، با ما، درباره قوم لوط مجادله می‏کرد. (۷۴)

چرا که ابراهیم، بردبار و دلسوز و بازگشت کننده (به سوی خدا) بود. (۷۵)

ای ابراهیم از این کار صرف نظر کن که فرمان پروردگارت فرا رسیده و عذاب (الهی) بطور قطع به سراغ آنها می‏آید و برگشت ندارد. (۷۶)

و هنگامی که رسولان ما به سراغ لوط آمدند از آمدنشان ناراحت شد و قلبش پریشان گشت و گفت امروز روز سختی است! (۷۷)

و قومش به سرعت به سراغ او آمدند – و قبلا کارهای بد انجام می‏دادند – گفت ای قوم من! اینها دختران منند، برای شما پاکیزهترند (با آنها ازدواج کنید و از اعمال شنیع صرفنظر نمائید) از خدا بترسید و مرا در مورد میهمانهایم رسوا مسازید، آیا در میان شما یک مرد رشید وجود ندارد؟! (۷۸)

گفتند تو که میدانی ما حق (و میلی) در دختران تو نداریم و خوب میدانی ما چه می‏خواهیم؟! (۷۹)

گفت (افسوس) ای کاش در برابر شما قدرتی داشتم یا تکیه گاه و پشتیبان محکمی در اختیار من بود (آنگاه می‏دانستم با شما ددمنشان چه کنم؟!). (۸۰)

گفتند: ای لوط! ما رسولان پروردگار توایم، آنها هرگز دسترسی به تو پیدا نخواهند کرد، در دل شب با خانواده‏ ات (از این شهر) حرکت کن و هیچیک از شما پشت سرش را نگاه نکند، مگر همسر تو که او هم بهمان بلائی که آنها گرفتار می‏شوند گرفتار خواهد شد، موعد آنها صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟! (۸۱)

هنگامی که فرمان ما فرا رسید آن (شهر و دیار) را زیر و رو کردیم و بارانی از سنگ: گلهای متحجر متراکم بر روی هم بر آنها نازل نمودیم. (۸۲)

(سنگهائی که) نزد پروردگارت نشاندار بود و آن از ستمگران دور نیست. (۸۳)

و به سوی مدین برادرشان شعیب را فرستادیم، گفت ای قوم من! الله را پرستش کنید که جز او معبود دیگری برای شما نیست و پیمانه و وزن را کم نکنید (و دست به کم فروشی نزنید) من خیر خواه شما هستم و من از عذاب روز فراگیر بر شما بیمناکم! (۸۴)

و ای قوم من!، پیمانه و وزن را با عدالت وفا کنید و بر اشیاء (و اجناس) مردم عیب مگذارید و از حق آنان نکاهید و در زمین فساد مکنید. (۸۵)

سرمایه حلالی که خداوند برای شما باقی گذارده برایتان بهتر است اگر ایمان داشته باشید، و من پاسدار شما (و مامور بر اجبارتان به ایمان) نیستم. (۸۶)

گفتند: ای شعیب آیا نمازت تو را دستور می‏دهد که ما آنچه را پدرانمان می‏پرستیدند ترک گوئیم ؟ و آنچه را می‏خواهیم در اموالمان انجام ندهیم ؟ تو مرد بردبار و رشیدی هستی ؟ (۸۷)

گفت: ای قوم من! هر گاه من دلیل آشکاری از پروردگارم داشته باشم و رزق خوبی بمن داده باشد (آیا می‏توانم بر خلاف فرمان او رفتار کنم ؟) من هرگز نمی‏خواهم چیزی که شما را از آن باز می‏دارم خودم مرتکب شوم، من جز اصلاح تا آنجا که توانائی دارم نمی‏خواهم، و توفیق من جز به خدا نیست، بر او توکل کردم و به سوی او باز گشتم. (۸۸)

و ای قوم من دشمنی و مخالفت با من سبب نشود که شما بهمان سرنوشتی که قوم نوح یا قوم هود یا قوم صالح گرفتار شدند گرفتار شوید، و قوم لوط از شما چندان دور نیست. (۸۹)

از پروردگار خود آمرزش بطلبید و به سوی او باز گردید که پروردگارم مهربان و دوستدار (بندگان توبه کار) است. (۹۰)

گفتند ای شعیب! بسیاری از آنچه را میگوئی ما نمی‏فهمیم، و ما تو را در میان خود ضعیف می‏یابیم، و اگر بخاطر احترام قبیله کوچکت نبود تو را سنگسار می‏کردیم و تو در برابر ما قدرتی نداری. (۹۱)

گفت: ای قوم! آیا قبیله کوچک من نزد شما از خداوند، عزیزتر است در حالی که (فرمان) او را پشت سر انداخته‏ اید؟ پروردگارم با آنچه انجام می‏دهید احاطه دارد (و آگاه است). (۹۲)

ای قوم! هر کاری از دستتان ساخته است انجام دهید من هم کار خود را خواهم کرد!، و به زودی خواهید دانست چه کسی عذاب خوار کننده به سراغ او می‏آید و چه کسی دروغگو است، شما انتظار بکشید من هم در انتظارم. (۹۳)

و هنگامی که فرمان ما فرا رسید شعیب و آنها را که با او ایمان آورده بودند، به رحمت خود، نجات دادیم و آنها را که ستم کردند صیحه (آسمانی) فرو گرفت و در دیار خود به رو افتادند (و مردند). (۹۴)

آنچنان که گوئی هرگز از ساکنان آن دیار نبودند، دور باد مدین (از رحمت خدا) همانگونه که قوم ثمود دور شدند! (۹۵)

ما موسی را با آیات خود و دلیل آشکار فرستادیم. (۹۶)

به سوی فرعون و اطرافیانش، اما آنها از فرمان فرعون پیروی کردند در حالی که فرمان فرعون مایه رشد و نجات نبود. (۹۷)

او در پیشاپیش قومش روز قیامت خواهد بود و آنها را (بجای چشمه‏ های زلال بهشت) وارد آتش ‍ می‏کند و چه بد است که آتش آبگاه انسان باشد. (۹۸)

آنها در این جهان و روز قیامت از رحمت خدا دور خواهند بود و چه بد عطائی به آنها داده میشود. (۹۹)

این از خبرهای شهرها و آبادیهاست که ما برای تو باز گو می‏کنیم، که بعضی (هنوز) بر پا هستند و بعضی درو شده‏ اند (و از میان رفته‏ اند). (۱۰۰)

ما به آنها ستم نکردیم بلکه آنها خودشان بر خویشتن ستم روا داشتند و هنگامی که فرمان مجازات الهی فرا رسید خدایانی را که غیر از الله می‏خواندند آنها را یاری نکردند و جز هلاکت بر آنها نیفزودند. (۱۰۱)

و اینچنین است مجازات پروردگار تو هنگامی که شهرها و آبادیهای ظالم را مجازات می‏کند، (آری) مجازات او دردناک و شدید است! (۱۰۲)

در این نشانه‏ ای است برای کسی که از عذاب آخرت می‏ترسد، همان روزی است که مردم در آن جمع می‏شوند، و روزی که همه آنرا مشاهده می‏کنند. (۱۰۳)

و ما آنرا جز تا زمان محدودی تاخیر نمی‏اندازیم. (۱۰۴)

آن روز که (قیامت) فرا رسد هیچکس جز به اجازه او سخن نمی‏گوید گروهی از آنها شقاوتمندند و گروهی سعادتمند (گروهی بدبختند و گروهی نیکبخت). (۱۰۵)

اما آنها که شقاوتمند شدند در آتشاند، و برای آنها زفیر و شهیق (ناله‏ های طولانی دم و باز دم) است. (۱۰۶)

جاودانه در آن خواهند ماند، تا آسمانها و زمین بر پاست، مگر آنچه پروردگارت بخواهد که پروردگارت هر چه را اراده کند انجام می‏دهد. (۱۰۷)

اما آنها که سعادتمند شدند در بهشت جاودانه خواهند بود، ما دام که آسمانها و زمین بر پاست مگر آنچه پروردگارت بخواهد، بخششی است قطع نشدنی! (۱۰۸)

شک و تردیدی در معبودهائی که آنها می‏پرستند بخود راه مده، آنها همان گونه این معبودها را پرستش می‏کنند که پدرانشان قبلا می‏پرستیدند، و ما نصیب آنها را بیکم و کاست خواهیم داد. (۱۰۹)

ما کتاب آسمانی به موسی دادیم سپس در آن اختلاف کردند، و اگر فرمان قبلی خدا (در زمینه آزمایش و اتمام حجت بر آنها) نبود در میان آنها داوری می‏شد، و آنها (هنوز) در شک اند شکی آمیخته با سوء ظن و بدبینی. (۱۱۰)

و پروردگار تو اعمال هر یک را بیکم و کاست به آنها خواهد داد، او به آنچه عمل می‏کنند آگاه است. (۱۱۱)

بنابراین همانگونه که فرمان یافته‏ ای استقامت کن همچنین کسانی که با تو به سوی خدا آمده‏ اند و طغیان نکنید که خداوند آنچه را انجام می‏دهید می‏بیند (۱۱۲)

و تکیه بر ظالمان نکنید که موجب می‏شود آتش شما را فرو گیرد و در آن حال جز خدا هیچ ولی و سرپرستی نخواهید داشت و یاری نمی‏شوید. (۱۱۳)

نماز را در دو طرف روز و اوائل شب برپا دار، چرا که حسنات، سیئات (و آثار آنها را) بر طرف می‏سازند، این تذکری است برای آنها که اهل تذکرند. (۱۱۴)

و شکیبائی کن که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهد کرد. (۱۱۵)

چرا در قرون (و اقوام) قبل از شما دانشمندان صاحب قدرتی نبودند که از فساد در زمین جلوگیری کنند، مگر اندکی از آنها که نجاتشان دادیم و آنها که ستم می‏کردند از تنعم و تلذذ پیروی کردند و گناهکار بودند (و نابود شدند). (۱۱۶)

و چنین نبود که پروردگارت آبادیها را به ظلم و ستم نابود کند در حالی که اهلش در صدد اصلاح بوده باشند. (۱۱۷)

و اگر پروردگارت می‏خواست همه مردم را امت واحده (بدون هیچگونه اختلاف) قرار می‏داد، ولی آنها همواره مختلفند. (۱۱۸)

مگر آنچه پروردگارت رحم کند و برای همین (پذیرش رحمت و در سایه آن تکامل) آنها را آفرید و فرمان پروردگارت قطعی است که جهنم را از (سرکشان و طاغیان) جن و انس پر خواهم کرد. (۱۱۹)

ما از هر یک از سرگذشتهای انبیاء را برای تو باز گو کردیم تا قلبت آرام (و اراده‏ ات قوی) گردد و در این (اخبار و سرگذشتها) حق و موعظه و تذکر برای مؤ منان آمده است. (۱۲۰)

و به آنها که ایمان نمی‏آورند بگو هر چه در قدرت دارید انجام دهید ما هم انجام می‏دهیم ؟ (۱۲۱)

و انتظار بکشید ما هم منتظریم! (۱۲۲)

و برای خدا است غیب (و اسرار نهان) آسمانها و زمین و همه کارها به او باز می‏گردد، او را پرستش کن و بر او توکل نما و پروردگارت غافل از کارهائی که می‏کنید نیست. (۱۲۳)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر – آن آیات کتاب آشکار است. (۱)

ما آنرا قرآن عربی نازل کردیم تا شما درک کنید (و بیندیشید). (۲)

ما بهترین سرگذشتها را بر تو بازگو کردیم، از طریق وحی کردن این قرآن به تو، هر چند پیش از آن از غافلان بودی. (۳)

(بخاطر آر) هنگامی را که یوسف به پدرش گفت: پدرم! من در خواب دیدم یازده ستاره و خورشید و ماه در برابرم سجده می‏کنند! (۴)

گفت: فرزندم! خواب خود را برای برادرانت بازگو مکن که برای تو نقشه خطرناک می‏کشند، چرا که شیطان دشمن آشکار انسان است! (۵)

و اینگونه پروردگارت تو را بر می‏گزیند، و از تعبیر خوابها به تو می‏آموزد، و نعمتش را بر تو و بر آل یعقوب تمام و کامل می‏کند، همانگونه که پیش از این بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام کرد، پروردگار تو عالم و حکیم است. (۶)

در (داستان) یوسف و برادرانش نشانه‏ های (هدایت) برای سؤ ال کنندگان بود. (۷)

هنگامی که (برادران) گفتند یوسف و برادرش (بنیامین) نزد پدر از ما محبوبترند در حالی که ما نیرومندتریم، مسلما پدر ما، در گمراهی آشکار است! (۸)

یوسف را بکشید یا او را به سرزمین دور دستی بیفکنید تا توجه پدر فقط با شما باشد و بعد از آن (از گناه خود توبه می‏کنید و) افراد صالحی خواهید بود! (۹)

یکی از آنها گفت یوسف را نکشید و اگر کاری می‏خواهید انجام دهید او را در نهانگاه چاه بیفکنید تا بعضی از قافله‏ ها او را برگیرند (و با خود به مکان دوری ببرند). (۱۰)

(برادران نزد پدر آمدند و) گفتند پدر جان! چرا تو درباره (برادرمان) یوسف به ما اطمینان نمی‏کنی در حالی که ما خیر خواه او هستیم ؟ (۱۱)

او را فردا با ما (بخارج شهر) بفرست تا غذای کافی بخورد و بازی و تفریح کند و ما حافظ او هستیم. (۱۲)

(پدر) گفت من از دوری او غمگین می‏شوم و از این می‏ترسم که گرگ او را بخورد و شما از او غافل باشید! (۱۳)

گفتند اگر او را گرگ بخورد با اینکه ما گروه نیرومندی هستیم ما از زیانکاران خواهیم بود (و هرگز چنین چیزی ممکن نیست). (۱۴)

هنگامی که او را با خود بردند، و تصمیم گرفتند وی را در مخفی گاه چاه قرار دهند ما به او وحی فرستادیم که آنها را در آینده از این کارشان باخبر خواهی ساخت، در حالی که آنها نمی‏دانند. (۱۵)

شب هنگام در حالی که گریه می‏کردند بسراغ پدر آمدند. (۱۶)

گفتند ای پدر ما رفتیم و مشغول مسابقه شدیم و یوسف را نزد اثاث خود گذاردیم و گرگ او را خورد! تو هرگز سخن ما را تصدیق نخواهی کرد هر چند راستگو باشیم! (۱۷)

و پیراهن او را با خونی دروغین (نزد پدر) آوردند، گفت: هوسهای نفسانی شما این کار را برایتان آراسته! من صبر جمیل می‏کنم (و ناسپاسی نخواهم کرد) و از خداوند در برابر آنچه شما می‏گوئید یاری می‏طلبم (۱۸)

و کاروانی فرا رسید، ماءمور آب را (بسراغ آب) فرستادند، او دلو خود را در چاه افکند، و صدا زد: مژده باد: این کودکی است (زیبا و دوست داشتنی) و این امر را بعنوان یک سرمایه از دیگران مخفی داشتند و خداوند به آنچه آنها انجام می‏دادند آگاه است. (۱۹)

و او را به بهای کمی – چند درهم – فروختند، و نسبت به (فروختن) او بیاعتنا بودند (چرا که می‏ترسیدند رازشان فاش شود). (۲۰)

و آنکس که او را از سرزمین مصر خرید بهمسرش گفت: مقام وی را گرامی دار، شاید برای ما مفید باشد، و یا او را بعنوان فرزند انتخاب کنیم، و اینچنین یوسف را در آن سرزمین متمکن ساختیم، (ما این کار را کردیم) تا تعبیر خواب را بیاموزد و خداوند بر کار خود پیروز است، ولی اکثر مردم نمی‏دانند. (۲۱)

و هنگامی که بمرحله بلوغ و قوت رسید ما حکم و علم به او دادیم و اینچنین نیکوکاران را پاداش ‍ می‏دهیم. (۲۲)

و آن زن که یوسف در خانه او بود از او تمنای کامجوئی کرد و درها را بست و گفت بشتاب بسوی آنچه برای تو مهیاست! (یوسف) گفت پناه می‏برم بخدا، او (عزیز مصر) صاحب نعمت من است، مقام مرا گرامی داشته (آیا ممکن است به او ظلم و خیانت کنم ؟) مسلما ظالمان رستگار نمی‏شوند. (۲۳)

آن زن قصد او را کرد، و او نیز – اگر برهان پروردگار را نمی‏دید – قصد وی را – مینمود، اینچنین کردیم تا بدی و فحشاء را از او دور سازیم چرا که او از بندگان مخلص ما بود. (۲۴)

و هر دو بسوی در دویدند (در حالی که همسر عزیز، یوسف را تعقیب می‏کرد و پیراهن او را از پشت پاره کرد و در این هنگام آقای آن زن را دم در یافتند! آن زن گفت: کیفر کسی که نسبت به اهل تو اراده خیانت کند جز زندان و یا عذاب دردناک چه خواهد بود؟! (۲۵)

(یوسف) گفت او مرا با اصرار بسوی خود دعوت کرد و در این هنگام شاهدی از خانواده آن زن شهادت داد که اگر پیراهن او از پیش رو پاره شده آن زن راست می‏گوید و او از دروغگویان است. (۲۶)

و اگر پیراهنش از پشت سر پاره شده آن زن دروغ می‏گوید و او از راستگویان است. (۲۷)

هنگامی که (عزیز مصر) دید پیراهن او (یوسف) از پشت سر پاره شده گفت این از مکر و حیله شماست که مکر و حیله شما زنان عظیم است. (۲۸)

یوسف! از این موضوع صرفنظر کن، و تو ای زن نیز از گناهت استغفار کن که از خطاکاران بودی. (۲۹)

گروهی از زنان شهر گفتند که همسر عزیز جوانش (غلامش را) بسوی خود دعوت می‏کند و عشق این جوان در اعماق قلبش نفوذ کرده، ما او را در گمراهی آشکار می‏بینیم! (۳۰)

هنگامی که (همسر عزیز) از فکر آنها باخبر شد بسراغ آنها فرستاد (و از آنها دعوت کرد) و برای آنها پشتی های گرانقیمتی فراهم ساخت، و بدست هر کدام چاقوئی (برای بریدن میوه) داد و در این موقع (به یوسف) گفت وارد مجلس آنان شو، هنگامی که چشمشان به او افتاد در تعجب فرو رفتند و (بی اختیار) دستهای خود را بریدند! و گفتند منزه است خدا این بشر نیست، این یک فرشته بزرگوار است! (۳۱)

(همسر عزیز) گفت این همان کسی است که بخاطر (عشق) او مرا سرزنش کردید. (آری) من او را به خویشتن دعوت کردم و او خودداری کرد، و اگر آنچه را دستور می‏دهم انجام ندهد به زندان خواهد افتاد و مسلما خوار و ذلیل خواهد شد! (۳۲)

(یوسف) گفت پروردگارا! زندان نزد من محبوبتر است از آنچه اینها مرا بسوی آن می‏خوانند و اگر مکر و نیرنگ آنها را از من بازنگردانی قلب من به آنها متمایل می‏گردد و از جاهلان خواهم بود. (۳۳)

پروردگارش دعای او را اجابت کرد و مکر آنها را از او بگردانید چرا که او شنوا و داناست. (۳۴)

بعد از آنکه نشانه‏ های (پاکی یوسف) را دیدند تصمیم گرفتند او را تا مدتی زندانی کنند. (۳۵)

و دو جوان همراه او وارد زندان شدند، یکی از آن دو گفت من در عالم خواب دیدم که (انگور برای) شراب می‏فشارم، و دیگری گفت من در خواب دیدم که نان بر سرم حمل می‏کنم و پرندگان از آن می‏خورند ما را از تعبیر آن آگاه ساز که تو را از نیکوکاران می‏بینیم. (۳۶)

(یوسف) گفت پیش از آنکه جیره غذائی شما فرا رسد شما را از تعبیر خوابتان آگاه خواهم ساخت این از علم و دانشی است که پروردگارم به من آموخته من آئین جمعیتی را که ایمان بخدا ندارند و به سرای دیگر کافرند ترک گفتم (و شایسته چنین موهبتی شدم.) (۳۷)

من از آئین پدرانم ابراهیم و اسحق و یعقوب پیروی کردم، برای ما شایسته نبود چیزی را شریک خدا قرار دهیم، این از فضل خدا بر ما و بر مردم است ولی اکثر مردم شکرگزاری نمی‏کنند. (۳۸)

ای دوستان زندانی من آیا خدایان پراکنده بهترند یا خداوند واحد قهار؟ (۳۹)

این معبودهائی را که غیر از خدا می‏پرستید چیزی جز اسمهای (بی مسما) که شما و پدرانتان آنها را خدا نامیده‏ اید نیست، خداوند هیچ دلیلی برای آن نازل نکرده، حکم تنها از آن خداست، فرمان داده که غیر از او را نپرستید، اینست آئین پا بر جا ولی اکثر مردم نمی‏دانند. (۴۰)

ای دوستان زندانی من! اما یکی از شما (آزاد می‏شود و) ساقی شراب برای صاحب خود خواهد شد، و اما دیگری به دار آویخته می‏شود و پرندگان از سر او می‏خورند! این امری که درباره آن از من نظر خواستید قطعی و حتمی است. (۴۱)

و به آن یکی از آن دو که می‏دانست رهائی می‏یابد گفت: مرا نزد صاحبت (سلطان مصر) یادآوری کن، ولی شیطان یادآوری او را نزد صاحبش از خاطر وی برد و بدنبال آن چند سال در زندان باقی ماند. (۴۲)

ملک گفت من در خواب دیدم هفت گاو چاق را که هفت گاو لاغر آنها را می‏خورند، و هفت خوشه سبز و هفت خوشه خشکیده (که خشکیده‏ ها بر سبزها پیچیدند و آنها را از بین بردند) ای جمعیت اشراف! درباره خواب من نظر دهید اگر خواب را تعبیر می‏کنید! (۴۳)

گفتند خوابهای پریشان و پراکنده است و ما از تعبیر اینگونه خوابها آگاه نیستیم! (۴۴)

و آن یکی از آن دو نفر که نجات یافته بود – و بعد از مدتی متذکر شد گفت من تاویل آنرا به شما خبر می‏دهم مرا به سراغ (آن جوان زندانی بفرستید). (۴۵)

یوسف ای مرد بسیار راستگو درباره این خواب اظهار نظر کن که هفت گاو چاق را هفت گاو لاغر می‏خوردند، و هفت خوشه تر و هفت خوشه خشکیده، تا من به سوی مردم باز گردم تا آنها آگاه شوند. (۴۶)

گفت هفت سال با جدیت زراعت می‏کنید، و آنچه را درو کردید – جز کمی که می‏خورید – بقیه را در خوشه‏ های خود بگذارید (و ذخیره نمائید). (۴۷)

پس از آن هفت سال سخت (و خشکی و قحطی) می‏آید که آنچه را شما برای آنها ذخیره کرده‏ اید می‏خورند جز کمی که (برای بذر) ذخیره خواهید کرد. (۴۸)

سپس سالی فرا می‏رسد که باران فراوان نصیب مردم می‏شود و در آن سال مردم عصیر (میوه‏ ها و دانه‏ های روغنی) می‏گیرند. (۴۹)

ملک گفت او را نزد من آورید، ولی هنگامی که فرستاده او نزد وی (یوسف) آمد گفت به سوی صاحبت باز گرد و از او بپرس ماجرای زنانی که دستهای خود را بریدند چه بوده ؟ که خدای من به نیرنگ آنها آگاه است. (۵۰)

(ملک آنها را احضار کرد و) گفت جریان کار شما – به هنگامی که یوسف را به سوی خویش دعوت کردید – چه بود؟ گفتند منزه است خدا، ما هیچ عیبی در او نیافتیم (در این هنگام) همسر عزیز گفت: الان حق آشکار گشت! من بودم که او را به سوی خود دعوت کردم! و او از راستگویان است. (۵۱)

این سخن را بخاطر آن گفتم تا بداند من در غیاب به او خیانت نکردم و خداوند مکر خائنان را رهبری نمی‏کند. (۵۲)

من هرگز نفس خویش را تبرئه نمی‏کنم که نفس (سرکش)، بسیار به بدیها امر می‏کند مگر آنچه را پروردگارم رحم کند، پروردگارم غفور و رحیم است. (۵۳)

ملک (مصر) گفت: او (یوسف) را نزد من آورید تا وی را مخصوص خود گردانم هنگامی که (یوسف نزد وی آمد و) با او صحبت کرد (ملک به عقل و درایت او پی برد و) گفت تو امروز نزد ما منزلت عالی داری و مورد اعتماد هستی. (۵۴)

(یوسف) گفت مرا سرپرست خزائن سرزمین (مصر) قرار ده که نگهدارنده و آگاهم. (۵۵)

و اینگونه ما به یوسف در سرزمین (مصر) قدرت دادیم که هرگونه می‏خواست در آن منزل می‏گزید (و تصرف می‏کرد) ما رحمت خود را به هر کس بخواهیم (و شایسته بدانیم) می‏بخشیم و پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‏کنیم. (۵۶)

و پاداش آخرت برای آنها که ایمان آورده‏ اند و پرهیزگارند بهتر است. (۵۷)

برادران یوسف آمدند و بر او وارد شدند، او آنها را شناخت، ولی آنها وی را نشناختند. (۵۸)

و هنگامی که (یوسف) بارهای آنها را آماده ساخت گفت (دفعه آینده) آن برادری را که از پدر دارید نزد من آورید، آیا نمی‏بینید من حق پیمانه را ادا می‏کنم و من بهترین می‏زبانانم؟! (۵۹)

و اگر او را نزد من نیاورید نه کیل (و پیمانهای از غله) نزد من خواهید داشت و نه (اصلا) نزدیک من شوید! (۶۰)

گفتند ما با پدرش گفتگو خواهیم کرد (و سعی می‏کنیم موافقتش را جلب نمائیم) و ما این کار را خواهیم کرد. (۶۱)

(سپس) به کارگزاران خود گفت آنچه را به عنوان قیمت پرداخته‏ اند در بارهایشان بگذارید شاید آنرا پس از مراجعت به خانواده خویش بشناسند و شاید برگردند. (۶۲)

و هنگامی که آنها به سوی پدرشان باز گشتند گفتند ای پدر دستور داده شده که به ما پیمانه‏ ای (از غله) ندهند لذا برادرمان را با ما بفرست تا سهمی (از غله) دریافت داریم و ما او را محافظت خواهیم کرد. (۶۳)

گفت آیا من نسبت به او به شما اطمینان کنم همانگونه که نسبت به برادرش (یوسف) اطمینان کردم (و دیدید چه شد؟!) و (در هر حال) خداوند بهترین حافظ و ارحم الراحمین است. (۶۴)

و هنگامی که متاع خود را گشودند دیدند سرمایه آنها به آنها باز گردانده شده! گفتند پدر! ما دیگر چه می‏خواهیم ؟ این سرمایه ماست که به ما باز پس گردانده شده! (پس چه بهتر که برادر را با ما بفرستی) و ما برای خانواده خویش مواد غذائی می‏آوریم و برادرمان را حفظ خواهیم کرد و پیمانه بزرگتری دریافت خواهیم داشت، این پیمانه کوچکی است! (۶۵)

گفت: من هرگز او را با شما نخواهم فرستاد مگر اینکه پیمان مؤ کد الهی بدهید که او را حتما نزد من خواهید آورد، مگر اینکه (بر اثر مرگ یا علت دیگر) قدرت از شما سلب گردد، و هنگامی که آنها پیمان موثق خود را در اختیار او گذاردند گفت: خداوند نسبت به آنچه می‏گوئیم ناظر و حافظ است. (۶۶)

(هنگامی که می‏خواستند حرکت کنند، یعقوب) گفت فرزندان من! از یک در وارد نشوید، بلکه از درهای متفرق وارد گردید و (من با این دستور) نمی‏توانم حادثهای را که از سوی خدا حتمی است از شما دفع کنم، حکم و فرمان تنها از آن خدا است بر او توکل کرده‏ ام و همه متوکلان باید بر او توکل کنند. (۶۷)

و هنگامی که از همان طریق که پدر به آنها دستور داده وارد شدند این کار هیچ حادثه حتمی الهی را نمی‏توانست از آنها دور سازد جز حاجتی در دل یعقوب (که از این راه) انجام شد (و خاطرش تسکین یافت) و او از برکت تعلیمی که ما به او دادهایم علم فراوانی دارد در حالی که اکثر مردم نمی‏دانند. (۶۸)

هنگامی که بر یوسف وارد شدند برادرش را نزد خود جای داد و گفت من برادر تو هستم، از آنچه آنها می‏کنند غمگین و ناراحت نباش. (۶۹)

و هنگامی که بارهای آنها را بست ظرف آبخوری ملک را در بار برادرش قرار داد سپس کسی صدا زد ای اهل قافله شما سارق هستید! (۷۰)

آنها رو به سوی او کردند. و گفتند چه چیز گم کرده‏ اید؟ (۷۱)

گفتند پیمانه ملک را، و هر کس آنرا بیاورد یک بار شتر (غله) به او داده می‏شود و من ضامن (این پاداش ‍ هستم). (۷۲)

گفتند به خدا سوگند شما می‏دانید ما نیامده‏ ایم که در این سرزمین فساد کنیم و ما (هرگز) دزد نبوده‏ ایم. (۷۳)

آنها گفتند اگر دروغگو باشید کیفر شما چیست ؟ (۷۴)

گفتند هر کس (آن پیمانه) در بار او پیدا شود خودش کیفر آن خواهد بود (و بخاطر این کار برده خواهد شد) ما اینگونه ستمگران را کیفر می‏دهیم. (۷۵)

در این هنگام (یوسف) قبل از بار برادرش به کاوش بارهای آنها پرداخت، و سپس آنرا از بار برادرش ‍ بیرون آورد، اینگونه راه چاره به یوسف یاد دادیم او هرگز نمی‏توانست برادرش را مطابق آئین ملک (مصر) بگیرد مگر آنکه خدا بخواهد، درجات هر کس را بخواهیم بالا می‏بریم و برتر از هر صاحب علمی، عالمی است. (۷۶)

(برادران) گفتند اگر او (بنیامین) دزدی کرده (تعجب نیست) برادرش (یوسف) نیز قبل از او دزدی کرده، یوسف (سخت ناراحت شد و) این (ناراحتی) را در درون خود پنهان داشت و برای آنها اظهار نداشت (همین اندازه) گفت شما بدتر هستید و خدا از آنچه توصیف می‏کنید آگاه تر است. (۷۷)

گفتند ای عزیز او پدر پیری دارد (و سخت ناراحت می‏شود) یکی از ما را به جای او بگیر، ما تو را از نیکوکاران می‏بینیم. (۷۸)

گفت پناه بر خدا که ما غیر از آن کس که متاع خود را نزد او یافتهایم بگیریم که در آن صورت از ظالمان خواهیم بود! (۷۹)

هنگامی که (برادران) از او مایوس شدند به کناری رفتند و با هم به نجوی پرداختند، بزرگترین آنها گفت آیا نمی‏دانید پدرتان از شما پیمان الهی گرفته و پیش از این در باره یوسف کوتاهی کردید لذا من از این سرزمین حرکت نمی‏کنم تا پدرم بمن اجازه دهد یا خدا فرمانش را در باره من صادر کند که او بهترین حکم کنندگان است. (۸۰)

شما به سوی پدرتان باز گردید و بگوئید پدر (جان) پسرت دزدی کرد و ما جز به آنچه می‏دانستیم گواهی ندادیم و ما از غیب آگاه نبودیم! (۸۱)

(برای اطمینان بیشتر) از آن شهر که در آن بودیم سؤ ال کن و نیز از آن قافله که با آن آمدیم بپرس و ما (در گفتار خود) صادق هستیم. (۸۲)

(یعقوب) گفت نفس (و هوی و هوس) مساله را چنین در نظرتان تزیین داده، من شکیبائی می‏کنم شکیبائی جمیل (و خالی از کفران)، امیدوارم خداوند همه آنها را به من باز گرداند چرا که او علیم و حکیم است. (۸۳)

و از آنها روی برگرداند و گفت وا اسفا بر یوسف!، و چشمان او از اندوه سفید شد اما او خشم خود را فرو میبرد (و هرگز کفران نمی‏کرد). (۸۴)

گفتند بخدا تو آنقدر یاد یوسف میکنی تا مشرف به مرگ شوی یا هلاک گردی! (۸۵)

گفت من تنها غم و اندوهم را به خدا میگویم (و شکایت نزد او میبرم) و از خدا چیزهائی میدانم که شما نمیدانید. (۸۶)

پسرانم! بروید و از یوسف و برادرش تفحص کنید، و از رحمت خدا مایوس نشوید که از رحمت خدا جز قوم کافر مایوس نمی‏شوند. (۸۷)

هنگامی که آنها وارد بر او (یوسف) شدند گفتند ای عزیز! ما و خاندان ما را ناراحتی فرا گرفته و متاع کمی (برای خرید مواد غذائی) با خود آورده‏ ایم، پیمانه ما را بطور کامل وفا کن و بر ما تصدق بنما که خداوند متصدقان را پاداش می‏دهد. (۸۸)

گفت آیا دانستید چه با یوسف و برادرش کردید آنگاه که جاهل بودید؟! (۸۹)

گفتند آیا تو همان یوسف هستی؟! گفت (آری) منم یوسف! و این برادر من است خداوند بر ما منت گذارده، هر کس تقوی پیشه کند و شکیبائی و استقامت نماید (سرانجام پیروز می‏شود) چرا که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‏کند. (۹۰)

گفتند بخدا سوگند خداوند تو را بر ما مقدم داشته، و ما خطا کار بودیم. (۹۱)

گفت امروز ملامت و توبیخی بر شما نیست خداوند شما را می‏بخشد، و ارحم الراحمین است! (۹۲)

این پیراهن مرا ببرید و به صورت پدرم بیندازید، بینا می‏شود، و همگی خانواده نزد من آئید. (۹۳)

هنگامی که کاروان (از سرزمین مصر) جدا شد پدرشان (یعقوب) گفت من بوی یوسف را احساس ‍ می‏کنم اگر مرا به نادانی و کم عقلی نسبت ندهید! (۹۴)

گفتند: به خدا تو در همان گمراهی سابقت هستی! (۹۵)

اما هنگامی که بشارت دهنده آمد، آن (پیراهن) را بر صورت او افکند ناگهان بینا شد، گفت آیا به شما نگفتم من از خدا چیزهائی سراغ دارم که شما نمیدانید؟!! (۹۶)

گفتند پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه که ما خطاکار بودیم. (۹۷)

گفت به زودی برای شما از پروردگارم آمرزش میطلبم که او غفور و رحیم است. (۹۸)

هنگامی که بر یوسف وارد شدند او پدر و مادر خود را در آغوش گرفت و گفت همگی داخل مصر شوید که انشاء الله در امن و امان خواهید بود. (۹۹)

و پدر و مادر خود را بر تخت نشاند و همگی به خاطر او به سجده افتادند و گفت پدر! این تحقق خوابی است که قبلا دیدم خداوند آنرا به حقیقت پیوست، و او به من نیکی کرد هنگامی که مرا از زندان خارج ساخت و شما را از آن بیابان (به اینجا) آورد و بعد از آن که شیطان میان من و برادرانم فساد کرد، پروردگار من نسبت به آنچه می‏خواهد (و شایسته میداند) صاحب لطف است چرا که او دانا و حکیم است. (۱۰۰)

پروردگارا! بخش (عظیمی) از حکومت به من بخشیدی و مرا از علم تعبیر خوابها آگاه ساختی، توئی آفریننده آسمانها و زمین، و تو سرپرست من در دنیا و آخرت هستی، مرا مسلمان بمیران. و به صالحان ملحق فرما! (۱۰۱)

این از خبرهای غیب است که به تو وحی می‏فرستیم، تو (هرگز) نزد آنها نبودی هنگامی که تصمیم گرفتند و نقشه می‏کشیدند. (۱۰۲)

و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‏آورند! (۱۰۳)

و تو (هرگز) از آنها پاداشی مطالبه نمی‏کنی، او نیست مگر تذکری برای جهانیان (۱۰۴)

و چه بسیار نشانه‏ ای (از خدا) در آسمانها و زمین وجود دارد که آنها از کنارش می‏گذرند و از آن روی می‏گردانند! (۱۰۵)

و اکثر آنها که مدعی ایمان به خدا هستند مشرکند. (۱۰۶)

آیا از این ایمن هستند که عذاب فراگیری از ناحیه خدا به سراغ آنها بیاید یا ساعت رستاخیز ناگهان فرا رسد در حالی که آنها متوجه نیستند؟! (۱۰۷)

بگو این راه من است که من و پیروانم با بصیرت کامل همه مردم را به سوی خدا دعوت می‏کنیم، منزه است خدا، و من از مشرکان نیستم. (۱۰۸)

و ما نفرستادیم پیش از تو جز مردانی از اهل شهرها که وحی به آنها می‏کردیم، آیا (مخالفان دعوت تو) سیر در زمین نکردند تا ببینند عاقبت کسانی که پیش از آنها بودند چه شد؟ و سرای آخرت برای پرهیزکاران بهتر است، آیا فکر نمی‏کنید؟! (۱۰۹)

(پیامبران به دعوت خود و دشمنان به مخالفت همچنان ادامه دادند) تا رسولان مایوس شدند و گمان کردند که (حتی گروه اندک مؤ منان) به آنها دروغ گفته‏ اند، در این هنگام یاری ما به سراغ آنها آمد هر کس را می‏خواستیم نجات می‏دادیم و مجازات و عذاب ما از قوم زیانکار بازگردانده نمی‏شود. (۱۱۰)

در سرگذشتهای آنها درس عبرتی برای صاحبان اندیشه است، اینها داستان دروغین نبود بلکه (وحی آسمانی است و) هماهنگ است با آنچه پیش روی او (از کتب آسمانی پیشین) است و شرح هر چیز (که پایه سعادت انسان است) و هدایت و رحمت برای گروهی است که ایمان می‏آورند. (۱۱۱)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

المر – اینها آیات کتاب (آسمانی) است، و آنچه از طرف پروردگار بر تو نازل شده حق است ولی اکثر مردم ایمان نمی‏آورند. (۱)

خدا همان کسی است که آسمان را – بدون ستونی که قابل رؤ یت باشد – آفرید سپس بر عرش استیلا یافت (و زمام تدبیر جهان را بدست گرفت) و خورشید و ماه را مسخر ساخت که هر کدام تا زمان معینی حرکت دارند کارها را او تدبیر می‏کند آیات را (برای شما) تشریح می‏نماید تا به لقای پروردگارتان یقین پیدا کنید. (۲)

و او کسی است که زمین را گسترد و در آن کوهها و نهرهائی قرار داد و از تمام میوه‏ ها در آن دو جفت آفرید (پرده سیاه) شب را بر روز می‏پوشاند، در اینها آیاتی است برای آنها که تفکر می‏کنند. (۳)

و در روی زمین قطعاتی در کنار هم قرار دارد که با هم متفاوتند و باغهائی از انگور، و زراعت، و نخلها، که گاهی بر یک پایه می‏رویند و گاهی بر دو پایه، همه آنها از یک آب سیراب می‏شوند و با اینحال بعضی از آنها را از جهت میوه بر دیگری برتری می‏دهیم، در اینها نشانه‏ هائی است برای آنها که عقل خویش را بکار می‏گیرند. (۴)

و اگر میخواهی (از چیزی) تعجب کنی عجیب گفتار آنها است که می‏گویند آیا هنگامی که خاک شدیم (بار دیگر زنده میشویم و) به خلقت جدیدی باز میگردیم؟! آنها کسانی هستند که به پروردگارشان کافر شدهاند و آن غل و زنجیرهاست در گردنشان، و آنها اصحاب آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند! (۵)

آنها پیش از حسنه (و رحمت) از تو تقاضای تعجیل سیئه (و عذاب) می‏کنند با اینکه قبل از آنها بلاهای عبرتانگیز نازل شده، و پروردگار تو نسبت به مردم با اینکه ظلم می‏کنند دارای مغفرت است و هم پروردگارت عذاب شدید دارد. (۶)

و آنها که کافر شدند می‏گویند چرا آیت (و اعجازی) از پروردگارش بر او نازل نشده؟ تو تنها بیم دهنده‏ ای، و برای هر گروهی هدایت کننده‏ ای است (و اینها همه بهانه است نه جستجوی حقیقت). (۷)

خدا از جنین هائی که هر انسان یا حیوان ماده‏ ای حمل می‏کند آگاه است، و نیز از آنچه رحمها کم می‏کنند (و پیش از موعد مقرر میزایند) و هم از آنچه افزون می‏کنند، و هر چیز نزد او مقدار معینی دارد. (۸)

او از غیب و شهود آگاه است و بزرگ و متعالی است. (۹)

برای او تفاوت نمی‏کند کسانی که پنهانی سخن بگویند یا آشکار سازند، و آنها که شبانگاه مخفیانه حرکت می‏کنند یا در روشنائی روز. (۱۰)

برای انسان مامورانی است که پی در پی، از پیش رو، و از پشت سرش او را از حوادث (غیر حتمی) حفظ می‏کنند، (اما) خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتی) را تغییر نمی‏دهد مگر آنکه آنها خود را تغییر دهند، و هنگامی که خدا اراده سوئی به قومی (بخاطر اعمالشان) کند هیچ چیز مانع آن نخواهد شد، و جز خدا سرپرستی نخواهند داشت. (۱۱)

او کسی است که برق را به شما نشان می‏دهد که هم مایه ترس است هم امید و ابرهای سنگین بار ایجاد می‏کند. (۱۲)

و رعد تسبیح و حمد او می‏گوید، و (نیز) فرشتگان از ترس او، و صاعقه‏ ها را می‏فرستد و هر کس را بخواهد گرفتار آن می‏سازد در حالی که آنها (با مشاهده اینهمه آیات خدا باز هم) در باره خدا به مجادله مشغولند، و او قدرتی بیانتها (و مجازاتی دردناک) دارد. (۱۳)

دعوت حق از آن او است و کسانی که (مشرکان) غیر از خدا می‏خوانند به دعوت آنها پاسخ نمی‏گویند، آنها همچون کسی هستند که کفهای خود را به سوی آب می‏گشاید تا آب بدهانش برسد و هرگز نخواهد رسید، و دعای کافران جز در ضلال (و گمراهی) نیست! (۱۴)

همه آنها که در آسمانها و زمین هستند از روی اطاعت یا اکراه و همچنین سایه‏ های آنها – هر صبح و عصر – برای خدا سجده می کنند. (۱۵)

بگو چه کسی پروردگار آسمانها و زمین است ؟ بگو الله! (سپس) بگو آیا اولیا (و خدایانی) غیر از او برای خود برگزیدهاید که (حتی) مالک سود و زیان خود نیستند (تا چه رسد به شما) بگو آیا نابینا و بینا یکسان است ؟ یا ظلمتها و نور برابرند؟ آیا آنها شریکانی برای خدا قرار دادند بخاطر اینکه آنان همانند خدا آفرینشی داشتند و این آفرینشها بر آنها مشتبه شد؟! بگو خدا خالق همه چیز است و او است یکتا و پیروز! (۱۶)

خداوند از آسمان آبی فرستاد و از هر دره و رودخانه‏ ای به اندازه آنها سیلابی جاری شد، سپس سیل بر روی خود کفی حمل کرد – و از آنچه (در کورهها) برای بدست آوردن زینت آلات یا وسائل زندگی آتش روی آن روشن می‏کنند نیز کفهائی مانند آن به وجود می‏آید – اما کفها به بیرون پرتاب می‏شوند ولی آنچه به مردم سود میرساند (آب یا فلز خالص) در زمین میماند خداوند اینچنین مثال میزند. (۱۷)

برای آنها که اجابت دعوت پروردگارشان را کردند (سرانجام و پاداش و) نتیجه نیک است، و آنها که اجابت دعوت او را نکردند (آنچنان در وحشت عذاب الهی فرو میروند که) اگر تمام آنچه روی زمین است، و همانندش، از آن آنها باشد همگی را برای رهائی از عذاب می‏دهند (ولی از آنها پذیرفته نخواهد شد) برای آنها حساب بدی است و جایگاهشان جهنم و چه بد جایگاهی است! (۱۸)

آیا کسی که میداند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است همانند کسی است که نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذکر می‏شوند! (۱۹)

آنها که به عهد الهی وفا می‏کنند و پیمان را نمی‏شکنند. (۲۰)

و آنها که پیوندهائی را که خدا به آن امر کرده است برقرار می‏دارند، و از پروردگارشان می‏ترسند و از بدی حساب (روز قیامت) بیم دارند. (۲۱)

و آنها که بخاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبائی می‏کنند، و نماز را بر پا میدارند، و از آنچه به آنها روزی داده‏ ایم، در پنهان و آشکار، انفاق می‏کنند، و با حسنات، سیئات را از میان می‏برند، پایان نیک سرای دیگر از آن آنهاست. (۲۲)

(همان) باغهای جاویدان بهشتی که وارد آن می‏شوند؛ و همچنین پدران و همسران و فرزندان صالح آنها؛ و فرشتگان از هر دری بر آنان وارد می گردند… (۲۳)

(و به آنها می‏گویند) سلام بر شما بخاطر صبر و استقامتتان چه پایان خوب این سرا نصیبتان شد! (۲۴)

و آنها که عهد الهی را پس از محکم کردن میشکنند، و پیوندهائی را که خدا دستور برقراری آن را داده قطع می‏کنند: و در روی زمین فساد مینمایند، لعنت برای آنهاست و بدی (و مجازات) سرای آخرت! (۲۵)

خدا روزی را برای هر کس بخواهد (و شایسته بداند) وسیع و برای هر کس بخواهد (و مستحق ببیند) تنگ قرار می‏دهد ولی آنها به زندگی دنیا شاد (و خوشحال) شدند در حالی که زندگی دنیا در برابر آخرت متاع ناچیزی است. (۲۶)

و آنها که کافر شدند می‏گویند چرا آیه (و معجزه) ای از پروردگارش بر او نازل نشده است ؟ بگو خداوند هر کس را بخواهد گمراه، و هر کس را که به سوی او باز گردد هدایت می‏کند (کمبود در معجزه نیست لجاجت آنها مانع است). (۲۷)

آنها کسانی هستند که ایمان آورده‏ اند و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است، آگاه باشید با یاد خدا دلها آرامش مییابد! (۲۸)

آنها که ایمان آوردند، و عمل صالح انجام دادند پاکیزه ترین (زندگی) نصیبشان است و بهترین سرانجامها. (۲۹)

همانگونه (که پیامبران پیشین را فرستادیم) تو را به میان امتی فرستادیم که پیش از آنها امتهای دیگری آمدند و رفتند، تا آنچه را به تو وحی نموده‏ ایم بر آنها بخوانی در حالی که آنها به رحمان (خداوندی که رحمتش همگان را فرا گرفته) کفر می‏ورزند بگو او پروردگار من است، معبودی جز او نیست، بر او توکل کردم و بازگشتم به سوی او است. (۳۰)

اگر بوسیله قرآن کوهها به حرکت در آیند و زمینها قطعه قطعه شوند، و بوسیله آن با مردگان سخن گفته شود (باز هم ایمان نخواهند آورد!) ولی همه آنها در اختیار خداست آیا آنها که ایمان آورده‏ اند نمی‏دانند که اگر خدا بخواهد همه مردم را (به اجبار) هدایت می‏کند (اما هدایت اجباری سودی ندارد) و پیوسته مصائب کوبنده‏ ای بر کافران – بخاطر اعمالشان – وارد می‏شود و یا به نزدیکی خانه آنها فرود می‏آید تا وعده (نهائی) خدا فرا رسد، خداوند در وعده خود تخلف نمی‏کند. (۳۱)

(تنها تو را استهزا نکردند) پیامبران پیش از تو را نیز استهزا نمودند، من به کافران مهلت دادم سپس آنها را گرفتم دیدی مجازات (من) چگونه بود؟! (۳۲)

آیا کسی که بالای سر همه ایستاده (و حافظ و نگهبان و مراقب همه است) و اعمال همه را می‏بیند (همچون کسی است که هیچیک از این صفات را ندارد) آنان برای خدا شریکانی قرار دادند، بگو آنها را نام ببرید! آیا به او چیزی را خبر می‏دهید که از وجود آن در روی زمین بیخبر است ؟ یا سخنان ظاهری (و تو خالی) میگوئید، (نه، شریکی برای خدا وجود ندارد) بلکه در نظر کافران دروغهایشان زینت داده شده (و بر اثر ناپاکی درون، چنین می‏پندارند که واقعیتی دارد) و آنها از راه (خدا) باز داشته شده‏ اند و هر کس را خدا گمراه کند راهنمائی نخواهد داشت. (۳۳)

برای آنها عذاب (دردناکی) در دنیاست، و عذاب آخرت سخت تر است، و در برابر خدا هیچ کس ‍ نمی‏تواند آنها را نگه دارد. (۳۴)

بهشتی که به پرهیزگاران وعده داده شده است نهرهای آب از زیر درختانش جاری است، میوه‏ های آن همیشگی و سایه‏ هایش دائمی است، این سرانجام کسانی است که پرهیزگاری پیشه کردند و سرانجام کافران، آتش است! (۳۵)

و آنها که کتاب آسمانی در اختیارشان قرار داده‏ ایم از آنچه بر تو نازل شده خوشحالند، و بعضی از احزاب (و گروهها) قسمتی از آنرا انکار می‏کنند، بگو من مامورم که الله را بپرستم و شریکی برای او قائل نشوم، به سوی او دعوت می‏کنم و بازگشت (همگان) به سوی او است. (۳۶)

همانگونه (که به پیامبران پیشین کتاب آسمانی دادیم) بر تو نیز فرمان روشن و صریحی نازل کردیم، و اگر از هوسهای آنها – بعد از آنکه آگاهی برای تو آمده – پیروی کنی هیچکس از تو در برابر خدا حمایت و جلوگیری نخواهد کرد. (۳۷)

و ما قبل از تو رسولانی فرستادیم و برای آنها همسران و فرزندانی قرار دادیم، و هیچ رسولی نمی‏توانست (از پیش خود) معجزهای بیاورد، مگر به فرمان خدا، هر زمانی کتابی دارد (و برای هر کاری موعدی مقرر است). (۳۸)

خداوند هر چه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات می‏کند، و ام الکتاب نزد او است. (۳۹)

و اگر پاره‏ ای از مجازاتها را که به آنها وعده داده‏ ایم به تو نشان دهیم یا (پیش از فرا رسیدن این مجازاتها) تو را بمیرانیم، در هر حال تو فقط مامور ابلاغ هستی و حساب (آنها) بر ماست! (۴۰)

آیا ندیدند که ما پیوسته از اطراف (و جوانب) زمین کم می‏کنیم (جامعه‏ ها، تمدنها و دانشمندان تدریجا از میان می‏روند) و خداوند حکومت می‏کند و هیچکس را یارای جلوگیری یا رد احکام او نیست، و او سریع الحساب است. (۴۱)

کسانی که پیش از آنها طرحها و نقشه‏ ها کشیدند ولی تمام طرحها و نقشه‏ ها از آن خداست از کار هر کس ‍ آگاه است و به زودی کفار می‏دانند سرانجام (نیک و بد) در سرای دیگر از آن کیست! (۴۲)

آنها که کافر شدند می‏گویند تو پیامبر نیستی، بگو کافی است که خداوند و کسانی که علم کتاب (و آگاهی بر قرآن) نزد آنهاست گواه (من) باشند. (۴۳)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر – این کتابی است که بر تو نازل کردیم تا مردم را از تاریکیهای (شرک و ظلم و طغیان) به سوی روشنائی (ایمان و عدل و صلح) به فرمان پروردگارشان درآوری، به سوی راه خداوند عزیز و حمید. (۱)

همان خدائی که آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن او است، وای بر کافران از مجازات شدید. (۲)

همانها که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می‏دهند و (مردم را) از راه الله باز می‏دارند و می‏خواهند راه حق را منحرف سازند آنها در گمراهی دوری هستند! (۳)

ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر به زبان قومش تا (حقایق را) برای آنها آشکار سازد، سپس خدا هر کس ‍ را بخواهد (و مستحق بداند) گمراه و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند) هدایت می‏کند، و او توانا و حکیم است. (۴)

ما موسی را با آیات خود فرستادیم (و دستور دادیم) قوم خود را از ظلمات به نور بیرون آر، و ایام الله را به آنها متذکر شو، در این، نشانه‏ هائی است برای هر صبر کننده شکرگزار. (۵)

و بخاطر بیاور هنگامی را که موسی به قومش گفت نعمت خدا را بر خود به یاد داشته باشید، زمانی که شما را از (چنگال) آل فرعون رهائی بخشید، همانها که شما را به بدترین وجهی عذاب می‏کردند و پسرانتان را سر می‏بریدند و زنانتان را (برای خدمتکاری) زنده می‏گذاشتند، و در این، آزمایش بزرگی از طرف پروردگارتان بود. (۶)

(همچنین) بخاطر بیاورید هنگامی را که پروردگارتان اعلام داشت که اگر شکر گزاری کنید (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود و اگر کفران کنید مجازاتم شدید است! (۷)

موسی (به بنی اسرائیل) گفت اگر شما و همه مردم روی زمین کافر شوید (به خدا زیانی نمیرسد) چرا که خداوند بینیاز و شایسته ستایش است. (۸)

آیا خبر آنها که پیش از شما بودند به شما نرسیده: قوم نوح و عاد و ثمود و آنها که پس از ایشان بودند، همانها که جز خداوند از آنان آگاه نیست، پیامبرانشان با دلائل روشن به سوی آنها آمدند، ولی آنها (از روی تعجب و استهزا) دست بر دهان گرفتند و گفتند که ما به آنچه شما مامور آن هستید کافریم، و نسبت به آنچه ما را به سوی آن میخوانید تردید داریم! (۹)

رسولان آنها گفتند آیا در خدا شک است؟! خدائی که آسمانها و زمین را آفریده؟! او که شما را دعوت می‏کند تا گناهانتان را ببخشد، و تا موعد مقرری شما را باقی گذارد، آنها گفتند (ما اینها را نمیفهمیم همین اندازه میدانیم) شما انسانهائی همانند ما هستید و میخواهید ما را از آنچه پدرانمان می‏پرستیدند باز دارید، شما دلیل روشنی برای ما بیاورید! (۱۰)

پیامبرانشان به آنها گفتند درست است که ما بشری همانند شما هستیم ولی خداوند بر هر کس از بندگانش بخواهد (و شایسته ببیند) نعمت می‏بخشد (و مقام رسالت عطا می‏کند) و ما هرگز نمیتوانیم معجزه‏ ای جز به فرمان خدا بیاوریم (و از تهدیدهای شما نمی‏هراسیم) و افراد با ایمان باید تنها بر خدا توکل کنند. (۱۱)

چرا ما بر خدا توکل نکنیم با اینکه ما را به راههای (سعادت) مان رهبری کرده، و ما به طور مسلم در برابر آزارهای شما صبر خواهیم کرد (و دست از انجام رسالت خویش برنمیداریم) و توکل کنندگان باید فقط بر خدا توکل کنند! (۱۲)

کسانی که کافر شدند به پیامبران خود گفتند ما قطعا شما را از سرزمین خود اخراج خواهیم کرد، مگر اینکه به آئین ما بازگردید، در اینحال پروردگارشان به آنها وحی فرستاد که من ظالمان را هلاک می‏کنم. (۱۳)

و شما را در زمین بعد از آنها سکونت خواهیم بخشید، این (موفقیت) برای کسی است که از مقام (عدالت) من بترسد و از عذاب (من) بیمناک باشد. (۱۴)

آنها (از خدا) تقاضای فتح و پیروزی کردند، و هر گردنکش منحرفی نومید و نابود شد. (۱۵)

به دنبال او جهنم خواهد بود و از آب بد بوی متعفنی نوشانده می‏شود. (۱۶)

به زحمت جرعه جرعه آنرا سر میکشد و هرگز به میل خود حاضر نیست آنرا بیاشامد و مرگ از هر مکانی به سراغ او می‏آید، ولی با اینهمه نمیمیرد! و بدنبال آن عذاب شدیدی است. (۱۷)

اعمال کسانی که به پروردگارشان کافر شدند همچون خاکستری است در برابر تندباد در یک روز طوفانی، آنها توانائی ندارند کمترین چیزی از آنچه را انجام داده‏ اند به دست آورند و این گمراهی دور و درازی است. (۱۸)

آیا ندیدی که خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده، اگر اراده کند شما را می‏برد و خلق تازه‏ ای می‏آورد. (۱۹)

و این کار برای خدا مشکل نیست. (۲۰)

و (قیامت) همه آنها در برابر خدا ظاهر می‏شوند در این هنگام ضعفاء (پیروان نادان) به مستکبران می‏گویند ما پیروان شما بودیم، آیا (اکنون که بخاطر پیروی از شما گرفتار مجازات الهی شده‏ ایم) شما حاضرید سهمی از عذاب الهی را بپذیرید و از ما بردارید؟ آنها می‏گویند: اگر خدا ما را (به سوی رهائی از عذاب) هدایت کرده بود ما نیز شما را هدایت می‏کردیم (کار از اینها گذشته است) چه بیتابی کنیم و چه شکیبائی، تفاوتی برای ما ندارد، راه نجاتی نیست. (۲۱)

و شیطان هنگامی که کار تمام می‏شود می‏گوید خداوند به شما وعده حق داد و من هم به شما وعده (باطل) دادم و تخلف کردم، من بر شما تسلطی نداشتم جز اینکه دعوتتان کردم و شما پذیرفتید، بنابراین مرا سرزنش نکنید، خود را سرزنش کنید، نه من فریادرس شما هستم، و نه شما فریادرس من، من نسبت به شرک شما درباره خود که از قبل داشتید (و اطاعت مرا همردیف اطاعت خدا قرار دادید) بیزار و کافرم، مسلما ستمکاران عذاب دردناکی دارند. (۲۲)

و آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به باغهای بهشت داخل می‏شوند، باغهائی که نهرها از زیر درختانش جاری است، جاودانه به اذن پروردگارشان در آن می‏مانند، و تحیت آنها در آن سلام است. (۲۳)

آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه (و گفتار پاکیزه) را به درخت پاکیزه‏ ای تشبیه کرده که ریشه آن (در زمین) ثابت و شاخه آن در آسمان است؟! (۲۴)

میوه‏ های خود را هر زمان به اذن پروردگارش می‏دهد، و خداوند برای مردم مثلها میزند شاید متذکر شوند، (و پند گیرند). (۲۵)

و (همچنین) کلمه خبیثه را به درخت ناپاکی تشبیه کرده که از زمین برکنده شده، و قرار و ثباتی ندارد. (۲۶)

خداوند کسانی را که ایمان آوردند بخاطر گفتار و اعتقاد ثابتشان ثابت قدم می‏دارد، هم در این جهان و هم در سرای دیگر، و ستمگران را گمراه می‏سازد (و لطف خود را از آنها بر می‏گیرد) و خداوند هر کار را بخواهد (و صلاح بداند) انجام می‏دهد. (۲۷)

آیا ندیدی کسانی را که نعمت خدا را به کفران تبدیل کردند و جمعیت خود را به دار البوار (نیستی و نابودی) کشاندند. (۲۸)

(دار البوار همان) جهنم است که آنها در آتش آن وارد می‏شوند و بد قرارگاهی است. (۲۹)

آنها برای خدا شبیهانی قرار داده‏ اند تا (مردم را) از راه او (منحرف و) گمراه سازند بگو (چند روزی) از زندگی دنیا (و لذات آن) بهره گیرید اما سرانجام کار شما به سوی آتش (دوزخ) است. (۳۰)

بگو به بندگان من که ایمان آورده‏ اند، نماز را بر پا دارند و از آنچه به آنها روزی داده‏ ایم پنهان و آشکار انفاق کنند پیش از آنکه روزی فرا رسد که نه در آن خرید و فروش است و نه دوستی (نه با مال می‏توانند از چنگال کیفر خدا رهائی یابند و نه با پیوندهای مادی). (۳۱)

خداوند همان کسی است که آسمانها و زمین را آفریده و از آسمان آبی نازل کرده و با آن میوه‏ ها (ی مختلف) را خارج ساخت و روزی شما قرار داد و کشتی را مسخر شما گردانید تا بر صفحه دریا به فرمان او حرکت کنند و نهرها را (نیز) مسخر شما گرداند. (۳۲)

خورشید و ماه را که با برنامه منظمی در کارند به تسخیر شما در آورد و شب و روز را (نیز) مسخر (۳۳)

و از هر چیزی که از او تقاضا کردید به شما داد و اگر نعمتهای خدا را بشمارید هرگز آنها را احصاء نخواهید کرد انسان ستمگر و کفران کننده است. (۳۴)

(به یاد آورید) زمانی را که ابراهیم گفت پروردگارا این شهر (مکه) را شهر امنی قرار ده و من و فرزندانم را از پرستش بتها دور نگاهدار. (۳۵)

پروردگارا آنها (بتها) بسیاری از مردم را گمراه ساختند هر کس از من پیروی کند از من است و هر کس ‍ نافرمانی من کند تو بخشنده و مهربانی. (۳۶)

پروردگارا من بعضی از فرزندانم را در سرزمین بیآب و علفی در کنار خانه‏ ای که حرم تو است ساکن ساختم تا نماز را بر پای دارند، تو قلبهای گروهی از مردم را متوجه آنها ساز و از ثمرات به آنها روزی ده شاید آنان شکر تو را بجای آورند. (۳۷)

پروردگارا تو میدانی آنچه را ما پنهان و یا آشکار می‏کنیم، و چیزی در زمین و آسمان بر خدا پنهان نیست. (۳۸)

حمد خدای را که در سن پیری اسماعیل و اسحاق را به من بخشید مسلما خدای من دعا را می‏شنود (و اجابت می‏کند). (۳۹)

پروردگارا مرا برپا کننده نماز قرار ده و از فرزندان من نیز چنین کن پروردگارا دعای (ما را) بپذیر. (۴۰)

پروردگارا من و پدر و مادرم و همه مؤ منان را روزی که حساب بر پا می‏شود بیامرز. (۴۱)

و گمان مبر که خدا از کارهای ظالمان غافل است (نه، بلکه کیفر) آنها را تاخیر انداخته برای روزی که چشمها در آن (از ترس و وحشت) از حرکت باز می‏ایستد. (۴۲)

گردنها برافراشته، سر به آسمان کرده، حتی پلک چشمهایشان بیحرکت می‏ماند (چرا که به هر طرف نگاه کنند نشانه‏ های عذاب آشکار است) و (لذا) دلهایشان به کلی (فرو می‏ریزد و) خالی می‏گردد! (۴۳)

و مردم را از روزی که عذاب الهی به سراغشان می‏آید بترسان، آن روز که ظالمان می‏گویند پروردگارا مدت کوتاهی ما را مهلت ده، تا دعوت تو را بپذیریم، و از پیامبران پیروی کنیم (اما به زودی این پاسخ را می‏شنوند که) مگر قبلا شما سوگند یاد نکرده بودید که زوال و فنائی برای شما نیست؟! (۴۴)

(شماها نبودید که) در منازل (و کاخهای) کسانی که به خویشتن ستم کردند سکنی گزیدید؟ و برای شما آشکار شد چگونه با آنها رفتار کردیم، و برای شما مثلها (از سرگذشت پیشینیان) زدیم (باز هم بیدار نشدید). (۴۵)

آنها نهایت مکر خود را به کار زدند، و همه مکرها (و توطئه‏ هاشان) نزد خدا آشکار است، هر چند کوهها با مکرشان از جا برکنده شود! (۴۶)

و گمان مبر که خدا وعدهای را که به پیامبرانش داده تخلف کند، چرا که خداوند قادر و منتقم است. (۴۷)

در آن روز که این زمین به زمین دیگر و آسمانها (به آسمانهای دیگر) تبدیل می‏شوند، و آنها در پیشگاه خداوند واحد قهار ظاهر می‏گردند. (۴۸)

و در آن روز مجرمان را با هم در غل و زنجیر می‏بینی (غل و زنجیری که دستها و گردنهایشان را بهم بسته). (۴۹)

لباسشان از قطران (ماده چسبنده بد بوی قابل اشتعال) است، و صورتهایشان را آتش می‏پوشاند (۵۰)

تا خداوند هر کس را هر آنچه انجام داده جزا دهد چرا که خدا سریع الحساب است. (۵۱)

این (قرآن) ابلاغی است برای (عموم) مردم، تا همه انذار شوند، و بدانند او معبود واحد است و تا صاحبان مغز (و اندیشه) پند گیرند. (۵۲)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الر – این آیات کتاب و قرآن مبین است. (۱)

کافران (هنگامی که آثار شوم اعمال را ببینند) چه بسا آرزو می‏کنند مسلمان بودند! (۲)

بگذار آنها بخورند و بهره گیرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولی به زودی خواهند فهمید (۳)

ما (اهل) هیچ شهر و دیاری را هلاک نکردیم مگر اینکه اجل معین (و زمان تغییر ناپذیری) داشتند. (۴)

هیچ گروهی از اجل خود پیشی نمی‏گیرد و از آن عقب نخواهد افتاد. (۵)

و گفتند ای کسی که «ذکر» (قرآن) بر تو نازل شده، مسلما دیوانه‏ ای!! (۶)

اگر راست می‏گوئی چرا فرشتگان را برای ما نمی‏آوری؟! (۷)

(اما اینها باید بدانند) ما فرشتگان را جز به حق نازل نمی‏کنیم و هرگاه نازل شوند دیگر به اینها مهلت داده نمی‏شود (و در صورت انکار به عذاب الهی نابود می‏گردند) (۸)

ما قرآن را نازل کردیم، و ما بطور قطع آن را پاسداری می‏کنیم. (۹)

ما پیش از تو (نیز) پیامبرانی در میان امتهای نخستین فرستادیم. (۱۰)

هیچ پیامبری به سراغ آنها نمی‏آمد مگر اینکه او را به باد استهزاء می‏گرفتند. (۱۱)

ما اینچنین (و با استفاده از تمام وسائل) قرآن را به درون دلهای مجرمان راه می‏دهیم. (۱۲)

(اما با این حال) آنها به آن ایمان نمی‏آورند، و سنت اقوام پیشین نیز چنین بود. (۱۳)

و اگر دری از آسمان به روی آنان بگشائیم و آنها مرتبا در آن بالا روند… (۱۴)

باز می‏گویند: ما را چشم بندی کرده‏ اند! بلکه ما (سر تا پا) سحر شده‏ ایم!! (۱۵)

ما در آسمان برجهائی قرار دادیم، و آنرا برای بینندگان تزیین کردیم. (۱۶)

و آنرا از هر شیطان مطرودی حفظ نمودیم. (۱۷)

مگر آنها که استراق سمع کنند که شهاب مبین آنان را تعقیب می‏کند (و می‏راند) (۱۸)

و زمین را گستردیم، و در آن کوههای ثابتی افکندیم، و از هر گیاه موزون در آن رویاندیم. (۱۹)

و برای شما انواع وسایل زندگی در آن قرار دادیم، و همچنین برای کسانی که شما نمی‏توانید به آنها روزی دهید. (۲۰)

خزائن همه چیز نزد ما است ولی ما جز به اندازه معین آنرا نازل نمی‏کنیم. (۲۱)

ما بادها را برای تلقیح (ابرها و بهم پیوستن و بارور ساختن آنها) فرستادیم، و از آسمان آبی نازل کردیم با آن سیراب ساختیم، در حالی که شما توانائی حفظ و نگهداری آن را نداشتید. (۲۲)

مائیم که زنده می‏کنیم و می‏میرانیم و وارث (همه جهان) ما هستیم. (۲۳)

ما هم پیشینیان شما را دانستیم و هم متاخران را. (۲۴)

پروردگار تو قطعا همه را (در قیامت) جمع و محشور می‏کند چرا که حکیم و دانا است. (۲۵)

ما انسانرا از گل خشکیده‏ ای که از گل بدبوی (تیره رنگی) گرفته شده بود آفریدیم. (۲۶)

و جن را پیش از آن از آتش گرم و سوزان خلق کردیم. (۲۷)

بخاطر بیاور هنگامی که پروردگارت به فرشتگان گفت من بشر را از گل خشکیده‏ ای که از گل بدبوئی گرفته شده بود خلق می‏کنم. (۲۸)

هنگامی که کار آنرا بپایان رسانیدم و در او از روح خود (یک روح شایسته و بزرگ) دمیدم همگی برای او سجده کنید. (۲۹)

فرشتگان همگی و بدون استثناء سجده کردند. (۳۰)

جز ابلیس که ابا کرد از اینکه با سجده کنندگان باشد. (۳۱)

(خداوند) فرمود ای ابلیس چرا با سجده کنندگان نیستی. (۳۲)

گفت من هرگز برای بشری که او را از خاک خشکیده‏ ای که از گل بدبوئی گرفته شده است آفریده‏ ای سجده نخواهم کرد! (۳۳)

فرمود از صف آنها (فرشتگان) بیرون رو که رانده درگاه مائی. (۳۴)

و لعنت (و دوری از رحمت حق) بر تو خواهد بود تا روز قیامت. (۳۵)

گفت پروردگارا! مرا تا روز رستاخیز مهلت ده (و زنده بگذار). (۳۶)

فرمود تو از مهلت یافتگانی. (۳۷)

(اما نه تا روز رستاخیز بلکه) تا روز و وقت معینی. (۳۸)

گفت پروردگارا! بخاطر اینکه مرا گمراه ساختی من نعمتهای مادی را در زمین در نظر آنها تزیین می‏دهم و همگی را گمراه خواهم ساخت! (۳۹)

مگر بندگان مخلصت، (۴۰)

فرمود این راه مستقیم من است (و سنت همیشگیم)… (۴۱)

که بر بندگانم تسلط نخواهی یافت مگر گمراهانی که از تو پیروی می‏کنند. (۴۲)

و جهنم میعادگاه همه آنها است. (۴۳)

هفت در دارد و برای هر دری گروه معینی از آنها تقسیم شده‏ اند! (۴۴)

پرهیزگاران در باغها(ی سر سبز بهشت) و در کنار چشمه‏ های آن هستند. (۴۵)

(فرشتگان الهی به آنها می‏گویند) داخل این باغها شوید با سلامت و امنیت. (۴۶)

هر گونه غل (حسد و کینه و عداوت و خیانت) از سینه آنها بر میکنیم (و روحشانرا پاک میکنیم) در حالی که همه برادرند و بر سریرها روبروی یکدیگر قرار دارند. (۴۷)

هرگز خستگی و تعب به آنها نمیرسد و هیچگاه از آن اخراج نمیگردند. (۴۸)

بندگانم را آگاه کن که من غفور و رحیمم. (۴۹)

(و نیز آنها را آگاه کن که) عذاب و کیفر من عذاب دردناکی است. (۵۰)

و به آنها (بندگانم) از میهمانهای ابراهیم خبر ده. (۵۱)

هنگامی که بر او وارد شدند و سلام گفتند (ابراهیم) گفت ما از شما بیمناکیم! (۵۲)

گفتند نترس ما تو را به پسری دانا بشارت می‏دهیم. (۵۳)

گفت آیا به من بشارت میدهید با اینکه پیر شده‏ ام ؟ به چه چیز بشارت میدهید؟ (۵۴)

گفتند تو را به حق بشارت دادیم، از مایوسان مباش! (۵۵)

گفت چه کسی جز گمراهان از رحمت پروردگارش مایوس ‍ میشود. (۵۶)

(سپس) گفت ماءموریت شما چیست ای فرستادگان خدا؟ (۵۷)

گفتند ما به سوی یک قوم گنهکار ماءموریت پیدا کرده‏ ایم (تا آنها را هلاک کنیم). (۵۸)

مگر خاندان لوط که همگی آنها را نجات خواهیم داد… (۵۹)

بجز همسرش که مقدر داشتیم از بازماندگان (در شهر و هلاک شوندگان) باشد. (۶۰)

هنگامی که فرستادگان (خدا) به سراغ خاندان لوط آمدند… (۶۱)

(لوط) گفت شما گروه ناشناسی هستید! (۶۲)

گفتند ما همان چیزی را برای تو آورده‏ ایم که آنها (کافران) در آن تردید داشتند (ما ماءور عذابیم). (۶۳)

ما واقعیت مسلمی را برای تو آورده‏ ایم و راست میگوئیم. (۶۴)

بنابر این خانواده‏ ات را در اواخر شب با خود بردار و از اینجا ببر، تو بدنبال سر آنها حرکت کن، احدی از شما به پشت سر خویش ننگرد. و به همانجا که ماءمور هستید بروید. (۶۵)

و ما به لوط این موضوع را وحی فرستادیم که صبحگاهان همه آنها ریشه کن خواهند شد. (۶۶)

(از سوی دیگر) اهل شهر (با خبر شدند و به سوی خانه لوط) آمدند در حالی که به یکدیگر بشارت میدادند. (۶۷)

(لوط) گفت اینها میهمانان منند، آبروی مرا نریزید! (۶۸)

و از خدا بپرهیزید و مرا شرمنده نسازید! (۶۹)

گفتند مگر ما تو را از جهانیان نهی نکردیم (و نگفتیم احدی را به میهمانی نپذیر!). (۷۰)

گفت دختران من حاضرند اگر می‏خواهید کار صحیحی انجام دهید (با آنها ازدواج کنید و از گناه و آلودگی بپرهیزید). (۷۱)

بجانت سوگند اینها در مستی خود سرگردانند (و عقل و شعور خود را از دست داده‏ اند). (۷۲)

سرانجام بهنگام طلوع آفتاب صیحه (مرگبار، بصورت صاعقه یا زمین لرزه) آنها را فرو گرفت. (۷۳)

سپس (شهر و آبادی آنها را زیر و رو کردیم) بالای آنرا پائین قرار دادیم و بارانی از سنگ بر آنها فرو ریختیم. (۷۴)

در این (سرگذشت عبرت انگیز) نشانه‏ هائی است برای هوشیاران. (۷۵)

و ویرانه‏ های سرزمین آنها بر سر راه (کاروانها) همواره ثابت و برقرار است. (۷۶)

در این نشانه‏ ای است برای مؤ منان. (۷۷)

اصحاب الایکه (صاحبان سرزمینهای پر درخت – قوم شعیب) مسلما قوم ستمگری بودند. (۷۸)

ما از آنها انتقام گرفتیم و این دو (قوم لوط و اصحاب ایکه) شهرهای ویران شده شان بر سر راه آشکار است! (۷۹)

اصحاب الحجر (قوم ثمود) پیامبران را تکذیب کردند. (۸۰)

ما آیات خود را برای آنهای فرستادیم ولی آنها از آن روی گرداندند. (۸۱)

آنها خانه‏ های امن و امانی در دل کوهها می‏تراشیدند. (۸۲)

اما سرانجام صیحه (مرگبار) صبحگاهان آنها را فرو گرفت. (۸۳)

و آنچه را بدست آورده بودند آنان را از عذاب الهی نجات نداد. (۸۴)

ما آسمان و زمین و آنچه میان آن دو است، جز به حق نیافریدیم، و ساعت موعود (قیامت) قطعا فرا خواهد رسید، از آنها (دشمنان) به خوبی صرفنظر کن (و آنها را به نادانیهایشان ملامت ننما). (۸۵)

پروردگار تو آفریننده آگاه است. (۸۶)

ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم دادیم. (۸۷)

(بنابراین) هرگز چشم خود را به نعمتهای (مادی) که به گروههائی از آنها (کفار) دادیم میفکن، و بخاطر آنچه آنها دارند غمگین مباش و بال و پر خود را برای مؤ منین فرود آر. (۸۸)

و بگو من انذار کننده آشکارم. (۸۹)

(ما بر آنها عذابی می‏فرستیم) همانگونه که بر تجزیه گران (آیات الهی) فرستادیم. (۹۰)

همانها که قرآن را تقسیم کردند (آنچه را به سودشان بود پذیرفتند، و آنچه بر خلاف هوسهایشان بود ترک نمودند)! (۹۱)

به پروردگارت سوگند از همه آنها سؤ ال خواهیم کرد… (۹۲)

از آنچه عمل می‏کردند! (۹۳)

آشکار آنچه را ماموریت داری بیان کن و از مشرکان روی گردان (و به آنها اعتنا نکن) (۹۴)

ما شر استهزا کنندگان را از تو دفع خواهیم کرد. (۹۵)

آنها که با خدا معبود دیگری قرار دادند اما به زودی می‏فهمند. (۹۶)

ما می‏دانیم سینه تو از آنچه آنها می‏گویند تنگ می‏شود (و تو را سخت ناراحت می‏کنند). (۹۷)

(برای دفع ناراحتی آنان) پروردگارت را تسبیح و حمد گو، و از سجده کنندگان باش. (۹۸)

و پروردگارت را عبادت کن تا یقین (مرگ) فرا رسد. (۹۹)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

فرمان خدا (دائر به مجازات مشرکان و مجرمان) فرا رسیده است برای آن عجله نکنید منزه و برتر است خداوند از اینکه شریک برای او قائل میشوند. (۱)

فرشتگانرا با روح الهی به فرمانش بر هر کس از بندگانش بخواهد نازل میکند (و به آنها دستور میدهد) که مردم را انذار کنید (و بگوئید) معبودی جز من نیست بنابر این از مخالفت (دستور) من بپرهیزید. (۲)

آسمانها و زمین را به حق آفرید، او برتر است از اینکه شریک برای او می‏سازند (۳)

انسان را از نطفه بیارزشی خلق کرد و سرانجام او موجودی فصیح و مدافع آشکار از خویشتن گردید. (۴)

و چهار پایان را آفرید در حالی که برای شما در آنها وسیله پوشش و منافع دیگر است و از گوشت آنها میخورید. (۵)

و در آنها برای شما زینت و شکوه است به هنگامی که به استراحتگاه شان باز میگردانید و هنگامی که (صبحگاهان) آنها را به صحرا میفرستید. (۶)

آنها بارهای سنگین شما را به شهری که جز با مشقت زیاد به آن نمیرسید حمل میکنند چرا که پروردگارتان رؤ ف و رحیم است. (۷)

(و همچنین) اسبها و استرها و الاغها را آفرید تا بر آنها سوار شوید و هم مایه زینت شما باشد و چیزها (وسائل نقلیه دیگری) می‏آفریند که شما نمی‏دانید! (۸)

و بر خداست که راه است را به بندگان نشان دهد، اما بعضی از راهها بیراهه است و اگر خدا بخواهد همه شما را (به اجبار) هدایت می‏کند (ولی اجبار سودی ندارد). (۹)

او کسی است که از آسمان آبی فرستاد که شرب شما از آن است، و گیاهان و درختان که حیوانات خود را در آن به چرا می‏برید نیز از آن است. (۱۰)

خداوند با آن (آب باران) برای شما زراعت و زیتون و نخل و انگور می‏رویاند، و از همه میوه‏ ها، مسلما در این نشانه روشنی است برای گروهی که تفکر می‏کنند (۱۱)

او شب و روز و خورشید و ماه را مسخر شما ساخت، و نیز ستارگان به فرمان او مسخر شمایند، در این نشانه‏ هائی است (از عظمت خدا) برای گروهی که عقل خود را بکار می‏گیرند. (۱۲)

(علاوه بر این) مخلوقاتی را که در زمین آفریده نیز مسخر (فرمان شما) ساخت، مخلوقاتی با رنگهای مختلف در این نشانه روشنی است برای گروهی که متذکر می‏شوند. (۱۳)

او کسی است که دریا را مسخر (شما) ساخت تا از آن گوشت تازه بخورید و وسائل زینتی برای پوشش از آن استخراج نمائید، و کشتیها را می‏بینید که سینه دریا را می‏شکافند تا شما (به تجارت پردازید) و از فضل خدا بهره گیرید، شاید شکر نعمتهای او را بجا آورید. (۱۴)

و در زمین کوه‏ های ثابت و محکمی افکند تا لرزش آنرا نسبت به شما بگیرد، و نهرها ایجاد کرد، و راههائی تا هدایت شوید. (۱۵)

و (نیز) علاماتی قرار داد و (شب هنگام) آنها بوسیله ستارگان هدایت می‏شوند. (۱۶)

آیا کسی که می‏آفریند همچون کسی است که نمی‏آفریند؟ آیا متذکر نمی‏شوید!! (۱۷)

و اگر نعمتهای خدا را بشمارید هرگز نمی‏توانید آنرا احصا کنید، خداوند غفور و رحیم است. (۱۸)

خداوند آنچه را پنهان میدارید و آنچه را آشکار می‏سازید می‏داند. (۱۹)

معبودهائی را که غیر از خدا می‏خوانند چیزی را خلق نمی‏کنند بلکه خودشان هم مخلوقند. (۲۰)

آنها موجودات مرده‏ ای هستند که هرگز استعداد حیات ندارند، و نمی‏دانند در چه زمانی عبادت کنندگانشان محشور می‏شوند. (۲۱)

معبود شما خداوند یگانه است، اما آنها که به آخرت ایمان ندارند دلهایشان حق را انکار می‏کند، و مستکبرند. (۲۲)

قطعا خداوند از آنچه پنهان می‏دارند و آنچه آشکار می‏سازند با خبر است او مستکبران را دوست نمی‏دارد. (۲۳)

و هنگامی که به آنها گفته شود پروردگار شما چه نازل کرده است! می‏گویند اینها (وحی الهی نیست) همان افسانه‏ های دروغین پیشینیان است. (۲۴)

آنها باید روز قیامت بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند، و هم سهمی از گناهان کسانی را که بخاطر جهل گمراهشان ساختند، بدانید آنها بار سنگین بدی بر دوش می‏کشند. (۲۵)

کسانی که قبل از ایشان بودند (نیز) از این توطئه‏ ها داشتند، ولی خداوند به سراغ شالوده (زندگی) آنها رفت و آنرا از اساس ویران کرد، و سقف بر سرشان از بالا فرو ریخت، و عذاب (الهی) از آنجایی که نمی‏دانستند به سراغشان آمد! (۲۶)

سپس روز قیامت خدا آنها را رسوا می‏سازد، و می‏گوید شریکانی که شما برای من ساختید، و بخاطر آنها با دیگران دشمنی می‏کردید کجا هستند؟ (در این هنگام) عالمان می‏گویند: رسوائی و بدبختی، امروز بر کافران است. (۲۷)

همانها که فرشتگان (قبض ارواح) روحشان را می‏گیرند در حالی که به خود ظلم کرده بودند، در این هنگام آنها تسلیم می‏شوند (و می‏گویند) ما کار بدی انجام نمی‏دادیم، آری خداوند به آنچه انجام می‏دادید عالم است. (۲۸)

اکنون از درهای جهنم وارد شوید در حالی که جاودانه در آن خواهید بود، چه جای بدی است جایگاه مستکبران؟! (۲۹)

و هنگامی که بپرهیزگاران گفته می‏شد پروردگار شما چه نازل کرده است ؟ می‏گفتند: خیر (و سعادت) برای کسانی که نیکی کردند در این دنیا نیکی است، و سرای آخرت از آنهم بهتر است، و چه خوب است سرای پرهیزکاران. (۳۰)

باغهائی از بهشت جاویدان است که همگی وارد آن می‏شوند، نهرها از زیر آن جریان دارد و هر چه را بخواهند در آنجا هست! (۳۱)

همانها که فرشتگان (قبض ارواح) روحشان را می‏گیرند در حالی که پاک و پاکیزه‏ اند به آنها می‏گویند سلام بر شما باد، وارد بهشت شوید بخاطر اعمالی که انجام می‏دادید. (۳۲)

آیا آنها جز این انتظاری دارند که فرشتگان (قبض ارواح) به سراغشان بیایند یا فرمان پروردگارت (دائر بمجازاتشان) فرا رسد (آنگاه توبه کنند، که توبه آنها در آن زمان بیاثر است ؟ آری) آنها که پیش ‍ از ایشان بودند نیز چنین کردند، خداوند به آنها ستم نکرد، ولی آنان به خویشتن ستم نمودند. (۳۳)

و سرانجام سیئات اعمالشان به آنها رسید و آنچه را استهزا می‏کردند (از وعده‏ های عذاب) بر آنها وارد شد. (۳۴)

مشرکان گفتند: اگر خدا می‏خواست نه ما، و نه پدران ما غیر او را عبادت نمی‏کردند و چیزی را بدون اجازه او تحریم نمی‏نمودیم (آری) آنها که قبل از ایشان بودند نیز همین کارها را انجام دادند، ولی آیا پیامبران وظیفه‏ ای جز ابلاغ آشکار دارند؟! (۳۵)

ما در هر امتی رسولی فرستادیم که خدای یکتا را بپرستید، و از طاغوت اجتناب کنید خداوند گروهی را هدایت کرد، و گروهی ضلالت و گمراهی دامانشانرا گرفت پس در روی زمین سیر کنید و ببینید عاقبت تکذیب کنندگان چگونه بود؟ (۳۶)

هر قدر بر هدایت آنها حریص باشی (سودی ندارد) چرا که خداوند کسی را که گمراه ساخت هدایت نمی‏کند و یاورانی نخواهند داشت. (۳۷)

آنها مؤ کدا سوگند یاد کردند که خدا آنها را که می‏میرند هرگز مبعوث نمی‏کند، آری این وعده قطعی خدا است (که همه مردگانرا به زندگی باز می‏گرداند) ولی اکثر مردم نمی‏دانند. (۳۸)

هدف اینست که آنچه را در آن اختلاف داشتند برای آنها روشن سازد تا کسانی که منکر شدند بدانند دروغ می‏گفتند. (۳۹)

(معاد برای ما مشکل نیست چرا که) هنگامی که چیزی را اراده می‏کنیم فقط به آن می‏گوئیم موجود باش، بلافاصله موجود می‏شود! (۴۰)

آنها که مورد ستم واقع شدند سپس برای خدا هجرت کردند در این دنیا جایگاه (و مقام) خوبی به آنها می‏دهیم و پاداش آخرت، اگر بدانند، از آنهم بزرگتر است. (۴۱)

آنها کسانی هستند که صبر و استقامت پیشه کردند و تنها توکلشان بر پروردگارشان است. (۴۲)

ما پیش از تو جز مردانی که به آنها وحی می‏کردیم نفرستادیم، اگر نمی‏دانید از اهل اطلاع سؤ ال کنید. (۴۳)

(از آنها که آگاهند) از دلائل روشن و کتب (پیامبران پیشین) و ما این ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم تا آنچه به سوی مردم نازل شده است برای آنها تبیین کنی، شاید اندیشه کنند. (۴۴)

آیا توطئهگران از این عذاب الهی ایمن گشتند که ممکن است خدا آنها را در زمین فرو برد و یا مجازات (حق) از آنجا که انتظارش را ندارند به سراغشان بیاید. (۴۵)

یا به هنگامی که (برای کسب مال و ثروت فزونتر) در رفت آمدند دامانشانرا بگیرد در حالی که قادر به فرار نیستند. (۴۶)

یا بطور تدریجی با هشدارهای خوفانگیز آنها را گرفتار سازد چرا که پروردگار رؤ ف و رحیم است. (۴۷)

آیا آنها مخلوقات خدا را ندیدند که چگونه سایه‏ هایشان از راست و چپ حرکت دارند و با خضوع برای خدا سجده می‏کنند! (۴۸)

(نه تنها سایه‏ ها بلکه) تمام آنچه در آسمانها و در زمین از جنبندگان وجود دارد و همچنین فرشتگان، برای خدا سجده می‏کنند و هیچگونه تکبری ندارند. (۴۹)

آنها از (مخالفت) پروردگارشان که حاکم بر آنهاست می‏ترسند، و آنچه را ماءموریت دارند انجام می‏دهند. (۵۰)

و خداوند فرمان داده دو معبود انتخاب نکنید، معبود (شما) تنها یکی است، تنها از (کیفر) من بترسید. (۵۱)

آنچه در آسمانها و زمین است از آن او است، و همواره دین (و قوانین دینی) از او می‏باشد و آیا از غیر او می‏ترسید؟! (۵۲)

آنچه از نعمتها دارید همه از ناحیه خداست، سپس هنگامی که ناراحتیها به شما می‏رسد او را می‏خوانید. (۵۳)

و هنگامی که ناراحتی و رنج را از شما برطرف ساخت گروهی از شما برای پروردگارشان شریک قائل می‏شوند. (۵۴)

(بگذار) نعمتهائی را که به آنها داده‏ ایم کفران کنند و چند روزی (از این متاع دنیا) بهره گیرند، اما بزودی خواهید دانست (سرانجام کارتان به کجا خواهد کشید. (۵۵)

آنان برای بتهائی که هیچگونه سود و زیانی از آنها سراغ ندارند سهمی از آنچه به آنان روزی داده‏ ایم قرار می‏دهند، به خدا سوگند (در دادگاه قیامت) از این دروغ و تهمتها بازپرسی خواهید شد. (۵۶)

آنها (در پندار خود) برای خداوند دخترانی قرار می‏دهند، منزه است او (از اینکه فرزندی داشته باشد) ولی برای خودشان آنچه را میل دارند قائل می‏شوند. (۵۷)

در حالی که هر گاه به یکی از آنها بشارت دهند دختری نصیب تو شده صورتش (از فرط ناراحتی) سیاه می‏شود، و مملو از خشم می‏گردد! (۵۸)

از قوم و قبیله خود بخاطر بشارت بدی که به او داده شده متواری می‏گردد (و نمی‏داند) آیا او را با قبول ننگ نگهدارد، یا در خاک پنهانش ‍ کند؟ چه بد حکمی می‏کنند؟! (۵۹)

برای آنها که ایمان به سرای آخرت ندارند صفات زشت است، و برای خدا صفات عالی است و او عزیز و حکیم است. (۶۰)

و اگر خداوند مردم را بخاطر ظلمشان مجازات کند جنبنده‏ ای را بر پشت زمین باقی نخواهد گذارد!، ولی آنها را تا زمان معینی بتاخیر می‏اندازد، اما هنگامی که اجلشان فرا رسد نه ساعتی تاءخیر می‏کنند و نه ساعتی پیشی می‏گیرند. (۶۱)

آنها برای خدا چیزهائی قرار می‏دهند که خودشان از آن کراهت دارند (یعنی فرزندان دختر) با اینحال بدروغ می‏گویند سرانجام نیکی دارند، ناچار برای آنها آتش است و آنها از پیشگامان (در آتش دوزخ) هستند. (۶۲)

بخدا سوگند، پیامبرانی به سوی امتهای پیش از تو فرستادیم اما شیطان اعمالشانرا در نظرشان زینت داد، و امروز او ولی و سرپرستشان است، و مجازات دردناک برای آنها است. (۶۳)

ما قرآن را بر تو نازل نکردیم مگر برای اینکه آنچه را در آن اختلاف دارند برای آنها تبیین کنی و مایه هدایت و رحمت است برای گروهی که ایمان دارند. (۶۴)

خداوند از آسمان آبی فرستاد، و زمین را بعد از آنکه مرده بود حیات بخشید در این نشانه روشنی است برای جمعیتی که گوش شنوا دارند! (۶۵)

و در وجود چهار پایان برای شما (درسهای) عبرتی است، از درون شکم آنها از میان غذاهای هضم شده، و خون، شیر خالص و گوارا به شما می‏نوشانیم! (۶۶)

و از میوه‏ های درختان نخل و انگور مسکرات (ناپاک) و روزی خوب و پاکیزه می‏گیرید در این روشنی است برای جمعیتی که اندیشه می‏کنند. (۶۷)

پروردگار تو به زنبور عسل وحی (الهام غریزی) فرستاد که از کوهها و درختان و داربستهائی که مردم می‏سازند خانه‏ هائی برگزین! (۶۸)

سپس از تمام ثمرات تناول کن، و راههائی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده به راحتی بپیما، از درون شکم آنها نوشیدنی خاصی خارج می‏شود، به رنگهای مختلف، که در آن شفای مردم است در این امر نشانه روشنی است برای جمعیتی که اهل فکرند! (۶۹)

خداوند شما را آفرید، سپس شما را می‏میراند، بعضی از شما به سنین بالای عمر می‏رسند، بطوری که بعد از علم و آگاهی چیزی نخواهند دانست (و همه چیز را فراموش می‏کنند) خداوند عالم و قادر است. (۷۰)

خداوند بعضی از شما را بر بعضی دیگر از نظر روزی برتری داد (چرا که استعدادها و تلاشهایتان متفاوت است) اما آنها که برتری داده شده‏ اند حاضر نیستند، از روزی خود به بردگانشان بدهند و همگی مساوی گردند، آیا آنها نعمت خدا را انکار می‏کنند؟ (۷۱)

و خداوند برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد و برای شما از همسرانتان، فرزندان و نوه‏ ها، و از طیبات به شما روزی داد، آیا به باطل ایمان می‏آورند و نعمت خدا را انکار می‏کنند! (۷۲)

آنها غیر از خدا موجوداتی را می‏پرستند که مالک روزی آنها از آسمانها و زمین نیستند و توانائی بر اینکار را ندارند. (۷۳)

بنابراین برای خدا امثال (و شبیه) قائل نشوید. چرا که خدا می‏داند و شما نمی‏دانید. (۷۴)

خداوند مثالی زده: برده مملوکی را که قادر بر هیچ چیز نیست، و انسان (با ایمانی) را که رزق نیکو به او بخشیده است، و او پنهان و آشکار از آنچه خدا به او داده انفاق می‏کند، آیا این دو نفر یکسانند؟ شکر خدا را است، ولی اکثر آنها نمی‏دانند! (۷۵)

و خداوند مثالی (دیگر) زده است: دو نفر را که یکی از آن دو گنگ مادر زاد است و قادر بر هیچ کاری نیست و سر بار صاحبش میباشد، او را به سراغ هر کاری بفرستد عمل خوبی انجام نمی‏دهد، آیا چنین انسانی با کسی که امر به عدل و داد می‏کند و بر راه راست قرار دارد مساوی است؟ (۷۶)

غیب آسمانها و زمین از آن خداست (و او همه را میداند) و امر قیامت (به قدری آسان است) درست همانند چشم بر هم زدن، و یا از آن هم نزدیکتر است (چرا که خدا بر هر چیزی توانا است). (۷۷)

و خداوند شما را از شکم مادران خارج نمود در حالی که هیچ نمیدانستید، اما برای شما گوش و چشم و عقل قرار داد، تا شکر نعمت او را بجا آورید. (۷۸)

آیا آنها به پرندگانی که بر فراز آسمان تسخیر شده‏ اند نظر نی فکندند؟ هیچکس جز خدا آنها را نگاه نمی‏دارد، در این نشانه‏ هاائی است (از عظمت و قدرت خدا) برای کسانی که ایمان دارند. (۷۹)

و خدا برای شما از خانه‏ هاایتان محل سکونت (و آرامش) قرار داد، و از پوست چهارپایان نیز برای شما خانه‏ هاائی قرار داد که کوچ کردن و روز اقامتتان به آسانی می‏توانید آنها را جابجا کنید، و از پشم و کرک و موی آنها اثاث و متاع (وسائل مختلف زندگی) تا زمان معینی قرار داد. (۸۰)

خداوند از آنچه آفریده سایه‏ هائی برای شما قرار داده، و از کوهها پناهگاههائی، و برای شما پیراهنهائی آفریده که شما را از گرما (و سرما) حفظ میکند، و پیراهنهائی که حافظ شما به هنگام جنگ است، اینگونه نعمتهایش را بر شما کامل میکند تا تسلیم فرمان او شوید. (۸۱)

(با این همه) اگر روی برتابند (نگران مباش) تو فقط وظیفه ابلاغ آشکار داری. (۸۲)

(ولی) آنها نعمت خدا را می‏شناسند سپس آن را انکار میکنند و اکثرشان کافرند. (۸۳)

بخاطر بیاورید روزی را که از هر امتی گواهی بر آنها مبعوث می‏کنیم، سپس به کافران اجازه (سخن گفتن) داده نمی‏شود (چرا که دست و پا و گوش و چشم حتی پوست تن آنها گواهی می‏دهند) و توانائی بر رضایت طلبیدن (و تقاضای) عفو ندارند. (۸۴)

هنگامی که ظالمان عذاب را ببینند نه به آنها تخفیف داده می‏شود، و نه مهلت. (۸۵)

و هنگامی که مشرکان معبودهائی را که شریک خدا قرار دادند می‏بینند می‏گویند پروردگارا اینها شریکانی است که ما بجای تو آنها را می‏خواندیم، در این هنگام معبودان به آنها می‏گویند شما دروغگو هستید. (۸۶)

و در آن روز همگی در پیشگاه خدا اظهار تسلیم می‏کنند، و تمام آنچه را دروغ می‏بستند گم و نابود می‏شود! (۸۷)

آنها که کافر شدند و (مردم را) از راه خدا باز داشتند عذابی بر عذابشان بخاطر فسادی که می‏کردند می‏افزائیم. (۸۸)

بیاد آورید روزی را که از هر امتی گواهی از خودشان بر آنها معبوث می‏کنیم، و تو را گواه آنها قرار می‏دهیم، و ما این کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است، و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است. (۸۹)

خداوند فرمان به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان میدهد، و از فحشاء و منکر و ظلم و ستم نهی میکند، خداوند به شما اندرز میدهد شاید متذکر شوید. (۹۰)

هنگامی که با خدا عهد بستید به عهد او وفا کنید، و سوگندهایتان را بعد از تاکید نشکنید در حالی که خدا را کفیل و ضامن بر (سوگند) خود قرار داده‏ اید، خداوند از آنچه انجام می‏دهید آگاه است. (۹۱)

همانند آن زن (سبک مغز) نباشید که پشمهای تابیده خود را پس از استحکام وا، میتابید، در حالی که سوگند (و پیمان) خود را وسیله خیانت و فساد قرار میدهید، بخاطر اینکه گروهی جمعیتشان از گروه دیگر بیشتر است (و کثرت دشمن را بهانه‏ ای برای شکستن بیعت با پیامبر خدا میشمرید) خدا میخواهد شما را با این وسیله آزمایش کند و روز قیامت آنچه را در آن اختلاف داشتید برای شما روشن میسازد. (۹۲)

و اگر خدا میخواست همه شما را امت واحدی قرار میداد (همه را به اجبار وادار به ایمان میکرد، اما اجبار چه سودی دارد؟) ولی خدا هر کس را بخواهد (و مستحق ببیند) گمراه و هر کس را بخواهد (و لایق بداند) هدایت میکند، و شما از آنچه انجام میدادید بازپرسی خواهید شد. (۹۳)

سوگندهای خود را وسیله تقلب و خیانت در میان خود قرار ندهید، مبادا گامهای ثابت (بر ایمان) متزلزل گردد، و بخاطر بازداشتن (مردم) از راه خدا آثار سوء آنرا بچشید و برای شما عذاب عظیم خواهد بود. (۹۴)

(هرگز) پیمان الهی را با بهای کمی مبادله نکنید (و هر بهائی در برابر آن ناچیز است) آنچه نزد خدا است برای شما بهتر است اگر بدانید. (۹۵)

(زیرا) آنچه نزد شما است فانی میشود، اما آنچه نزد خدا است باقی میماند، و کسانی را که صبر استقامت پیشه کنند به بهترین اعمالشان پاداش خواهیم داد. (۹۶)

هر کس عمل صالح کند، در حالی که مؤ من است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه میبخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد. (۹۷)

هنگامی که قرآن می‏خوانی از شر شیطان مطرود شده، به خدا پناه بر. (۹۸)

چرا که او تسلطی بر کسانی که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکل می‏کنند ندارد. (۹۹)

تنها تسلط او بر کسانی است که او را به سرپرستی خود برگزیده‏ اند و آنها که نسبت به او شرک می‏ورزند (و فرمانش را بجای فرمان خدا لازم الاجرا می‏دانند). (۱۰۰)

و هنگامی که آیه‏ ای را به آیه دیگر تبدیل کنیم (حکمی را نسخ نمائیم) – و خدا بهتر می‏داند چه حکمی را نازل کند – آنها می‏گویند تو افترا می‏بندی اما اکثر آنها (حقیقت) را نمی‏دانند. (۱۰۱)

بگو، آنرا روح القدس از جانب پروردگارت به حق نازل کرده است، تا افراد با ایمان را ثابت قدم گرداند، و هدایت و بشارتی است برای عموم مسلمین. (۱۰۲)

ما میدانیم آنها می‏گویند این آیات را بشری به او تعلیم می‏دهد، در حالی که زبان کسی که اینها را به او نسبت می‏دهند عجمی است ولی این (قرآن) زبان عربی آشکار است. (۱۰۳)

کسانی که ایمان به آیات الهی ندارند خداوند آنها را هدایت نمی‏کند و برای آنها عذاب دردناکی است. (۱۰۴)

تنها کسانی دروغ می‏گویند که ایمان به آیات خدا ندارند، و دروغگویان واقعی آنها هستند! (۱۰۵)

کسانی که بعد از ایمان کافر شوند – به جز آنها که تحت فشار واقع شده‏ اند در حالی که قلبشان آرام با ایمان است – آری آنها که سینه خود را برای پذیرش کفر گشوده‏ اند غضب خدا بر آنها است و عذاب عظیمی در انتظارشان! (۱۰۶)

این بخاطر آنست که زندگی دنیا (و پست) را بر آخرت ترجیح دادند، و خداوند افراد بیایمان (و لجوج) را هدایت نمی‏کند. (۱۰۷)

آنها کسانی هستند که خدا (بر اثر فزونی گناه) بر قلب و گوش و چشمانشان مهر نهاده (به همین دلیل چیزی نمی‏فهمند) و غافلان واقعی آنهایند. (۱۰۸)

و قطعا آنها در آخرت زیانکارانند. (۱۰۹)

اما پروردگار تو نسبت به کسانی که بعد از فریب خوردن (به ایمان بازگشته‏ اند و) هجرت کردند و جهاد و استقامت در راه خدا به خرج دادند پروردگار تو بعد از انجام این کارها غفور و رحیم است (و آنها را مشمول رحمت می‏سازد). (۱۱۰)

به یاد آورید روزی را که هر کس (در فکر خویشتن است و) به دفاع از خود برمی خیزد و نتیجه اعمال هر کسی بیکم و کاست به او داده می‏شود و به آنها ظلم نخواهد شد. (۱۱۱)

خداوند (برای آنها که کفران نعمت می‏کنند) مثلی زده است: منطقه آبادی را که امن و آرام و مطمئن بوده، و همواره روزیش بطور وافر از هر مکانی فرا می‏رسیده، اما نعمت خدا را کفران کردند، و خداوند بخاطر اعمالی که انجام می‏دادند لباس گرسنگی و ترس را در اندامشان پوشانید. (۱۱۲)

پیامبری از خود آنها به سراغشان آمد، اما او را تکذیب کردند، و عذاب الهی آنها را فرو گرفت، در حالی که ظالم بودند. (۱۱۳)

حال که چنین است از آنچه خدا روزیتان کرده است حلال و پاکیزه بخورید، و شکر نعمت خدا را بجای آرید اگر او را می‏پرستید. (۱۱۴)

خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را با نام غیر خدا سر بریده‏ اند بر شما تحریم کرده، اما کسانی که مجبور شوند در حالی که تجاوز و تعدی از حد ننمایند (خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد) چرا که خدا غفور و رحیم است. (۱۱۵)

بخاطر دروغی که زبانهای شما توصیف می‏کند نگوئید این حلال است و آن حرام، تا بر خدا افترا ببندید، کسانی که به خدا دروغ می‏بندند رستگار نخواهند شد. (۱۱۶)

بهره کمی در این دنیا نصیبشان می‏شود، و عذاب دردناکی در انتظار آنها است. (۱۱۷)

چیزهائی را که قبلا برای تو شرح دادیم بر یهود تحریم کردیم، ما به آنها ستم نکردیم، اما آنها به خودشان ظلم و ستم کردند. (۱۱۸)

اما پروردگارت نسبت به آنها که از روی جهل اعمال بد انجام داده‏ اند سپس توبه کردند و در مقام جبران بر آمدند، پروردگار تو بعد از آن آمرزنده و مهربان است. (۱۱۹)

ابراهیم (به تنهائی) یک امت بود مطیع فرمان خدا، و خالی از هر گونه انحراف، و هرگز از مشرکان نبود. (۱۲۰)

او شکرگزار نعمتهای پروردگار بود، خدا او را برگزید، و به راه راست هدایتش کرد. (۱۲۱)

و ما در دنیا به او همت نیکو دادیم، و در آخرت از صالحان است. (۱۲۲)

سپس به تو وحی فرستادیم که از آئین ابراهیم، که خالی از هر گونه انحراف بود و از مشرکان نبود، پیروی کن. (۱۲۳)

شنبه (و تحریمهای روز شنبه برای یهود) بعنوان یک مجازات بود که در آنهم اختلاف کردند و پروردگارت روز قیامت در میان آنها در آنچه اختلاف کردند داوری می‏کند. (۱۲۴)

با حکمت و اندرز نیکو به سوی راه پروردگارت دعوت نما، و با آنها به طریقی که نیکوتر است استدلال و مناظره کن، پروردگار تو از هر کسی بهتر می‏داند چه کسانی از طریق او گمراه شده‏ اند و چه کسانی هدایت یافته‏ اند. (۱۲۵)

و هر گاه خواستید مجازات کنید تنها به مقداری که به شما تعدی شده کیفر دهید. و اگر شکیبائی پیشه کنید اینکار برای شکیبایان بهتر است. (۱۲۶)

صبر کن و صبر تو فقط برای خدا و به توفیق خدا باشد، و بخاطر (کارهای) آنها اندوهگین مباش و دلسرد مشو، و از توطئه‏ های آنها در تنگنا قرار مگیر. (۱۲۷)

خداوند با کسانی است که تقوی پیشه می‏کنند و کسانی که نیکوکارند. (۱۲۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

پاک و منزه است خدائی که بندهاش را در یک شب از مسجد الحرام به مسجد اقصی که گرداگردش را پر برکت ساختیم برد، تا آیات خود را به او نشان دهیم او شنوا و بیناست. (۱)

ما به موسی کتاب آسمانی دادیم و آنرا وسیله هدایت بنی اسرائیل نمودیم (و گفتیم) غیر ما را تکیه گاه خود قرار ندهید. (۲)

ای فرزندان کسانی که با نوح (بر کشتی) سوار کردیم، او بنده شکرگزاری بود. (۳)

ما به بنی اسرائیل در کتاب (تورات) اعلام کردیم که دوبار در زمین فساد خواهید کرد، و برتری جوئی بزرگی خواهید نمود. (۴)

هنگامی که نخستین وعده فرا رسد مردانی پیکارجو را بر شما می‏فرستیم (تا سخت شما را در هم کوبند حتی برای بدست آوردن مجرمان) خانه‏ ها را جستجو می‏کنند، و این وعده‏ ای است قطعی. (۵)

سپس شما را بر آنها چیره می‏کنیم و اموال و فرزندانتان را افزون خواهیم کرد و نفرات شما را بیشتر (از دشمن) قرار می‏دهیم. (۶)

اگر نیکی کنید بخودتان نیکی می‏کنید، و اگر بدی کنید باز هم به خود می‏کنید، و هنگامی که وعده دوم فرا رسد (آنچنان دشمن بر شما سخت خواهد گرفت که) آثار غم و اندوه در صورت هایتان ظاهر می‏شود و داخل مسجد (اقصی) می‏شوند، همانگونه که در دفعه اول وارد شدند، و آنچه را زیر سلطه خود می‏گیرند درهم می‏کوبند! (۷)

امید است پروردگارتان به شما رحم کند، هر گاه برگردید ما باز می‏گردیم، و جهنم را زندان سخت کافران قرار دادیم. (۸)

این قرآن به راهی هدایت می‏کند که مستقیم ترین راههاست، و به مؤ منانی که عمل صالح انجام می‏دهند بشارت می‏دهد که برای آنها پاداش بزرگی است. (۹)

و اینکه آنها به قیامت ایمان نمی‏آورند عذاب دردناکی برایشان آماده ساخته‏ ایم. (۱۰)

و انسان (بر اثر شتابزدگی) بدیها را طلب می‏کند آنگونه که نیکیها را می‏طلبد، و انسان همواره عجول است. (۱۱)

ما شب و روز را دو نشانه توحید و عظمت خود) قرار دادیم سپس نشانه شب را محو کرده و نشان روز را روشنی بخش ‍ ساختیم، تا فضل پروردگار را (در پرتو آن) بطلبید (و به تلاش ‍ زندگی برخیزید) و عدد سالها و حساب را بدانید و هر چیزی را بطور مشخص (و آشکار) بیان کردیم. (۱۲)

اعمال هر انسانی را به گردنش قرار داده‏ ایم، و روز قیامت کتابی برای او بیرون می‏آوریم که آنرا در برابر خود گشوده می‏بیند. (۱۳)

(این همان نامه اعمال او است، به او می‏گوئیم) کتابت را بخوان! کافی است که امروز خود حسابگر خود باشی! (۱۴)

هر کس هدایت شود برای خود هدایت یافته، و آن کس که گمراه گردد به زیان خود گمراه شده است (و ضررش متوجه خود او است) و هیچکس بار گناه دیگری را به دوش نمی‏کشد، و ما هرگز شخص یا قومی را) مجازات نخواهیم کرد مگر آنکه پیامبری مبعوث می‏کنیم (تا وظائفشان را بیان کند). (۱۵)

و هنگامی که بخواهیم شهر و دیاری را هلاک کنیم نخست اوامر خود را برای مترفین آنها ثروتمندان مست شهوت) بیان می‏داریم سپس هنگامی که به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات یافتند آنها را شدیدا درهم می‏کوبیم! (۱۶)

چه بسیار مردمی که در قرون بعد از نوح زندگی می‏کردند (و طبق همین سنت) آنها را هلاک کردیم، و کافی است که پروردگارت از گناهان بندگانش آگاه و نسبت بر آن بیناست. (۱۷)

آن کس که (تنها زندگی زودگذر (دنیای مادی) را می‏طلبد آن مقدار از آن را که بخواهیم و به هر کس اراده کنیم می‏دهیم، سپس ‍ دوزخ را برای او قرار خواهیم داد که در آتش سوزانش می‏سوزد در حالی که مذموم و رانده (درگاه خدا) است. (۱۸)

و آن کس که سرای آخرت را بطلبد و سعی و کوشش خود را برای آن انجام دهد، در حالی که ایمان داشته باشد، سعی و تلاش او (از سوی خدا) پاداش داده خواهد شد. (۱۹)

هر یک از این دو گروه را از عطای پروردگارت بهره و کمک می‏دهیم، و عطای پروردگارت هرگز از کسی منع (۲۰)

ببین چگونه بعضی را (در دنیا بخاطر تلاششان) بر بعضی دیگر برتری بخشیده‏ ایم، درجات آخرت و برتریهایش از اینهم بیشتر است. (۲۱)

و با «الله» معبود دیگری قرار مده که ضعیف و مذموم و بییار و یاور خواهی شد. (۲۲)

پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید، هر گاه یکی از آنها – یا هر دو آنها – نزد تو، به سن پیری برسند کمترین اهانتی به آنها روا مدار، و بر آنها فریاد مزن، و گفتار لطیف و سنجیده بزرگوارانه به آنها بگو. (۲۳)

بالهای تواضع خویش را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر، و بگو پروردگارا همانگونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند مشمول رحمتشان قرارده (۲۴)

پروردگار شما از درون دلهای شما آگاه است (اگر لغزشی در این زمینه داشتید و جبران کردید شما را عفو می‏کند چرا که) هر گاه صالح باشید او توبه کنندگان را می‏بخشد. (۲۵)

و حق نزدیکان را بپرداز و (همچنین) مستمند و وامانده در راه را، و هرگز اسراف و تبذیر مکن. (۲۶)

چرا که تبذیرکنندگان برادران شیاطینند، و شیطان کفران (نعمتهای) پروردگارش کرد (۲۷)

و هر گاه از آنها (یعنی مستمندان) روی برتابی و انتظار رحمت پروردگارت را داشته باشی (تا گشایشی در کارت پدید آید و به آنها کمک کنی) با گفتار نرم و آمیخته لطف با آنها سخن بگو. (۲۸)

هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن (و ترک انفاق و بخشش ‍ منما) و بیش از حد آنرا مگشا تا مورد سرزنش قرار گیری و از کار فرو مانی. (۲۹)

پروردگارت روزی را برای هر کس بخواهد گشاده یا تنگ می‏دارد، او نسبت به بندگانش آگاه و بیناست. (۳۰)

و فرزندانتان را از ترس فقر به قتل نرسانید، ما آنها و شما را روزی می‏دهیم، مسلما قتل آنها گناه بزرگی است. (۳۱)

و نزدیک زنا نشوید که کار بسیار زشت و بد راهی است. (۳۲)

و کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده به قتل نرسانید، جز به حق، و آن کس که مظلوم کشته شده برای ولیش سلطه (حق قصاص) قرار دادیم، اما در قتل اسراف نکند، چرا که او مورد حمایت است. (۳۳)

و به مال یتیم – جز به طریقی که بهترین طریق است – نزدیک نشوید تا به سرحد بلوغ برسد، و به عهد (خود) وفا کنید که از عهد سؤ ال می‏شود. (۳۴)

و به هنگامی که پیمانه می‏کنید حق پیمانه را ادا نمائید و با ترازوی درست وزن کنید این برای شما بهتر و عاقبتش نیکوتر است. (۳۵)

از آنچه نمی‏دانی پیروی مکن، چرا که گوش و چشم و دلها همه مسئولند! (۳۶)

روی زمین با تکبر راه مرو، تو نمی‏توانی زمین را بشکافی و طول قامتت هرگز به کوهها نمی‏رسد؟ (۳۷)

همه اینها گناهش نزد پروردگار تو منفور است. (۳۸)

این احکام از حکمتهائی است که پروردگارت به تو وحی فرستاده، و هرگز معبودی با الله قرار مده که در جهنم می‏افتی در حالی که مورد سرزنش خواهی بود و رانده شده (درگاه خدا). (۳۹)

آیا خداوند پسران مخصوص شما قرار داد و خودش دخترانی از فرشتگان انتخاب کرد؟! شما سخن بزرگ (و بسیار زشتی) می‏گوئید! (۴۰)

ما، در این قرآن انواع بیانات موثر را آوردیم تا متذکر شوند، ولی (گروهی از کوردلان) جز بر نفرتشان نمی‏افزاید. (۴۱)

بگو اگر با او خدایانی – آنچنان که آنها می‏پندارند – بود، سعی می‏کردند راهی به سوی (خداوند) صاحب عرش پیدا کنند. (۴۲)

پاک و برتر است او از آنچه آنها می‏گویند، بسیار برتر! (۴۳)

آسمانهای هفتگانه و زمین و کسانی که در آنها هستند همه تسبیح او می‏گویند، و هر موجودی تسبیح و حمد او می‏گوید، ولی شما تسبیح آنها را نمی‏فهمید او حلیم و آمرزنده است (۴۴)

و هنگامی که قرآن می‏خوانی میان تو و آنها که ایمان به آخرت ندارند حجاب ناپیدائی قرار می‏دهیم! (۴۵)

و بر دلهای آنها پوششهائی، تا آن را نفهمند، و در گوشهایشان سنگینی، و هنگامی که پروردگارت را در قرآن به یگانگی یاد میکنی پشت می‏کنند و از نو روی برمی‌گردانند. (۴۶)

ما می‏دانیم آنها به چه منظوری به سخنان تو گوش فرا می‏دهند، و هنگامی که با هم نجوا می‏کنند، در آن هنگام که ستمگران می‏گویند شما جز از انسانی که سحر شده است پیروی نمی‏کنید! (۴۷)

ببین چگونه برای تو مثل می‏زنند، و از همین رو گمراه شدند و قدرت پیدا کردن راه (حق) را ندارند! (۴۸)

و گفتند آیا هنگامی که ما استخوانهای پوسیده و پراکنده‏ ای شدیم دگر بار آفرینش تازه‏ ای خواهیم یافت؟! (۴۹)

بگو: شما سنگ و آهن باشید. (۵۰)

یا هر مخلوقی که در نظر شما از این هم سختتر است (و از حیات و زندگی دورتر، باز خدا قادر است شما را به زندگی مجدد بازگرداند) آنها به زودی می‏گویند چه کسی ما را باز می‏گرداند؟ بگو همان کسی که روز نخست شما را آفرید، آنها سر خود را (از روی تعجب و انکار) به سوی تو خم می‏کنند و می‏گویند: در چه زمانی خواهد بود؟! بگو شاید نزدیک باشد. (۵۱)

همان روز که شما را (از قبرهایتان) فرا می‏خواند، شما هم اجابت می‏کنید در حالی که حمد او می‏گوئید و تصور می‏کنید تنها مدت کوتاهی (در جهان برزخ) درنگ کردید. (۵۲)

به بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد چرا که شیطان (بوسیله سخنان ناموزون) میان آنها فتنه و فساد می‏کند، همیشه شیطان دشمن آشکاری برای انسان بوده است. (۵۳)

پروردگار شما ازنیات و اعمال) شما آگاهتر است اگر بخواهد (و شایسته ببیند) شما را مشمول رحمت خود می‏کند و اگر بخواهد مجازات می‏کند و ما تو را وکیل بر آنها نساخته‏ ایم (که ملزم باشی آنها اجبارا ایمان بیاورند). (۵۴)

پروردگار تو از حال همه کسانی که در آسمانها و زمین هستند آگاهتر است و (اگر تو را بر دیگران برتری دادیم بخاطر شایستگی تو است) ما بعضی از پیامبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم، و به داود زبور بخشیدیم. (۵۵)

بگو کسانی را که غیر از خدا (معبود خود) می‏پندارید بخوانید، آنها نمی‏توانند مشکلی را از شما بر طرف سازند و نه تغییری در آن ایجاد کنند. (۵۶)

آنها کسانی هستند که خودشان وسیله‏ ای (برای تقرب) به پروردگارشان می‏طلبند، وسیله‏ ای هر چه نزدیکتر، و به رحمت او امیدوارند و از عذاب او می‏ترسند چرا که همه از عذاب پروردگارت پرهیز و وحشت دارند. (۵۷)

هر شهر و آبادی را پیش از روز قیامت هلاک می‏کنیم یا (اگر گناهکارند) به عذاب شدیدی گرفتارشان خواهیم ساخت، این در کتاب الهی (لوح محفوظ) ثبت است. (۵۸)

هیچ چیز مانع ما نبود که این معجزات (درخواستی بهانه جویان) را بفرستیم، جز اینکه پیشینیان (که همین گونه درخواستها را داشتند و با ایشان هماهنگ بودند) آنها را تکذیب کردند (از جمله) ما به (قوم ثمود ناقه دادیم (معجزاتی) که روشنگر بود، اما آنها بر آن ستم کردند (و ناقه را به هلاکت رساندند). ما معجزات را فقط برای تخویف (و اتمام حجت) می‏فرستیم. (۵۹)

به یاد آور زمانی را که به تو گفتیم پروردگارت احاطه کامل به مردم دارد (و از وضعشان کاملا آگاه است) ما آن رؤ یائی را به تو نشان دادیم فقط برای آزمایش مردم بود، همچنین شجره ملعونه را که در قرآن ذکر کرده‏ ایم، ما آنها را تخویف (و انذار) می‏کنیم اما جز بر طغیانشان افزوده نمی‏شود. (۶۰)

به یاد آورید زمانی را که به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده کنید، آنها همگی سجده کردند جز ابلیس که گفت آیا برای کسی سجده کنم که او را از خاک آفریده‏ ای؟! (۶۱)

(سپس) گفت این کسی را که بر من ترجیح داده‏ ای اگر تا روز قیامت مرا زنده بگذاری همه فرزندانش را جز عده کمی گمراه و ریشه کن خواهم ساخت!! (۶۲)

فرمود: برو! هر کس از آنان از تو تبعیت کند جهنم کیفر آنها است، کیفری است فراوان! (۶۳)

هر کدام از آنها را می‏توانی با صدای خودت تحریک کن، و لشکر سواره و پیاده‏ ات را بر آنها گسیل دار، و در ثروت و فرزندانشان شرکت جوی، و آنها را با وعده‏ ها سرگرم کن ولی شیطان جز فریب و دروغ وعده‏ ای نمی‏دهد. (۶۴)

(اما بدان) تو هرگز سلطه‏ ای بر بندگان من پیدا نخواهی کرد (و آنها هیچگاه به دام تو گرفتار نمی‏شوند همین قدر کافی است پروردگارت حافظ آنها باشد. (۶۵)

پروردگارتان کسی است که کشتی را در دریا برای شما به حرکت در می‏آورد تا از نعمت او بهره مند شوید، او نسبت به شما مهربان است. (۶۶)

و هنگامی که در دریا ناراحتی به شما برسد همه کس را جز او فراموش خواهید کرد، اما هنگامی که شما را به خشکی نجات دهد روی می‏گردانید، و انسان کفران کننده است! (۶۷)

آیا از این ایمن هستید که در خشکی (با یک زلزله شدید) شما را در زمین فرو ببرد یا طوفانی از سنگریزه بر شما بفرستد (و در آن مدفونتان کند) سپس حافظ (و یاوری) برای خود نیابید؟! (۶۸)

یا اینکه ایمن هستید که بار دیگر شما را به دریا بازگرداند و تندباد کوبنده‏ ای بر شما بفرستد و شما را بخاطر کفرتان غرق کند، حتی کسی که خونتان را مطالبه نماید پیدا نکنید. (۶۹)

ما بنی آدم را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا (بر مرکبهای راهوار) حمل کردیم، و از انواع روزیهای پاکیزه به آنها روزی دادیم، و بر بسیاری از خلق خود برتری بخشیدیم. (۷۰)

به یاد آورید روزی را که هر گروهی را با پیشوایشان می‏خوانیم، آنها که نامه عملشان به دست راستشان است آنرا (با شادی و سرور) می‏خوانند و سر سوزنی به آنها ظلم و ستم نمی‏شود. (۷۱)

اما آنها که در این جهان (از دیدن چهره حق) نابینا بودند در آنجا نیز نابینا هستند و گمراه تر! (۷۲)

نزدیک بود آنها (با وسوسه‏ های خود) تو را از آنچه وحی کرده‏ ایم بفریبند، تا غیر آنرا به ما نسبت دهی، و در آن صورت تو را دوست خود انتخاب کنند! (۷۳)

و اگر ما تو را ثابت قدم نمی‏ساختیم (و در پرتو مقام عصمت مصون از انحراف نبودی) نزدیک بود کمی به آنها تمایل کنی! (۷۴)

و اگر چنین می‏کردی ما دو برابر مجازات (مشرکان) در حیات دنیا، و دو برابر (مجازات آنها) را بعد از مرگ، به تو می‏چشانیدیم، سپس در برابر ما یاوری نمی‏یافتی! (۷۵)

نزدیک بود آنها تو را از این سرزمین با نیرنگ و توطئه ریشه کن و بیرون سازند، اما هر گاه چنین می‏کردند (گرفتار مجازات سخت الهی می‏شدند و) بعد از تو جز مدت کمی باقی نمی‏ماندند! (۷۶)

این سنت (ما) در پیامبرانی است که پیش از تو فرستادیم، و هرگز برای سنت ما تغییر و دگرگونی نخواهی یافت. (۷۷)

نماز را از زوال خورشید تا نهایت تاریکی شب (نیمه شب) برپا دار، و همچنین قرآن فجر (نماز صبح) را، چرا که قرآن فجر مورد مشاهده (فرشتگان شب و روز) است. (۷۸)

پاسی از شب را از خواب برخیز و قرآن (و نماز) بخوان، این یک وظیفه اضافی برای تو است، تا پروردگارت تو را به مقامی درخور ستایش برانگیزد! (۷۹)

و بگو: پروردگارا! مرا (در هر کار) صادقانه وارد کن، و صادقانه خارج نما، و از سوی خود سلطان و یاوری برای من قرار ده. (۸۰)

و بگو حق فرا رسید و باطل مضمحل و نابود شد و (اصولا) باطل نابود شدنی است! (۸۱)

قرآن را نازل میکنیم که شفا و رحمت برای مؤ منان است و ستمگران را جز خسران (و زیان) نمی‏افزاید. (۸۲)

هنگامی که به انسان نعمت می‏بخشیم (از حق) روی می‏گرداند، و متکبرانه دور میشود، و هنگامی که کمترین بدی به او میرسد (از همه چیز) مایوس میگردد. (۸۳)

بگو هر کس طبق روش (و خلق و خوی خود عمل میکند پروردگار شما! آنها را که راهشان نیکوتر است بهتر می‏شناسد. (۸۴)

از تو در باره روح سؤ ال میکنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است، و جز اندکی از دانش به شما داده نشده است ؟ (۸۵)

و اگر بخواهیم آنچه را بر تو وحی فرستادیم از تو می‏گیریم سپس کسی را نمی‏یابی که از تو دفاع کند. (۸۶)

مگر رحمت پروردگارت (شامل حالت گردد) که فضل پروردگارت بر تو بزرگ بوده است. (۸۷)

بگو اگر انسانها و پریان اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آنرا نخواهند آورد هر چند یکدیگر را در این کار کمک کنند. (۸۸)

ما در این قرآن برای مردم از هر چیز نمونه‏ ای آوردیم (و همه معارف در آن جمع است) اما اکثر مردم (در برابر آن) جز انکار حق، کاری ندارند. (۸۹)

و گفتند ما هرگز به تو ایمان نمی‏آوریم مگر اینکه چشمه‏ ای از این سرزمین (خشک و سوزان) برای ما خارج سازی! (۹۰)

یا باغی از نخل و انگور در اختیار تو باشد و نهرها در لابلای آن به جریان اندازی. (۹۱)

یا قطعات (سنگهای) آسمان را آنچنان که می‏پنداری – بر سر ما فرود آری: یا خداوند و فرشتگان را در برابر ما بیاوری!! (۹۲)

یا خانه‏ ای پر نقش و نگار از طلا داشته باشی، یا به آسمان بالا روی، حتی به آسمان رفتنت ایمان نمی‏آوریم مگر آنکه نامه‏ ای بر ما نازل کنی که آنرا بخوانیم!! بگو منزه است پروردگارم (از این سخنان بیارزش) مگر من جز بشری هستم فرستاده خدا؟! (۹۳)

تنها چیزی که مانع شد مردم بعد از آمدن هدایت ایمان بیاورند، این بود که (از روی نادانی و بیخبری) گفتند: آیا خداوند بشری را به عنوان رسول فرستاده است؟! (۹۴)

بگو (حتی) اگر در روی زمین فرشتگانی (زندگی می‏کردند و) با آرامش گام برمی داشتند ما از آسمان فرشته‏ ای را به عنوان رسول بر آنها می‏فرستادیم (چرا که رهبر هر گروهی باید از جنس خود آنان باشد). (۹۵)

بگو: همین کافی است که خدا گواه میان من و شما است، چرا که او نسبت به بندگانش آگاه و بیناست. (۹۶)

هر کس را خدا هدایت کند هدایت یافته واقعی او است، و هر کس را او (به خاطر اعمالش) گمراه سازد هادیان و سرپرستانی جز خدا برای او نخواهی یافت، و روز قیامت آنها را بر صورتهایشان محشور میکنیم در حالی که نابینا و گنگ و کرند، جایگاهشان دوزخ است و هر زمان آتش آن فرونشیند، شعله تازه‏ ای بر آنها می‏افزائیم. (۹۷)

این کیفر آنهاست به خاطر اینکه به آیات ما کافر شدند، و گفتند آیا هنگامی که ما استخوانهای پوسیده و خاکهای پراکنده میشویم آیا بار دیگر آفرینش تازه‏ ای خواهیم یافت؟! (۹۸)

آیا ندیدند خدائی که آسمانها و زمین را آفرید قادر است مثل آنها را بیافریند (و به زندگی جدید بازشان گرداند و برای آنها سرآمدی قطعی قرار داد اما ظالمان جز کفر و انکار را پذیرا نیستند. (۹۹)

بگو اگر شما مالک خزائن رحمت پروردگار من بودید بخاطر تنگنظری امساک می‏کردید مبادا انفاق مایه تنگدستی شما شود و انسان سخنگیر است. (۱۰۰)

ما به موسی نه معجزه روشن دادیم، از بنی اسرائیل سؤ ال کن آن زمان که این (معجزات نهگانه) به کمک آنها آمد (چگونه بودند) و فرعون به او گفت گمان می‏کنم ای موسی تو دیوانه (یا ساحری)! (۱۰۱)

گفت: تو که می‏دانی این آیات را جز پروردگار آسمانها و زمین – برای روشنی دلها – نفرستاده، و من گمان می‏کنم ای فرعون تو نابود خواهی شد! (۱۰۲)

(فرعون) تصمیم گرفت همه آنها را از آن سرزمین ریشه کن کند، ولی ما او و تمام کسانی را که با او بودند (۱۰۳)

و بعد از آن به بنی اسرائیل گفتیم در این سرزمین (مصر و شام ساکن شوید، اما هنگامی که وعده آخرت فرا رسد همه شما را دسته جمعی (به آن دادگاه عدل) می‏آوریم. (۱۰۴)

ما قرآن را به حق نازل کردیم، و به حق نازل شد، و تو را جز برای بشارت و بیم دادن نفرستادیم. (۱۰۵)

ما قرآنی بر تو نازل کردیم که به صورت آیات جدا از هم می‏باشد، تا آن را تدریجا و با آرامش بر مردم بخوانی (و جذب دلها شود) و بطور قطع این قرآنرا ما نازل کردیم. (۱۰۶)

بگو: چه شما ایمان بیاورید، و چه نیاورید، آنها که پیش از این علم و دانش به آنان داده شده هنگامی که (این آیات) بر آنها خوانده میشود به خاک میافتند و سجده می‏کند. (۱۰۷)

و میگویند منزه است پروردگار ما که وعده‏ هایش قطعا انجام شدنی است. (۱۰۸)

آنها (بی اختیار) به زمین میافتند (و سجده می‏کنند) و اشک می‏ریزند و هر زمان خشوعشان فزونتر میشود. (۱۰۹)

بگو «الله» را بخوانید، یا «رحمن» را، هر کدام را بخوانید (ذات پاکش یکی است و) برای او نامهای نیک است، و نمازت را زیاد بلند یا آهسته مخوان و در میان این دو راهی (معتدل) انتخاب کن. (۱۱۰)

و بگو ستایش برای خداوندی است که نه فرزندی برای خود انتخاب کرده، و نه شریکی در حکومت دارد و نه ولی (و حامی) به خاطر ضعف و ذلت، و او را بسیار بزرگ بشمر. (۱۱۱)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

حمد مخصوص خدائی است که این کتاب (آسمانی) را بر بنده (برگزیده‏ اش) نازل کرد و هیچگونه کژی در آن قرار ندارد. (۱)

کتابی که ثابت و مستقیم و نگاهبان کتب دیگر است، تا (بدکاران را) از عذاب شدید او بترساند، و مؤ منان را که عمل صالح انجام می‏دهند بشارت دهد که پاداش نیکوئی برای آنهاست. (۲)

(همان بهشت برین که) جاودانه در آن خواهند ماند. (۳)

و (نیز) آنها را که گفتند خداوند فرزندی (برای خود) انتخاب کرده انذار کند. (۴)

نه آنها (هرگز) به این سخن یقین دارند و نه پدرانشان، سخن بزرگی از دهانشان خارج می‏شود، آنها مسلما دروغ می‏گویند. (۵)

گویی می خواهی بخاطر اعمال آنان، خود را از غم و اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند! (۶)

ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می کنند! (۷)

(ولی این زرق و برقها پایدار نیست،) و ما (سرانجام) قشر روی زمین را خاک بی گیاهی قرار می دهیم! (۸)

آیا گمان کردی اصحاب کهف و رقیم از آیات عجیب ما بودند؟! (۹)

زمانی را به خاطر بیاور که آن جوانان به غار پناه بردند، و گفتند: پروردگار! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن، و راهِ نجاتی برای ما فراهم ساز! (۱۰)

ما (پرده خواب را) در غار بر گوششان زدیم، و سالها در خواب فرو رفتند. (۱۱)

سپس آنان را برانگیختیم تا بدانیم (و این امر آشکار گردد که) کدام یک از آن دو گروه، مدت خواب خود را بهتر حساب کرده‏ اند. (۱۲)

ما داستان آنان را بحق برای تو بازگو می کنیم؛ آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند، و ما بر هدایتشان افزودیم. (۱۳)

و دلهایشان را محکم ساختیم در آن موقع که قیام کردند و گفتند: پروردگارِ ما، پروردگارِ آسمانها و زمین است؛ هرگز غیر او معبودی را نمی خوانیم؛ که اگر چنین کنیم، سخنی بگزاف گفته‏ ایم. (۱۴)

این قوم ما هستند که معبودهایی جز خدا انتخاب کرده‏ اند؛ چرا دلیل آشکاری (بر این کار) نمی آورند؟! و چه کسی ظالمتر است از آن کس که بر خدا دروغ ببندد؟! (۱۵)

و (به آنها گفتیم:) هنگامی که از آنان و آنچه جز خدا می پرستند کناره گیری کردید، به غار پناه برید؛ که پروردگارتان (سایه) رحمتش را بر شما می گستراند؛ و در این امر، آرامشی برای شما فراهم می سازد! (۱۶)

خورشید را می‏دیدی که به هنگام طلوع به ظرف راست (غار) آنها متمایل می‏گردد، و به هنگام غروب بطرف چپ، و آنها در محل وسیعی از غار قرار داشتند، این از آیات خدا است، هر کس را خدا هدایت کند هدایت یافته واقعی او است، و هر کس را گمراه کند ولی و راهنمائی هرگز برای او نخواهی یافت. (۱۷)

(اگر به آنها نگاه می‏کردی) می‏پنداشتی بیدارند، در حالی که در خواب فرو رفته بودند، و ما آنها را به سمت راست و چپ می‏گرداندیم (تا بدنشان سالم بماند) و سگ آنها دستهای خود را بر دهانه غار گشوده بود (و نگهبانی می‏کرد) اگر به آنها نگاه می‏کردی فرار می‏نمودی، و سر تا پای تو از ترس و وحشت پر می‏شد. (۱۸)

همینگونه ما آنها را (از خواب) برانگیختیم تا از یکدیگر سؤ ال کنند، یکی از آنها گفت چه مدت خوابیدید؟ آنها گفتند یکروز یا بخشی از یکروز (و چون درست نتوانستند مدت خوابشان را بدانند) گفتند پروردگارتان از مدت خوابتان آگاهتر است، اکنون یک نفر را با این سکه‏ ای که دارید به شهر بفرستید تا بنگرد کدامین نفر از آنها غذای پاکتری دارند، از آن مقداری برای روزی شما بیاورد، اما باید نهایت دقت را به خرج دهد و هیچ کس را از وضع شما آگاه نسازد. (۱۹)

چرا که اگر آنها از وضع شما آگاه شوند سنگسارتان می‏کنند، یا به آئین خویش شما را باز می‏گردانند، و در آن صورت هرگز روی رستگاری را نخواهید دید! (۲۰)

و اینچنین مردم را متوجه حال آنها کردیم تا بدانند وعده (رستاخیز) خداوند حق است و در پایان جهان و قیام قیامت شکی نیست، در آن هنگام که میان خود در این باره نزاع می‏کردند: گروهی می‏گفتند بنائی بر آن بسازید (تا برای همیشه از نظر پنهان شوند و از آنها سخن نگوئید که) پروردگارشان از وضع آنها آگاهتر است (ولی آنها که از رازشان آگاهی یافتند و آنرا دلیلی بر رستاخیز دیدند) گفتند ما مسجدی در کنار (مدفن) آنها می‏سازیم (تا خاطره آنها فراموش نشود). (۲۱)

گروهی خواهند گفت آنها سه نفر بودند که چهارمینشان سگ آنها بود، و گروهی می‏گویند پنج نفر بودند که ششمین آنها سگشان بود – همه اینها سخنانی بدون دلیل است – و گروهی می‏گویند آنها هفت نفر بودند و هشتمینشان سگ آنها بود، بگو پروردگار من از تعداد آنها آگاهتر است جز گروه کمی تعداد آنها را نمی‏دانند، بنابراین در باره آنها جز با دلیل سخن مگوی و از هیچکس پیرامون آنها سؤ ال منما. (۲۲)

و هرگز نگو من فردا کاری انجام می‏دهم. (۲۳)

مگر اینکه خدا بخواهد، و هر گاه فراموش کردی (جبران نما) و پروردگارت را بخاطر بیاور، و بگو امیدوارم که پروردگارم مرا به راهی روشنتر از این هدایت کند. (۲۴)

آنها در غار خود سیصد سال درنگ کردند، و نه سال نیز بر آن افزودند. (۲۵)

بگو خداوند از مدت توقفشان آگاهتر است، غیب آسمانها و زمین از آن او است راستی چه بینا و چه شنوا است ؟ آنها هیچ ولی و سرپرستی جز او ندارند، و هیچکس در حکم او شریک نیست. (۲۶)

آنچه بتو از کتاب پروردگارت وحی شده تلاوت کن، هیچ چیز سخنان او را دگرگون نمی‏سازد، و ملجا و پناهگاهی جز او نمی‏یابی! (۲۷)

با کسانی باش که پروردگار خود را صبح و عصر می‏خوانند، و تنها ذات او را می طلبند، هرگز چشمهای خود را، بخاطر زینتهای دنیا، از آنها برمگیر، و از کسانی که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن، همانها که پیروی هوای نفس کردند، و کارهایشان افراطی است. (۲۸)

بگو این حق است از سوی پروردگارتان، هر کس می‏خواهد ایمان بیاورد (و این حقیقت را پذیرا شود) و هر کس می‏خواهد کافر گردد، ما برای ستمگران آتشی آماده کرده‏ ایم که سرا پرده‏ اش آنها را از هر سو احاطه کرده است، و اگر تقاضای آب کنند آبی برای آنها می آورند همچون فلز گداخته که صورتها را بریان می‏کند، چه بد نوشیدنی است و چه بد محل اجتماعی؟! (۲۹)

مسلما کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند ما پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهیم کرد. (۳۰)

آنها کسانی هستند که بهشت جاودان از آنشان است، باغهائی از بهشت که نهرها از زیر درختان و قصرهایش جاری است، در آنجا با دستبندهائی از طلا آراسته‏ اند، و لباسهای (فاخری) به رنگ سبز از حریر نازک و ضخیم در بر می‏کنند، در حالی که بر تختها تکیه کرده‏ اند، چه پاداش خوبی و چه جمع نیکوئی؟! (۳۱)

برای آنها مثالی بیان کن، داستان آن دو مرد را که برای یکی از آنها دو باغ از انواع انگورها قرار دادیم، و در گرداگرد آن درختان نخل و در میان این دو زراعت پربرکت. (۳۲)

هر دو باغ میوه آورده بودند (میوه‏ های فراوان) و چیزی فروگذار نکرده بودند، و میان آن دو نهر بزرگی از زمین بیرون فرستادیم. (۳۳)

صاحب این باغ درآمد قابل ملاحظه‏ ای داشت به همین جهت به دوستش در حالی که به گفتگو برخاسته بود چنین گفت من از نظر ثروت از تو برترم، و نفراتم نیرومندتر است! (۳۴)

و در حالی که به خود ستم می کرد در باغش گام نهاد و گفت من گمان نمی‏کنم هرگز این باغ فانی و نابود شود. (۳۵)

و باور نمی کنم قیامت برپا گردد و اگر به سوی پروردگارم بازگردم (و قیامتی در کار باشد) جایگاهی بهتر از اینجا خواهم یافت! (۳۶)

دوست (با ایمان)ش در حالی که با او به گفتگو پرداخته بود گفت: آیا به خدائی که تو را از خاک و سپس از نطفه آفرید، و بعد از آن تو را مرد کاملی قرار داد کافر شدی؟! (۳۷)

ولی من کسی هستم که «الله» پروردگار من است، و هیچکس را شریک پروردگارم قرار نمی‏دهم. (۳۸)

تو چرا هنگامی که وارد باغت شدی نگفتی این نعمتی است که خدا خواسته ؟ قوت (و نیروئی) جز از ناحیه خدا نیست، اما اگر می بینی من از نظر مال و فرزند از تو کمترم (مطلب مهمی نیست). (۳۹)

شاید پروردگارم بهتر از باغ تو به من بدهد، و مجازات حساب شده‏ ای از آسمان بر باغ تو فرو فرستد، آنچنانکه آنرا به زمین بی گیاه لغزنده‏ ای تبدیل کند! (۴۰)

و یا آب آن در اعماق زمین فرو رود، آنچنانکه هرگز قدرت جستجوی آنرا نداشته باشی! (۴۱)

(به هر حال عذاب خدا فرا رسید) و تمام میوه‏ های آن نابود شد، او مرتبا دستهای خود را – بخاطر هزینه‏ هائی که در آن صرف کرده بود – بهم می‏مالید، در حالی که تمام باغ بر پایه‏ ها فرو ریخته بود، و می‏گفت ایکاش کسی را شریک پروردگارم قرار نداده بودم! (۴۲)

و گروهی، غیر از خدا، نداشت که او را یاری کنند، و نمی‏توانست از خویشتن یاری گیرد. (۴۳)

در این هنگام ثابت شد که ولایت (و قدرت) از آن خداوند حق است، او است که برترین ثواب و بهترین عاقبت را (برای مطیعان) دارد. (۴۴)

زندگی دنیا را برای آنها به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می‏فرستیم، و به وسیله آن گیاهان زمین، سرسبز و درهم فرو می‏روند، اما بعد از مدتی می‏خشکند، به گونه‏ ای بادها آنها را به هر سو پراکنده می‏کنند، و خداوند بر هر چیز توانا است (۴۵)

مال و فرزندان، زینت حیات دنیا هستند، و باقیات صالحات (ارزشهای پایدار و شایسته) ثوابش نزد پروردگارت بهتر و امید بخش تر است. (۴۶)

بخاطر بیاور روزی را که کوه‏ ها را به حرکت در می‏آوریم، و زمین را آشکار (و مسطح) می بینی، و همه آنها (انسانها) را محشور می‏کنیم و احدی را فروگذار نخواهیم کرد. (۴۷)

آنها همه در یک صف به پروردگارت عرضه می‏شوند (و به آنها گفته می‏شود) شما همگی نزد ما آمدید آنگونه که در آغاز شما را آفریدیم اما شما گمان می‏کردید ما موعدی برایتان قرار نخواهیم داد. (۴۸)

و کتاب (کتابی که نامه اعمال همه انسانها است) در آنجا گذارده می‏شود، اما گنهکاران را می‏بینی که از آنچه در آن است ترسان و متوحش اند، و می‏گویند: ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی نیست مگر اینکه آنرا شماره کرده است ؟ و همه اعمال خود را حاضر می‏بینند، و پروردگارت به احدی ظلم نمی‏کند. (۴۹)

به یاد آرید زمانی را که به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده کنید آنها همگی سجده کردند، جز ابلیس، او از جن بود، سپس از فرمان پروردگارش خارج شد، آیا (با اینحال) او و فرزندانش را به جای من اولیای خود انتخاب می‏کنید در حالی که دشمن شما هستند؟ اینها چه جانشینهای بدی برای ظالماناند. (۵۰)

من آنها را به هنگام آفرینش آسمانها و زمین حاضر نساختم، و نه بهنگام آفرینش نوع خودشان، و من گمراه کنندگان را دستیار خود (۵۱)

بخاطر بیاورید روزی را که خدا می‏گوید شریکهائی را که برای من می‏پنداشتید صدا بزنید (تا به کمک شما بشتابند) ولی هر چه آنها را می‏خوانند جوابشان نمی‏دهند، و ما در میان این دو گروه کانون هلاکتی قرار داده‏ ایم. (۵۲)

و گنهکاران آتش (دوزخ) را می‏بینند و یقین می‏کنند که بر آتش افکنده میشوند و هم آتش بر آنها، و هیچگونه راه گریزی از آن نخواهند یافت! (۵۳)

ما در این قرآن هر گونه مثلی را برای مردم بیان کرده‏ ایم، ولی انسان بیش از هر چیز به جدل می‏پردازد. (۵۴)

تنها مانع انسانها از اینکه هنگامی که هدایت به سراغشان آمد ایمان بیاورند و از پروردگارشان تقاضای آمرزش کنند این بود که سرنوشت پیشینیان دامانشان را بگیرد، و یا عذاب الهی را در برابر خود مشاهده کنند! (۵۵)

ما پیامبران را جز برای بشارت و انذار نمی‏فرستیم، اما کافران همواره مجادله به باطل می‏کنند تا (به گمان خود) حق را از میان بردارند، و آیات ما و مجازاتهائی را که به آنها وعده داده شده است به باد مسخر گیرند. (۵۶)

چه کسی ستمکارتر است از آنها که به هنگام یادآوری آیات پروردگارشان از آن روی می گردانند، و آنچه را با دست خود انجام داده فراموش می‏کنند، ما بر دلهاشان پرده افکنده‏ ایم تا نفهمند، و در گوشهایشان سنگینی قرار داده‏ ایم (تا صدای حق را نشنوند!) و لذا اگر آنها را به سوی هدایت بخوانی هرگز هدایت نمی‏شوند! (۵۷)

و پروردگار تو آمرزنده و صاحب رحمت است، اگر میخواست آنها را مجازات کند عذاب هر چه زودتر برای آنها می‏فرستاد، ولی برای آنها موعدی است که با فرا رسیدنش راه فراری نخواهند داشت. (۵۸)

اینها شهرها و آبادیهائی است (که ویرانه‏ هایش را با چشم می‏بینید) ما آنها را به هنگامی که ستم کرده‏ اند هلاک کردیم و (در عین حال) برای هلاکتشان موعدی قرار دادیم. (۵۹)

بخاطر بیاور هنگامی که موسی به دوست خود گفت: من دست از طلب برنمی‏دارم تا به محل تلاقی دو دریا برسم هر چند مدت طولانی به راه خود ادامه دهم. (۶۰)

هنگامی که به محل تلاقی آن دو دریا رسیدند ماهی خود را (که برای تغذیه همراه داشتند فراموش کردند و ماهی راه خود را در پیش گرفت (و روان شد). (۶۱)

هنگامی که از آنجا گذشتند موسی به یار همسفرش گفت غذای ما را بیاور که از این سفر، سخت خسته شده‏ ایم. (۶۲)

او گفت بخاطر داری هنگامی که ما به کنار آن صخره پناه بردیم (و استراحت کردیم من در آنجا فراموش کردم جریان ماهی را بازگو کنم، این شیطان بود که یاد آنرا از خاطر من برد، و ماهی به طرز شگفتانگیزی راه خود را در دریا پیش گرفت! (۶۳)

(موسی) گفت این همان است که ما می‏خواستیم، و آنها از همان راه بازگشتند در حالی که پیجوئی می‏کردند. (۶۴)

(در آنجا بنده‏ ای از بندگان ما را یافتند که او را مشمول رحمت خود ساخته و از سوی خود علم فراوانی به او تعلیم داده بودیم. (۶۵)

موسی به او گفت آیا من از تو پیروی کنم تا از آنچه به تو تعلیم داده شده است و مایه رشد و صلاح است به من بیاموزی؟! (۶۶)

گفت تو هرگز نمی‏توانی با من شکیبائی کنی! (۶۷)

و چگونه میتوانی در برابر چیزی که از رموزش آگاه نیستی شکیبا باشی. (۶۸)

(موسی) گفت انشاء الله مرا شکیبا خواهی یافت، و در هیچ کاری مخالفت فرمان تو نخواهم کرد. (۶۹)

(خضر) گفت پس اگر میخواهی به دنبال من بیائی از هیچ چیز سؤ ال مکن تا خودم (به موقع) آنرا برای تو بازگو کنم. (۷۰)

آنها به راه افتادند تا اینکه سوار کشتی شدند و او کشتی را سوراخ کرد، (موسی) گفت آیا آنرا سوراخ کردی که اهلش را غرق کنی، راستی چه کار بدی انجام دادی؟! (۷۱)

گفت نگفتم تو هرگز نمی‏توانی با من شکیبائی کنی؟! (۷۲)

(موسی) گفت مرا بخاطر این فراموشکاری مواخذه مکن، و بر من بخاطر این امر سخت مگیر. (۷۳)

باز به راه خود ادامه دادند تا اینکه کودکی را دیدند و او آن کودک را کشت! (موسی) گفت: آیا انسان پاکی را بیآنکه قتلی کرده باشد کشتی؟! به راستی کار منکر و زشتی انجام دادی! (۷۴)

(باز آن مرد عالم) گفت به تو نگفتم تو هرگز توانائی نداری با من صبر کنی؟! (۷۵)

(موسی) گفت اگر بعد از این از تو درباره چیزی سؤ ال کنم دیگر با من مصاحبت نکن، چرا که از ناحیه من دیگر معذور خواهی بود! (۷۶)

باز به راه خود ادامه دادند، تا به قریه‏ ای رسیدند، از آنها خواستند که به آنها غذا دهند، ولی آنها از مهمان کردنشان خودداری نمودند (با اینحال) آنها در آنجا دیواری یافتند که می‏خواست فرود آید، (آن مرد عالم) آنرا برپا داشت، (موسی) گفت (لااقل) می‏خواستی در مقابل این کار اجرتی بگیری؟! (۷۷)

او گفت اینک وقت جدائی من و تو فرا رسیده است، اما به زودی سر آنچه را که نتوانستی در برابر آن صبر کنی برای تو بازگو می‏کنم. (۷۸)

اما آن کشتی متعلق به گروهی از مستمندان بود که با آن در دریا کار می‏کردند و من خواستم آنرا معیوب کنم (چرا که) پشت سر آنها پادشاهی ستمگر بود که هر کشتی را از روی غصب می‏گرفت. (۷۹)

و اما آن نوجوان پدر و مادرش با ایمان بودند، ما نخواستیم او آنها را به طغیان و کفر وادارد. (۸۰)

ما اراده کردیم که پروردگارشان فرزند پاکتر و پرمحبت تری بجای او به آنها بدهد. (۸۱)

و اما آن دیوار متعلق به دو نوجوان یتیم در آن شهر بود، و زیر آن گنجی متعلق به آنها وجود داشت و پدرشان مرد صالحی بود، پروردگار تو می‏خواست آنها به حد بلوغ برسند، و گنجشان را استخراج کنند، این رحمتی از پروردگارت بود، من به دستور خود این کار را نکردم، و این بود سر کارهائی که توانائی شکیبائی در برابر آنها نداشتی! (۸۲)

و از تو در باره «ذو القرنین» سؤ ال می‏کنند، بگو به زودی گوشه‏ ای از سرگذشت او را برای شما بازگو خواهم کرد. (۸۳)

ما به او در روی زمین قدرت و حکومت دادیم و اسباب هر چیز را در اختیارش نهادیم. (۸۴)

او از این اسباب پیروی (و استفاده) کرد. (۸۵)

تا به غروبگاه آفتاب رسید (در آنجا) احساس کرد که خورشید در چشمه (یا دریا) ی – تیره و گل آلودی فرو می‏رود، و در آنجا قومی را یافت، ما گفتیم ای ذو القرنین! آیا می‏خواهی مجازات کنی و یا پاداش نیکوئی را در باره آنها انتخاب نمائی ؟ (۸۶)

گفت اما کسانی که ستم کرده‏ اند آنها را مجازات خواهیم کرد سپس، به سوی پروردگارشان باز می‏گردند و خدا آنها را مجازات شدیدی خواهد نمود. (۸۷)

و اما کسی که ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد پاداش ‍ نیکو خواهد داشت، و ما دستور آسانی به او خواهیم داد. (۸۸)

سپس (بار دیگر) از اسبابی که در اختیار داشت بهره گرفت. (۸۹)

تا به خاستگاه خورشید رسید (در آنجا) مشاهده کرد که خورشید بر جمعیتی طلوع می‏کند که جز آفتاب برای آنها پوششی قرار نداده بودیم. (۹۰)

(آری) این چنین بود (کار ذو القرنین) و ما به خوبی از امکاناتی که نزد او بود آگاه بودیم. (۹۱)

(باز) از اسباب مهمی (که در اختیار داشت) استفاده کرد. (۹۲)

(و همچنان به راه خود ادامه داد) تا به میان دو کوه رسید، و در آنجا گروهی غیر از آن دو را یافت که هیچ سخنی را نمی‏فهمیدند! (۹۳)

(آن گروه به او) گفتند ای ذو القرنین یاجوج و ماجوج در این سرزمین فساد می‏کنند آیا ممکن است ما هزینه‏ ای برای تو قرار دهیم که میان ما و آنها سدی ایجاد کنی ؟ (۹۴)

(ذو القرنین) گفت: آنچه را خدا در اختیار من گذارده بهتر است (از آنچه شما پیشنهاد می‏کنید) مرا با نیروئی یاری کنید، تا میان شما و آنها سد محکمی ایجاد کنم. (۹۵)

قطعات بزرگ آهن برای من بیاورید (و آنها را به روی هم چیند) تا کاملا میان دو کوه را پوشانید، سپس گفت (آتش در اطراف آن بیافروزید و) در آتش بدمید، (آنها دمیدند) تا قطعات آهن را سرخ و گداخته کرد، گفت (اکنون) مس ذوب شده برای من بیاورید تا به روی آن بریزم. (۹۶)

(سرانجام آنچنان سد نیرومندی ساخت) که آنها قادر نبودند از آن بالا روند و نمی‏توانستند نقبی در آن ایجاد کنند. (۹۷)

گفت این از رحمت پروردگار من است اما هنگامی که وعده پروردگارم فرا رسد آنرا در هم می‏کوبد و وعده پروردگارم حق است. (۹۸)

در آن روز (که جهان پایان می‏گیرد) ما آنها را چنان رها می‏کنیم که درهم موج می‏زنند و در صور دمیده می‏شود و ما همه را جمع می‏کنیم. (۹۹)

در آن روز جهنم را به کافران عرضه می‏داریم (۱۰۰)

همانها که چشمهایشان در پرده بود و به یاد من نیفتادند، و قدرت شنوائی نداشتند! (۱۰۱)

آیا کافران گمان کردند می‏توانند بندگان مرا به جای من اولیای خود انتخاب کنند. ما برای کافران جهنم را منزلگاه قرار دادیم. (۱۰۲)

بگو آیا به شما خبر دهیم که زیانکارترین (مردم) در کارها، چه کسانی هستند؟ (۱۰۳)

آنها که تلاشهایشان در زندگی دنیا گم (و نابود) شده؛ با اینحال می پندارند کارِ نیک انجام می دهند! (۱۰۴)

آنها کسانی هستند که به آیات پروردگارشان و لقای او کافر شدند، به همین جهت اعمالشان حبط و نابود شد، لذا روز قیامت میزانی برای آنها برپا نخواهیم کرد. (۱۰۵)

اینگونه کیفر آنها دوزخ است، بخاطر آنکه کافر شدند و آیات من و پیامبرانم را به باد استهزاء گرفتند. (۱۰۶)

اما کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند باغهای فردوس منزلگاهشان است. (۱۰۷)

آنها جاودانه در آن خواهند ماند و هرگز تقاضای نقل مکان از آنجا نمی‏کنند. (۱۰۸)

بگو اگر دریاها برای (نوشتن) کلمات پروردگارم مرکب شوند، دریاها پایان می‏گیرند پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان یابد، هر چند همانند آن (دریاها) را به آن اضافه کنیم! (۱۰۹)

بگو من فقط بشری هستم همچون شما (امتیازم این است که) به من وحی می‏شود که معبود شما تنها یکی است، پس هر کس امید لقای پروردگارش را دارد باید عمل صالح انجام دهد، و کسی را در عبادت پروردگارش شریک نکند. (۱۱۰)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

کهیعص (۱)

این یادی است از رحمت پروردگار تو نسبت به بنده‏ اش زکریا. (۲)

در آن هنگام که پروردگارش را در خلوتگاه (عبادت) خواند. (۳)

گفت پروردگارا! استخوانم سست شده و شعله پیری تمام سرم را فرا گرفته و من هرگز در دعای تو از اجابت محروم نمی‏شدم. (۴)

و من از بستگانم بعد از خودم بیمناکم (که حق پاسداری از آئین تو را نگاه ندارند) و همسرم نازا است، تو به قدرتت جانشینی به من ببخش. (۵)

که وارث من و آل یعقوب باشد و او را مورد رضایتت قرار ده. (۶)

ای زکریا! ما تو را به فرزندی بشارت می‏دهیم که نامش یحیی است، پسری همنامش پیش از این نبوده است. (۷)

گفت: پروردگارا! چگونه فرزندی برای من خواهد بود در حالی که همسرم نازا است، و من نیز از پیری افتاده شده‏ ام؟! (۸)

فرمود: اینگونه پروردگارت گفته (و اراده کرده) این بر من آسان است من قبلا تو را آفریدم و چیزی نبودی! (۹)

عرض کرد: پروردگارا! نشانه‏ ای برای من قرار ده. گفت نشانه تو این است که سه شبانه روز قدرت تکلم (با مردم) نخواهی داشت، در حالی که زبان تو سالم است. (۱۰)

او از محراب عبادتش به سوی مردم بیرون آمد و با اشاره به آنها گفت صبح و شام (به شکرانه این نعمت) خدا را تسبیح گوئید. (۱۱)

ای یحیی! کتاب (خدا) را با قوت بگیر، و ما فرمان نبوت (و عقل کافی) در کودکی به‏ او دادیم. (۱۲)

و به او رحمت و محبت از ناحیه خود بخشیدیم، و پاکی (روح و عمل) و او پرهیزگار بود. (۱۳)

او نسبت به پدر و مادرش نیکوکار بود و جبار (و متکبر) و عصیانگر نبود. (۱۴)

و سلام بر او آن روز که تولد یافت، و آن روز که می‏میرد، و آن روز که زنده و برانگیخته می‏شود. (۱۵)

در این کتاب (آسمانی قرآن) از مریم یاد آر، آن هنگام که از خانواده اش جدا شد و در ناحیه شرقی قرار گرفت. (۱۶)

و حجابی میان خود و آنها افکند (تا خلوتگاهش از هر نظر برای عبادت آماده باشد) در این هنگام ما روح خود را به سوی او فرستادیم و او در شکل انسانی بیعیب و نقص بر مریم ظاهر شد. (۱۷)

او (سخت ترسید و) گفت من به خدای رحمن از تو پناه می‏برم اگر پرهیزگار هستی. (۱۸)

گفت من فرستاده پروردگار توام (آمده‏ ام) تا پسر پاکیزه‏ ای به تو ببخشم! (۱۹)

گفت چگونه ممکن است فرزندی برای من باشد در حالی که تاکنون انسانی با من تماس نداشته، و زن آلوده‏ ای هم نبوده‏ ام؟! (۲۰)

گفت مطلب همین است که پروردگارت فرموده، این کار بر من سهل و آسان است، ما می‏خواهیم او را نشانه‏ ای برای مردم قرار دهیم و رحمتی از سوی ما باشد، و این امری است پایان یافته (و جای گفتگو ندارد). (۲۱)

سرانجام (مریم) باردار شد و او را به نقطه دوردستی برد. (۲۲)

درد وضع حمل او را به کنار تنه درخت خرمائی کشاند، (آنقدر ناراحت شد که) گفت ای کاش پیش از این مرده بودم و به کلی فراموش شده بودم. (۲۳)

ناگهان از طرف پائین پایش او را صدا زد که غمگین مباش ‍ پروردگارت زیر پای تو چشمه آب (گوارائی) قرار داده است. (۲۴)

و تکانی به این درخت نخل بده تا رطب تازه بر تو فرو ریزد. (۲۵)

از (این غذای لذیذ) بخور، و از (آن آب گوارا) بنوش، و چشمت را (به این مولود جدید) روشن دار، و هر گاه کسی از انسانها را دیدی با اشاره بگو: من برای خدای رحمان روزه گرفته‏ ام و با احدی امروز سخن نمی‏گویم (این نوزاد خودش از تو دفاع خواهد کرد). (۲۶)

(مریم) او را در آغوش گرفته به سوی قومش آمد، گفتند: ای مریم! کار بسیار عجیب و بدی انجام دادی! (۲۷)

ای خواهر هارون! نه پدر تو مرد بدی بود، و نه مادرت زن بدکاره‏ ای! (۲۸)

(مریم) اشاره به او کرد، گفتند ما چگونه با کودکی که در گاهواره است سخن بگوئیم؟! (۲۹)

(ناگهان عیسی زبان به سخن گشود) گفت من بنده خدایم به من کتاب (آسمانی) داده و مرا پیامبر قرار داده است. (۳۰)

و مرا وجودی پر برکت قرار داده در هر کجا باشم، و مرا توصیه به نماز و زکات مادام که زنده‏ ام کرده است. (۳۱)

و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده، و جبار و شقی قرار نداده است. (۳۲)

و سلام (خدا) بر من آن روز که متولد شدم و آنروز که می‏میرم و آنروز که زنده برانگیخته می‏شوم. (۳۳)

اینست عیسی بن مریم، گفتار حقی که در آن تردید می‏کنند. (۳۴)

هرگز برای خدا شایسته نبود فرزندی انتخاب کند، منزه است او، هر گاه چیزی را فرمان دهد می‏گوید: موجود باش! آن هم موجود می‏شود. (۳۵)

و خداوند پروردگار من و شماست، او را پرستش کنید اینست راه راست. (۳۶)

ولی (بعد از او) گروهها از میان پیروان او اختلاف کردند، وای به حال کافران از مشاهده روز بزرگ (رستاخیز). (۳۷)

چه گوشهای شنوا و چه چشمهای بینائی (در آنروز) که نزد ما می‏آیند پیدا میکنند؟ ولی این ستمگران امروز در گمراهی آشکارند. (۳۸)

آنها را از روز حسرت (روز رستاخیز که برای همه مایه تاسف است) بترسان، روزی که همه چیز پایان مییابد در حالی که آنها در غفلتند و ایمان نمی‏آورند. (۳۹)

ما زمین و تمام کسانی را که بر آن هستند به ارث میبریم و همگی به سوی ما باز میگردند. (۴۰)

در این کتاب از ابراهیم یاد کن که او بسیار راستگو و پیامبر خدا بود. (۴۱)

هنگامی که به پدرش گفت ای پدر! چرا چیزی را پرستش میکنی که نمی‏شنود و نمی‏بیند و هیچ مشکلی را از تو حل نمی‏کند؟! (۴۲)

ای پدر! علم و دانشی نصیب من شده است که نصیب تو نشده، بنابراین از من پیروی کن تا تو را به راه راست هدایت کنم. (۴۳)

ای پدر! شیطان را پرستش مکن که شیطان نسبت به خداوند رحمن عصیانگر بود. (۴۴)

ای پدر! من از این میترسم که عذابی از ناحیه خداوند رحمن به تو رسد در نتیجه از دوستان شیطان باشی! (۴۵)

گفت ای ابراهیم آیا تو از خدایان من روی گردانی ؟ اگر (از این کار) دست برنداری تو را سنگسار می‏کنم، از من برای مدتی طولانی دور شو! (۴۶)

(ابراهیم) گفت سلام بر تو! من به زودی برایت از پروردگارم تقاضای عفو می‏کنم چرا که او نسبت به من مهربان است. (۴۷)

و از شما و آنچه غیر از خدا می‏خوانید کناره گیری می‏کنم، و پروردگارم را می‏خوانم و امیدوارم دعایم در پیشگاه پروردگارم بیپاسخ نماند. (۴۸)

هنگامی که از آنها و از آنچه غیر خدا می‏پرستیدند کناره گیری کرد ما اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم، و هر یک را پیامبر بزرگی قرار دادیم. (۴۹)

و از رحمت خود به آنها ارزانی داشتیم و برای آنها نام نیک و مقام مقبول و برجسته (در میان همه امتها) قرار دادیم. (۵۰)

در این کتاب (آسمانی) از موسی یاد کن، که او مخلص بود، و رسول و پیامبر والامقامی. (۵۱)

ما او را از طرف راست (کوه) طور فرا خواندیم، و او را نزدیک ساختیم و با او سخن گفتیم. (۵۲)

و ما از رحمت خود برادرش هارون را که پیامبر بود به او بخشیدیم. (۵۳)

در کتاب آسمانی خود از اسماعیل یاد کن که او در وعده‏ هایش صادق و رسول و پیامبر بزرگی بود. (۵۴)

او همواره خانواده خود را به نماز و زکات دعوت می‏کرد و همواره مورد رضایت پروردگارش بود. (۵۵)

و در این کتاب (نیز) از ادریس یاد کن، او بسیار راستگو و پیامبر بزرگی بود. (۵۶)

و ما او را به مقام بلندی رساندیم. (۵۷)

آنها پیامبرانی بودند که خداوند مشمول نعمتشان قرار داده بود، از فرزندان آدم و از کسانی که با نوح بر کشتی سوار کردیم، و از دودمان آنها که هدایت کردیم و برگزیدیم، آنها کسانی بودند که وقتی آیات خداوند رحمان بر آنان خوانده می‏شد به خاک می‏افتادند و سجده می‏کردند، در حالی که گریان بودند. (۵۸)

اما بعد از آنها فرزندان ناشایسته‏ ای روی کار آمدند که نماز را ضایع کردند و پیروی از شهوات نمودند و به زودی (مجازات) گمراهی خود را خواهند دید. (۵۹)

مگر آنها که توبه کنند، ایمان آورند، و عمل صالح انجام دهند، چنین کسانی داخل بهشت می‏شوند و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد. (۶۰)

باغهائی است جاودانی که خداوند رحمان، بندگانش را به آن وعده داده است، هر چند آن را ندیده‏ اند، وعده خدا حتما تحقق یافتنی است. (۶۱)

آنها هرگز در آنجا گفتار لغو و بیهودهای نمی‏شنوند و جز سلام در آنجا سخنی نیست و هر صبح و شام روزی آنها در بهشت مقرر است. (۶۲)

این همان بهشتی است که ما به ارث به بندگان پرهیزگار میدهیم. (۶۳)

ما جز به فرمان پروردگار تو نازل نمی‏شویم آنچه پیش روی ما و پشت سر ما و ما بین این دو میباشد همه از آن او است و پروردگارت هرگز فراموش کار نبوده (و نیست). (۶۴)

همان پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان این دو قرار دارد، او را پرستش کن، و در راه عبادتش شکیبا باش، آیا مثل و مانندی برای او پیدا میکنی؟! (۶۵)

انسان می‏گوید: آیا پس از مردن در آینده زنده (از قبر) بیرون خواهم آمد. (۶۶)

آیا انسان به خاطر نمی‏آورد که ما او را پیش از این آفریدیم در حالی که چیزی نبود. (۶۷)

سوگند به پروردگارت که همه آنها را همراه با شیاطین محشور میکنیم، بعد همه را گرداگرد جهنم در حالی که به زانو در آمده‏ اند حاضر میسازیم! (۶۸)

سپس از هر گروه و جمعیتی کسانی را که از همه در برابر خداوند رحمان سرکشتر بوده‏ اند جدا میکنیم. (۶۹)

بعد از آن ما به خوبی از کسانی که برای سوختن در آتش اولویت دارند آگاهیم (و آنها را پیش از دیگران مجازات خواهیم کرد). (۷۰)

و همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم میشوید، این امری است حتمی و فرمانی است قطعی از پروردگارتان!! (۷۱)

سپس آنها را که تقوا پیشه کردند از آن رهائی میبخشیم، و ظالمان را در حالی که (از ضعف و ذلت) به زانو در آمده‏ اند در آن رها میکنیم. (۷۲)

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنها خوانده می‏شود کافران به مؤ منان میگویند کدامیک از دو گروه (ما و شما) جایگاهش بهتر و جلسات انس و مشورتش زیباتر و بخشش او بیشتر است؟! (۷۳)

اقوام بسیاری را پیش از آنها نابود کردیم که هم مال و ثروتشان از اینها بهتر بود و هم ظاهرشان آراسته تر! (۷۴)

بگو کسی که در گمراهی است خداوند به او مهلت می‏دهد تا زمانی که وعده الهی را با چشم خود ببینند: یا عذاب این دنیا یا عذاب آخرت. آنروز است که خواهند دانست چه کسی مکانش بدتر و چه کسی لشکرش ناتوان تر است؟! (۷۵)

اما کسانی که در راه هدایت گام نهادند خداوند بر هدایتشان میافزاید، آثار و اعمال صالحی که (از انسان) باقی میماند در پیشگاه پروردگار تو ثوابش بیشتر و عاقبتش ارزشمندتر است. (۷۶)

آیا ندیدی کسی را که آیات ما را انکار کرد و گفت اموال و فرزندان فراوانی نصیبم خواهد شد! (۷۷)

آیا او از اسرار غیب مطلع گشته، یا نزد خدا عهد و پیمانی گرفته است؟ (۷۸)

هرگز چنین نیست ما به زودی آنچه را او می‏گوید مینویسیم، و عذاب را بر او مستمر خواهیم داشت! (۷۹)

آنچه را او می‏گوید (از اموال و فرزندان) از او به ارث میبریم و تک و تنها نزد ما خواهد آمد. (۸۰)

آنها غیر از خدا معبودانی برای خود انتخاب کردند تا مایه عزتشان باشد (چه پندار خامی ؟). (۸۱)

هرگز چنین نیست، به زودی معبودها منکر عبادت آنها خواهند شد، بلکه بر ضدشان قیام می‏کنند. (۸۲)

آیا ندیدی که ما شیاطین را به سوی کافران فرستادیم تا آنها را شدیدا تحریک کنند. (۸۳)

بنابراین در باره آنها عجله مکن ما آنها (و اعمالشان) را دقیقا شماره خواهیم کرد. (۸۴)

در آن روز که پرهیزگاران را به سوی خداوند رحمان (و پاداشهای او) راهنمائی میکنیم. (۸۵)

و مجرمان را (همچون شتران تشنهکامی که به سوی آبگاه میروند) به جهنم میرانیم. (۸۶)

آنها هرگز مالک شفاعت نیستند مگر کسی که نزد خداوند رحمان عهد و پیمانی دارد. (۸۷)

آنها گفتند خداوند رحمن فرزندی برای خود اختیار کرده! (۸۸)

چه سخن زشت و زنندهای آوردید. (۸۹)

نزدیک است آسمانها بخاطر این سخن از هم متلاشی گردد، و زمین شکافته شود و کوهها به شدت فرو ریزد! (۹۰)

از این رو که برای خداوند رحمن فرزندی ادعا کردند. (۹۱)

و هرگز سزاوار نیست که او فرزندی برگزیند. (۹۲)

تمام کسانی که در آسمانها و زمین هستند بنده اویند. (۹۳)

همه آنها را احصا کرده و دقیقا شمرده است. (۹۴)

و همگی روز رستاخیز تک و تنها نزد او حاضر میشوند. (۹۵)

کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‏ اند خداوند رحمن محبت آنها را در دلها می‏افکند. (۹۶)

ما قرآن را بر زبان تو آسان ساختیم تا پرهیزکاران را بوسیله آن بشارت دهی و دشمنان سرسخت را انذار کنی. (۹۷)

چه بسیار اقوام (بیایمان و گنهکاری) را قبل از آنها هلاک کردیم آیا احدی از آنها را احساس میکنی یا کمترین صدائی از آنان می‏شنوی. (۹۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

طه. (۱)

ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی. (۲)

فقط آنرا برای یادآوری کسانی که (از خدا) میترسند نازل ساختیم. (۳)

این قرآن از سوی کسی نازل شده که خالق زمین و آسمانهای بلند است. (۴)

او خداوندی است رحمن که بر عرش مسلط است. (۵)

از آن اوست آنچه در آسمانها و زمین و میان این دو و در اعماق زمین وجود دارد. (۶)

اگر سخن آشکارا بگوئی (یا مخفی کنی) او پنهانیها و حتی پنهانتر از آنرا نیز میداند! (۷)

او خداوندی است که معبودی جز او نیست و برای او نامهای نیک است. (۸)

و آیا خبر موسی به تو رسیده است ؟ (۹)

هنگامی که آتشی (از دور) مشاهده کرد و به خانواده خود گفت اندکی مکث کنید که من آتشی دیدم شاید شعله‏ ای از آن را برای شما بیاورم، یا به وسیله این آتش راه را پیدا کنم. (۱۰)

هنگامی که نزد آتش آمد ندا داده شد که ای موسی! (۱۱)

من پروردگار توام! کفشهایت را بیرون آر که تو در سرزمین مقدس ‍ طوی هستی. (۱۲)

و من تو را (برای مقام رسالت) انتخاب کردم، اکنون به آنچه بر تو وحی می‏شود گوش فرا ده! (۱۳)

من الله هستم، معبودی جز من نیست، مرا پرستش کن و نماز را برای یاد من به پادار. (۱۴)

رستاخیز بطور قطع خواهد آمد من می‏خواهم آن را پنهان کنم تا هر کس در برابر سعی و کوشش خود جزا ببیند. (۱۵)

و هرگز نباید افرادی که ایمان به قیامت ندارند و از هوسهای خویش پیروی کردند تو را از آن باز دارند که هلاک خواهی شد. (۱۶)

و چه چیز در دست راست توست ای موسی؟! (۱۷)

گفت این عصای من است، بر آن تکیه می‏کنم، برگ درختان را با آن برای گوسفندانم فرو می‏ریزم، و نیازهای دیگری را نیز با آن برطرف می‏کنم. (۱۸)

گفت ای موسی آنرا بیفکن! (۱۹)

(موسی) آنرا افکند، ناگهان مار عظیمی شد و شروع به حرکت کرد! (۲۰)

فرمود آنرا بگیر و نترس ما آنرا به همان صورت اول باز می‏گردانیم. (۲۱)

و دست خود را در گریبانت فرو بر، تا سفید و درخشنده بیعیب بیرون آید، و این معجزه دیگری است. (۲۲)

می خواهیم آیات بزرگ خود را به تو نشان دهیم. (۲۳)

برو به سوی فرعون که او طغیان کرده است! (۲۴)

عرض کرد پروردگارا سینه مرا گشاده دار. (۲۵)

کار مرا بر من آسان گردان. (۲۶)

و گره از زبانم بگشا. (۲۷)

تا سخنان مرا بفهمند. (۲۸)

وزیری از خاندانم برای من قرار بده. (۲۹)

برادرم هارون را. (۳۰)

به وسیله او پشتم را محکم کن. (۳۱)

و او را در کار من شریک گردان. (۳۲)

تا تو را بسیار تسبیح گوئیم. (۳۳)

و تو را بسیار یاد کنیم. (۳۴)

چرا که تو همیشه از حال ما آگاه بودهای. (۳۵)

فرمود آنچه را خواستهای به تو داده شد، ای موسی! (۳۶)

و ما بار دیگر نیز تو را مشمول نعمت خود ساختیم. (۳۷)

آن زمان که به مادرت آنچه را لازم بود الهام کردیم. (۳۸)

که او را در صندوقی بیفکن، و آن صندوق را به دریا بینداز، تا دریا آنرا به ساحل بیفکند، و دشمن من و دشمن او آنرا بگیرد و من محبتی از خودم بر تو افکندم، تا در برابر دیدگان (علم) من پرورش یابی. (۳۹)

در آن هنگام که خواهرت (در نزدیکی کاخ فرعون) راه میرفت و میگفت آیا خانوادهای را به شما نشان دهم که این نوزاد را کفالت می‏کند (و دایه خوبی برای اوست) و به دنبال آن ما تو را به مادرت بازگرداندیم تا چشمش به تو روشن شود، و غمگین نگردد، و تو کسی (از فرعونیان) را کشتی اما ما تو را از اندوه نجات دادیم، پس از آن سالیانی در میان مردم مدین توقف نمودی و تو را بارها آزمودیم سپس در زمان مقدر (برای فرمان رسالت) به اینجا آمدی. (۴۰)

و من تو را برای خودم پرورش دادم! (۴۱)

تو و برادرت با آیات من به سوی فرعون بروید، و در یاد من کوتاهی نکنید. (۴۲)

به سوی فرعون بروید که طغیان کرده است. (۴۳)

اما به نرمی با او سخن بگوئید شاید متذکر شود یا از (خدا) بترسد. (۴۴)

(موسی و هارون) گفتند: پروردگارا! از این می‏ترسیم که او بر ما پیشی بگیرد یا طغیان کند. (۴۵)

فرمود نترسید، من با شما هستم (همه چیز را) می‏شنوم و می‏بینم! (۴۶)

شما به سراغ او بروید و بگوئید: ما فرستاده‏ های پروردگار توئیم، بنی اسرائیل را با ما بفرست، و آنها را شکنجه و آزار مکن، ما آیت روشنی از سوی پروردگارت برای تو آورده‏ ایم و سلام و درود بر آن کس ‍ باد که از هدایت پیروی می‏کند. (۴۷)

(به او بگوئید) به ما وحی شده که عذاب بر کسی است که (آیات الهی) را تکذیب کند و سرپیچی نماید. (۴۸)

(فرعون) گفت پروردگار شما کیست، ای موسی؟! (۴۹)

گفت: پروردگار ما کسی است که به هر موجودی آنچه را لازمه آفرینش او بود داده، سپس رهبریش کرده است. (۵۰)

گفت: پس تکلیف پیشینیان ما چه خواهد شد؟ (۵۱)

گفت: آگاهی مربوط به آنها نزد پروردگار من در کتابی ثبت است پروردگار من هرگز گمراه نمی‏شود و فراموش نمی‏کند. (۵۲)

همان خداوندی که زمین را برای شما محل آسایش قرار داد، و راههائی در آن ایجاد کرد و از آسمان آبی فرستاد که به وسیله آن انواع گوناگون گیاهان مختلف را (از خاک تیره) برآوردیم. (۵۳)

هم خودتان بخورید و هم چهارپایانتان را در آن به چرا برید که در این نشانه‏ های روشنی است برای صاحبان عقل. (۵۴)

ما شما را از آن (خاک) آفریدیم و در آن باز میگردانیم و از آن نیز بار دیگر شما را بیرون می‏آوریم. (۵۵)

ما همه آیات خود را به او نشان دادیم اما او تکذیب کرد و سر باز زد! (۵۶)

گفت: ای موسی! آیا آمده‏ ای که ما را از سرزمینمان با این سحرت بیرون کنی؟! (۵۷)

ما هم قطعا سحری همانند آن برای تو خواهیم آورد، هم اکنون (تاریخش را تعیین کن و) میعادی میان ما و خودت قرار ده که نه ما و نه تو از آن تخلف نکنیم، آنهم در مکانی که نسبت به همه یکسان باشد! (۵۸)

گفت میعاد ما و شما روز زینت (روز عید) است، مشروط بر اینکه همه مردم هنگامی که روز بالا می‏آید جمع شوند. (۵۹)

فرعون آن مجلس را ترک گفت، و تمام مکر و فریب خود را جمع کرد، و سپس همه را (در روز موعود) آورد. (۶۰)

موسی به آنها گفت: وای بر شما دروغ بر خدا نبندید که شما را با عذاب خود نابود می‏سازد، و نومیدی و (شکست) از آن کسی است که دروغ (بر خدا) ببندد. (۶۱)

آنها در میان خود در ادامه راهشان به نزاع برخاستند و مخفیانه و درگوشی با هم سخن گفتند. (۶۲)

گفتند: این دو مسلما ساحرند، می‏خواهند شما را با سحرشان از سرزمینتان بیرون کنند، و آئین عالی شما را از بین ببرند! (۶۳)

اکنون که چنین است تمام نیرو و نقشه خود را جمع کنید و در یک صف (به میدان مبارزه) بیائید، و رستگاری امروز از آن کسی است که برتری خودش را اثبات کند! (۶۴)

(ساحران) گفتند ای موسی آیا تو اول (عصای خود را) می‏افکنی یا ما اول بیفکنیم؟! (۶۵)

گفت: شما اول بیفکنید، در این هنگام طنابها و عصاهایشان بخاطر سحر آنها چنان به نظر می‏رسید که حرکت می‏کنند! (۶۶)

در این هنگام موسی ترس خفیفی در دل احساس کرد. (۶۷)

گفتیم: نترس تو مسلما (پیروز و) برتری! (۶۸)

و چیزی را که در دست راست داری بیفکن، تمام آنچه را آنها ساخته‏ اند می‏بلعد، چرا که آن تنها مکر ساحر است، و ساحر هر کجا برود رستگار نخواهد شد. (۶۹)

(موسی عصای خود را افکند، و آنچه را که آنها ساخته بودند بلعید) ساحران همگی به سجده افتادند و گفتند: ما به پروردگار موسی و هارون ایمان آوردیم!! (۷۰)

(فرعون) گفت آیا پیش از آنکه به شما اذن دهم به او ایمان آوردید؟! مسلما او بزرگ شماست که سحر به شما آموخته، بیقین دست و پاهای شما را بطور مختلف قطع می‏کنم و بر فراز شاخه‏ های نخل به دار می‏آویزم، و خواهید دانست کدامیک از ما مجازاتش دردناکتر و پایدارتر است! (۷۱)

گفتند به خدائی که ما را آفریده ما تو را هرگز بر دلائل روشنی که به ما رسیده مقدم نخواهیم داشت، هر حکمی میخواهی بکن که تنها میتوانی در این زندگی دنیا داوری کنی. (۷۲)

ما به پروردگارمان ایمان آوردیم تا گناهان ما و آنچه را از سحر بر ما تحمیل کردی ببخشد، و خدا بهتر و باقیتر است. (۷۳)

هر کس مجرم در محضر پروردگارش حاضر شود آتش دوزخ برای اوست، که نه در آن میمیرد و نه زنده می‏شود! (۷۴)

و هر کس مؤ من باشد و عمل صالح انجام داده باشد در محضر او حاضر شود درجات عالی برای اوست. (۷۵)

باغهای جاویدان بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است همیشه در آن خواهند بود و اینست پاداش کسی که خود را پاک کند! (۷۶)

ما به موسی وحی فرستادیم که بندگانم را شبانه (از مصر) با خود ببر، و برای آنها راهی خشک در دریا بگشا که نه از تعقیب (فرعونیان) خواهی ترسید، و نه از غرق شدن در دریا! (۷۷)

(به این ترتیب) فرعون با لشگریانش آنها را دنبال کردند، و دریا آنان را (در میان امواج خروشان خود) بطور کامل پوشانید! (۷۸)

و فرعون قوم خود را گمراه ساخت، و هرگز هدایت نکرد! (۷۹)

ای بنی اسرائیل ما شما را از (چنگال) دشمنتان نجات دادیم، و در طرف راست کوه طور با شما وعده گذاردیم، و من و سلوی بر شما نازل کردیم. (۸۰)

بخورید از روزیهای پاکیزهای که به شما دادیم، ولی در آن طغیان نکنید که غضب من بر شما وارد خواهد شد، و هر کس غضبم بر او وارد شود سقوط می‏کند. (۸۱)

من کسانی را که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند و سپس هدایت شوند می‏آمرزم. (۸۲)

ای موسی چه چیز سبب شد که از قومت پیشی گیری و (برای آمدن به کوه طور) عجله کنی؟! (۸۳)

عرض کرد: پروردگارا! آنها به دنبال منند، و من عجله کردم به سوی تو تا از من راضی شوی. (۸۴)

فرمود ما قوم تو را بعد از تو به آزمایش گذاردیم، و سامری آنها را گمراه کرد! (۸۵)

موسی خشمگین و اندوهناک به سوی قوم خود بازگشت و گفت: مگر پروردگار شما وعده نیکوئی به شما نداد؟ آیا مدت جدائی من از شما بطول انجامیده ؟ یا میخواستید غضب پروردگارتان بر شما نازل شود که با وعده من مخالفت کردید؟! (۸۶)

گفتند: ما به میل و اراده خود از وعده تو تخلف نکردیم، ولی ما مقداری از زینت آلات قوم را که با خود داشتیم افکندیم، و سامری اینچنین القا کرد. (۸۷)

و برای آنها مجسمهای از گوساله که صدائی همچون صدای گوساله داشت خارج ساخت، و گفتند این خدای شما و خدای موسی است! و او فراموش کرد (پیمانی را که با خدا بسته بود). (۸۸)

آیا آنها نمی‏بینند که (این گوساله) پاسخ آنها را نمی‏دهد؟ و مالک هیچگونه نفع و ضرری از آنها نیست؟! (۸۹)

و هارون قبل از آن به آنها گفته بود که ای قوم! شما به این وسیله مورد آزمایش قرار گرفتید، پروردگار شما خداوند رحمان است، از من پیروی کنید و اطاعت فرمان من نمائید. (۹۰)

ولی آنها گفتند ما همچنان بر گرد آن میگردیم (و به پرستش ‍ گوساله ادامه میدهیم) تا موسی به سوی ما بازگردد! (۹۱)

گفت: ای هارون! چرا هنگامی که دیدی آنها گمراه شدند. (۹۲)

از من پیروی نکردی؟! آیا فرمان مرا عصیان نمودی؟! (۹۳)

گفت: ای فرزند مادرم! ریش و سر مرا مگیر!، من ترسیدم بگوئی تو میان بنی – اسرائیل تفرقه انداختی و سفارش مرا به کار نبستی. (۹۴)

(موسی رو به سامری کرد و) گفت، تو چرا این کار کردی، ای سامری؟! (۹۵)

گفت: من چیزی دیدم که آنها ندیدند، من قسمتی از آثار رسول (و فرستاده خدا) را گرفتم، سپس آنرا افکندم، و این چنین نفس من مطلب را در نظرم جلوه داد! (۹۶)

(موسی) گفت: برو که بهره تو در زندگی دنیا این است که (هر کس ‍ با تو نزدیک شود) خواهی گفت با من تماس نگیر! و تو میعادی (از عذاب خدا) داری که هرگز از آن تخلف نخواهی کرد، (اکنون) بنگر به معبودت که پیوسته آن را پرستش می‏کردی و ببین ما آنرا نخست می‏سوزانیم، سپس ذرات آن را به دریا می‏پاشیم! (۹۷)

معبود شما تنها خداوندی است که جز او معبودی نمی‏باشد، و علم او همه چیز را فرا گرفته. (۹۸)

اینچنین اخبار گذشته را برای تو بازگو می‏کنیم، و ما از ناحیه خود ذکر (و قرآنی) به تو دادیم. (۹۹)

هر کس از آن روی گردان شود روز قیامت بار سنگینی (از گناه و مسئولیت) بر دوش خواهد داشت! (۱۰۰)

جاودانه در آن خواهند ماند، و بد باری است برای آنها در روز قیامت! (۱۰۱)

همان روز که در صور دمیده می‏شود و مجرمان را با بدنهای کبود در آن روز جمع می‏کنیم. (۱۰۲)

آنها در میان خود آهسته گفتگو می‏کنند (بعضی می‏گویند) شما تنها ده (شبانه روز در عالم برزخ) (۱۰۳)

ما به آنچه آنها می‏گویند آگاه تریم، هنگامی که آن کس که از همه آنها روشی بهتر دارد می‏گوید شما تنها یک روز درنگ کردید! (۱۰۴)

و از تو در باره کوهها سؤ ال می‏کنند، بگو: پروردگارم آنها را (متلاشی کرد). (۱۰۵)

سپس زمین را صاف و هموار و بیآب و گیاه رها می‏سازد! (۱۰۶)

به گونه‏ ای که در آن هیچ پستی و بلندی نمی‏بینی! (۱۰۷)

در آن روز همگی از دعوت کننده الهی پیروی کرده (و دعوت او را به حیات مجدد لبیک می‏گویند) و همه صداها در برابر (عظمت) خداوند رحمان خاضع می‏گردد، و جز صدای آهسته چیزی نمی‏شنوی! (۱۰۸)

در آن روز شفاعت (هیچکس) سودی نمی‏بخشد، جز کسی که خداوند رحمان به او اجازه داده و از گفتار او راضی است. (۱۰۹)

آنچه را آنها (مجرمان) در پیش دارند و آنچه را (در دنیا) پشت سر گذاشتند می‏داند، ولی آنها احاطه به (علم) او ندارند. (۱۱۰)

و همه چهره‏ ها (در آن روز) در برابر خداوند حی قیوم خاضع می‏شود، و مایوس (و زیانکار) کسانی که بار ظلم بر دوش کشیدند! (۱۱۱)

(اما) آن کس که اعمال صالحی انجام دهد در حالی که مؤ من باشد نه از ظلمی می‏ترسد، و نه از نقصان حقش. (۱۱۲)

و اینگونه آنرا قرآنی عربی (فصیح و گویا) نازل کردیم، و انواع وعیدها (و انذار) را در آن بازگو نمودیم، شاید آنها تقوا پیشه کنند، یا برای آنان تذکری ایجاد نماید! (۱۱۳)

پس بلند مرتبه است خداوندی که سلطان حق است، و نسبت به قرآن عجله مکن پیش از آن که وحی آن بر تو تمام شود، و بگو پروردگارا علم مرا افزون کن! (۱۱۴)

ما از آدم از قبل پیمان گرفته بودیم، اما او فراموش کرد، عزم استواری برای او نیافتیم! (۱۱۵)

آن هنگام که به فرشتگان گفتیم: برای آدم سجده کنید، همگی سجده کردند جز ابلیس که سر باز زد (و سجده نکرد). (۱۱۶)

گفتیم: ای آدم این دشمن تو و همسر تو است، مبادا شما را از بهشت بیرون کند که به زحمت و رنج خواهی افتاد. (۱۱۷)

(اما تو در بهشت راحت هستی) در آن گرسنه نمی‏شوی، و برهنه نخواهی شد. (۱۱۸)

و در آن تشنه نمی‏شوی و حرارت آفتاب آزارت نمی‏دهد! (۱۱۹)

ولی شیطان او را وسوسه کرد و گفت ای آدم! آیا می‏خواهی تو را به درخت عمر جاویدان و ملک فناناپذیر راهنمائی کنم؟! (۱۲۰)

سرانجام هر دو از آن خوردند (و لباس بهشتیشان فرو ریخت) و عورتشان آشکار گشت و از برگهای (درختان) بهشتی برای پوشاندن خود جامه دوختند، (بالاخره) آدم نافرمانی پروردگارش را کرد و از پاداش او محروم شد! (۱۲۱)

سپس پروردگارش او را برگزید و توبه‏ اش را پذیرفت، و هدایتش ‍ کرد. (۱۲۲)

(خداوند) فرمود: هر دو (همچنین شیطان) از آن (بهشت) فرود آئید، در حالی که دشمن یکدیگر خواهید بود، ولی هر گاه هدایت من به سراغ شما آید هر کس از هدایت من پیروی کند نه گمراه می‏شود، و نه در رنج خواهد بود. (۱۲۳)

و هر کس از یاد من رویگردان شود زندگی تنگ (و سختی) خواهد داشت، و روز قیامت او را نابینا محشور میکنیم. (۱۲۴)

می گوید: پروردگارا! چرامرا نابینا محشور کردی ؟ من که بینا بودم! (۱۲۵)

میفرماید: این بخاطر آن است که آیات من به تو رسید و آنها را فراموش کردی. امروز نیز تو فراموش خواهی شد! (۱۲۶)

و اینگونه جزا میدهیم کسی را که اسراف کند و ایمان به آیات پروردگارش نیاورد و عذاب آخرت شدیدتر و پایدارتر است! (۱۲۷)

آیا برای هدایت آنها کافی نیست که بسیاری از پیشینیان را (که طغیان و فساد کردند) هلاک کردیم و اینها در مساکن (ویران شده) آنان رفت و آمد دارند در اینها دلائل روشنی است برای صاحبان عقل. (۱۲۸)

و اگر سنت و تقدیر پروردگارت و ملاحظه زمان مقرر نبود عذاب الهی به زودی دامان آنها را میگرفت. (۱۲۹)

بنابراین در برابر آنچه آنها می‏گویند صبر کن و قبل از طلوع آفتاب و پیش از غروب آن و همچنین در اثناء شب و اطراف روز تسبیح و حمد پروردگارت را بجا آور تا خشنود شوی. (۱۳۰)

و هرگز چشم خود را به نعمتهای مادی که به گروههائی از آنها دادهایم میفکن که اینها شکوفه‏ های زندگی دنیاست و برای آنست که آنان را با آن بیازمائیم و روزی پروردگارت بهتر و پاید (۱۳۱)

و خانواده خود را به نماز دستور ده و بر انجام آن شکیبا باش ما از تو روزی نمی‏خواهیم بلکه ما به تو روزی میدهیم و عاقبت نیک برای تقوا است. (۱۳۲)

و آنها گفتند چرا (پیامبر) معجزه و نشانهای از سوی پروردگارش ‍ برای ما نمی‏آورد بگو آیا خبرهای روشن اقوام پیشین که در کتب آسمانی نخستین بوده است برای آنها نیامد. (۱۳۳)

و اگر ما آنها را قبل از آن (قبل از نزول قرآن) با عذابی هلاک میکردیم (در قیامت) میگفتند پروردگارا چرا برای ما پیامبری نفرستادی تا از آیات تو پیروی کنیم پیش از آنکه ذلیل و رسوا شویم. (۱۳۴)

بگو همه (ما و شما) در انتظاریم (ما در انتظار وعده پیروزی بر شما هستیم و شما در انتظار شکست ما) حال چنین است انتظار بکشید اما به زودی میدانید چه کسی از اصحاب صراط مستقیم است و چه کسی هدایت یافته است. (۱۳۵)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

حساب مردم به آنها نزدیک شده اما آنها در غفلتند و رویگردانند! (۱)

هر یادآوری تازهای از طرف پروردگارشان برای آنها بیاید با لعب و شوخی به آن گوش فرا میدهند. (۲)

در حالی که قلوبشان در لهو و بیخبری فرو رفته است، و این ستمگران پنهانی نجوی میکنند (و می‏گویند) آیا جز اینست که این یک بشری همچون شماست ؟ آیا شما به سراغ سحر میروید با اینکه می‏بینید؟! (۳)

(اما پیامبر) گفت پروردگار من همه سخنان را چه در آسمان باشد و چه در زمین میداند و او شنوا و داناست. (۴)

آنها گفتند (آنچه را محمد آورده وحی نیست) بلکه خوابهای آشفته است، اصلا او به دروغ آنرا به خدا بسته، نه او یک شاعر است! (اگر راست می‏گوید) باید معجزهای برای ما بیاورد، همانگونه که پیامبران پیشین با معجزات فرستاده شدند. (۵)

تمام آبادیهائی را که پیش از اینها هلاک کردیم (تقاضای معجزات گوناگون کردند و پیشنهادشان عملی شد، ولی) هرگز ایمان نیاوردند، آیا اینها ایمان می‏آورند؟! (۶)

ما پیش از تو جز مردانی که به آنها وحی میکردیم نفرستادیم (همه انسان بودند و از جنس بشر) اگر نمی‏دانید از اهل اطلاع بپرسید. (۷)

ما آنها را پیکرهائی که غذا نخوردند قرار نداریم، آنها عمر جاویدان هم نداشتند. (۸)

سپس وعدهای را که به آنها داده بودیم وفا کردیم، آنها و هر کس را میخواستیم (از چنگال دشمنانشان) نجات دادیم، و مسرفان را هلاک نمودیم. (۹)

ما بر شما کتابی نازل کردیم که وسیله تذکر (و بیداری) شما در آنست، آیا اندیشه نمی‏کنید؟ (۱۰)

چه بسیار مناطق آباد ستمگری را که ما درهم شکستیم و بعد از آنها قوم دیگری روی کار آوردیم. (۱۱)

آنها هنگامی که احساس عذاب ما را کردند ناگهان پا به فرار گذاشتند! (۱۲)

فرار نکنید و بازگردید به زندگی پرناز و نعمتتان، و به مسکنهای پر زرق و برقتان! تا سائلان بیایند و از شما تقاضا کنند (شما هم آنها را محروم بازگردانید)! (۱۳)

گفتند: ای وای بر ما که ظالم و ستمگر بودیم. (۱۴)

و همچنان این سخن را تکرار می‏کردند تا ریشه آنها را قطع کردیم و آنها را خاموش ساختیم! (۱۵)

ما آسمان و زمین و آنچه را در میان آنهاست برای بازی نیافریدیم. (۱۶)

به فرض محال اگر می‏خواستیم سرگرمی انتخاب کنیم چیزی متناسب خود انتخاب می‏کردیم. (۱۷)

بلکه ما حق را بر سر باطل می‏کوبیم تا آنرا هلاک سازد، و به این ترتیب باطل محو و نابود می‏شود، اما وای بر شما از توصیفی که می‏کنید. (۱۸)

برای اوست آنچه در آسمانها و زمین است، و آنها که نزد او هستند هیچگاه از عبادتش استکبار نمی‏کنند و هرگز خسته نمی‏شوند. (۱۹)

شب و روز تسبیح می‏گویند و ضعف و سستی به خود راه نمی‏دهند. (۲۰)

آیا آنها خدایانی از زمین برگزیدند که خلق می‏کنند و منتشر می‏سازند؟ (۲۱)

اگر در آسمان و زمین خدایانی جز الله بود فاسد می‏شدند (و نظام جهان برهم می‏خورد) منزه است خداوند پروردگار عرش از توصیفی که آنها می‏کنند. (۲۲)

هیچکس بر کار او نمی‏تواند خرده بگیرد، ولی در کارهای آنها جای سؤ ال و ایراد است. (۲۳)

آیا آنها جز خدا معبودانی برگزیدند؟ بگو دلیلتانرا بیاورید این سخن من و سخن (پیامبرانی است) که پیش از من بودند، اما اکثر آنها حق را نمی‏دانند و به این دلیل از آن رویگردانند. (۲۴)

ما پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه به او وحی کردیم که معبودی جز من نیست بنابراین تنها مرا پرستش کنید. (۲۵)

آنها گفتند خداوند رحمان فرزندی برای خود برگزیده! منزه است (از این عیب و نقص) اینها (فرشتگان) بندگان شایسته او هستند. (۲۶)

که هرگز در سخن بر او پیشی نمی‏گیرند، و به فرمان او عمل می‏کنند. (۲۷)

او همه اعمال امروز و آینده آنها را می‏داند، و هم گذشته آنها را، و آنها جز برای کسی که خدا از او خشنود است (و اجازه شفاعتش را داده) شفاعت نمی‏کنند و از ترس او بیمناکند. (۲۸)

و هر کس از آنها بگوید من معبود دیگری جز خدا هستم کیفر او را جهنم می‏دهیم، و اینگونه ستمگران را کیفر خواهیم داد. (۲۹)

آیا کافران ندیدند که آسمانها و زمین به هم پیوسته بودند و ما آنها را از یکدیگر باز کردیم ؟، و هر چیز زنده‏ ای را از آب قرار دادیم، آیا ایمان نمی‏آورند! (۳۰)

و در زمین کوه‏ های ثابت و پابرجائی قرار دادیم تا آنها در آرامش ‍ باشند، و در آن درهها و راههائی قرار دادیم تا هدایت شوند. (۳۱)

و آسمان را سقف محفوظی قرار دادیم، ولی آنها از آیات آن رویگردانند. (۳۲)

او کسی است که شب و روز و خورشید و ماه را آفرید که هر یک از آنها در مداری در حرکتند. (۳۳)

ما برای هیچ انسانی قبل از تو زندگی جاویدان قرار ندادیم (وانگهی آیا آنها که انتظار مرگ تو را می‏کشند) اگر تو بمیری آنها زندگی جاویدان دارند؟! (۳۴)

هر انسانی طعم مرگ را می‏چشد، و ما شما را با بدیها و نیکیها آزمایش می‏کنیم، و سرانجام به سوی ما باز می‏گردید. (۳۵)

هنگامی که کافران تو را می‏بینند کاری جز استهزا کردن ندارند (و می‏گویند) آیا این همان کسی است که سخن از خدایان شما می‏گوید؟ در حالی که خودشان ذکر خداوند رحمن را انکار می‏کنند. (۳۶)

(آری) انسان از عجله آفریده شده، ولی عجله نکنید من آیات خود را به زودی به شما ارائه می‏دهم. (۳۷)

آنها می‏گویند اگر راست می‏گوئید این وعده قیامت کی فرا می‏رسد؟! (۳۸)

ولی اگر کافران می‏دانستند زمانی را که نمی‏توانند شعله‏ های آتش ‍ را از صورت و از پشتهای خود دور کنند و هیچکس آنها را یاری نمی‏کند (اینقدر در باره قیامت شتاب نمی‏کردند). (۳۹)

آری این مجازات الهی بصورت ناگهانی به سراغشان می‏آید و مبهوتشان می‏کند آنچنانکه توانائی بر دفع آن ندارند و به آنها مهلت داده نمی‏شود. (۴۰)

(اگر تو را استهزا کنند نگران نباش) پیامبران پیش از تو را نیز استهزا کردند، اما سرانجام آنچه را (از عذابهای الهی) مسخره می‏کردند دامان استهزا کنندگان را گرفت (۴۱)

بگو چه کسی شما را در شب و روز از (مجازات) خداوند رحمان نگاه می‏دارد؟ ولی آنها از یاد پروردگارشان روی گردانند. (۴۲)

آیا آنها خدایانی دارند که می‏توانند از آنان در برابر ما دفاع کنند؟ (این خدایان ساختگی حتی) نمی‏توانند خودشان را یاری دهند (تا چه رسد به دیگران) و نه از ناحیه ما بوسیله نیروئی یاری می‏شوند. (۴۳)

ما آنها و پدرانشان را از نعمتها بهره مند ساختیم تا آنجا که عمر طولانی پیدا کردند (و مایه غرور و طغیانشان شد) آیا نمی‏بینند که ما مرتبا از زمین (و اهل آن) می‏کاهیم آیا آنها غالبند (یا ما)؟! (۴۴)

بگو من تنها بوسیله وحی شما را انذار می‏کنم ولی آنها که گوشهایشان کر است هنگامی که انذار می‏شوند سخنان را نمی‏شنوند! (۴۵)

اگر کمترین عذاب پروردگارت آنها را لمس کند فریادشان بلند می‏شود ای وای ما همگی ستمگر بودیم. (۴۶)

ما ترازوهای عدل را در روز قیامت نصب می‏کنیم، لذا به هیچکس ‍کمترین ستمی نمی‏شود، و اگر به مقدار سنگینی یکدانه خردل (کار نیک و بدی باشد) ما آنرا حاضر می‏کنیم، و کافی است که ما حساب کننده باشیم. (۴۷)

ما به موسی و هارون فرقان (وسیله جدا کردن حق از باطل) و نور و آنچه مایه یادآوری پرهیزکاران است دادیم. (۴۸)

همانها که از پروردگارشان در غیب و نهان میترسند و از قیامت بیم دارند. (۴۹)

و این (قرآن) ذکر مبارکی است که (بر شما) نازل کردیم آیا آن را انکار میکنید؟! (۵۰)

ما وسیله رشد ابراهیم را از قبل به او دادیم، و از (شایستگی) او آگاه بودیم. (۵۱)

آن هنگام که به پدرش (آزر) و قوم او گفت این مجسمه‏ های بیروحی را که شما همواره پرستش میکنید چیست ؟ (۵۲)

گفتند: ما پدران خود را دیدیم که آنها را عبادت میکنند! (۵۳)

گفت: مسلما شما و هم پدرانتان در گمراهی آشکاری بودهاید. (۵۴)

گفتند: تو مطلب حقی برای ما آوردهای یا شوخی میکنی؟! (۵۵)

گفت: (کاملا حق آوردهام) پروردگار شما همان پروردگار آسمانها و زمین است که آنها را ایجاد کرده و من از گواهان این موضوعم. (۵۶)

و بخدا سوگند نقشهای برای نابودی بتهایتان در غیاب شما طرح می‏کنم. (۵۷)

سرانجام (با استفاده از یک فرصت مناسب) همه آنها – جز بت بزرگشان را – قطعه قطعه کرد، تا به سراغ او بیایند (و او حقایق را بازگو کند). (۵۸)

گفتند: هر کس با خدایان ما چنین کرده قطعا از ستمگران است (و باید کیفر ببیند)! (۵۹)

(گروهی) گفتند: شنیدیم جوانی از (مخالفت با) بتها سخن میگفت که او را ابراهیم میگفتند. (۶۰)

(عدهای) گفتند: او را در برابر چشم مردم بیاورید تا گواهی دهند. (۶۱)

(هنگامی که ابراهیم را حاضر کردند) گفتند تو این کار را با خدایان ما کردهای، ای ابراهیم؟! (۶۲)

گفت: بلکه بزرگشان کرده باشد! از آنها سؤ ال کنید اگر سخن می‏گویند!! (۶۳)

آنها به وجدان خود بازگشتند و (به خود) گفتند: حقا که شما ستمگرید. (۶۴)

سپس بر سرهاشان واژگونه شدند (و حکم وجدان را به کلی فراموش کردند و گفتند:) تو میدانی که اینها سخن نمی‏گویند! (۶۵)

(ابراهیم) گفت: آیا جز خدا چیزی را میپرستید که نه کمترین سودی برای شما دارد، و نه زیانی می‏رساند (که به سودشان چشم دوخته باشید یا از زیانشان بترسید). (۶۶)

اف بر شما و بر آنچه غیر از خدا پرستش میکنید، آیا اندیشه نمی‏کنید (و عقل ندارید)؟! (۶۷)

گفتند: او را بسوزانید و خدایان خود را یاری کنید، اگر کاری از شما ساخته است. (۶۸)

(سرانجام او را به دریای آتش افکندند ولی ما) گفتیم: ای آتش ‍ سرد و سالم بر ابراهیم باش. (۶۹)

آنها میخواستند ابراهیم را با این نقشه نابود کنند، ولی ما آنها را زیانکارترین مردم قرار دادیم. (۷۰)

و او و لوط را به سرزمین (شام) که آنرا برای همه جهانیان پر برکت ساختیم نجات دادیم. (۷۱)

و اسحاق، و علاوه بر او، یعقوب را به وی بخشیدیم، و همه آنها را مردانی صالح قرار دادیم. (۷۲)

و آنها را پیشوایانی قرار دادیم که به فرمان ما (مردم را) هدایت میکردند، و انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و ادای زکات را به آنها وحی کردیم، و آنها فقط مرا عبادت میکردند. (۷۳)

و لوط را (به یادآور) که به او حکم و علم دادیم، و از شهری که اعمال زشت و کثیف انجام میدادند رهائی بخشیدیم، چرا که آنها مردم بد و فاسقی بودند. (۷۴)

و او را در رحمت خود داخل کردیم، او از صالحان بود. (۷۵)

و نوح را (به یادآور) هنگامی که پیش از آنها (ابراهیم و لوط) پروردگار خود را خواند، ما دعای او را مستجاب کردیم، او و خاندانش ‍ را از اندوه بزرگ نجات دادیم. (۷۶)

و او را در برابر جمعیتی که آیات ما را تکذیب کرده بودند یاری نمودیم، چرا که آنها قوم بدی بودند، لذا همه را غرق کردیم. (۷۷)

و داود و سلیمان را (بخاطر آور)، هنگامی که در باره کشتزاری که گوسفندان قوم آنرا شبانه چریده (و خراب کرده) بودند داوری میکردند، و ما شاهد قضاوت آنها بودیم. (۷۸)

ما (حکم واقعی) آن را به سلیمان تفهیم کردیم، و به هر یک از آنها (شایستگی) داوری، و علم دادیم، و کوهها و پرندگان را مسخر داود ساختیم که با او تسبیح (خدا) میگفتند، و ما قادر بر انجام این کار بودیم. (۷۹)

و ساختن زره را به او تعلیم دادیم، تا شما را در جنگهایتان حفظ کند آیا شکر (این نعمتهای خدا را) میگذارید؟! (۸۰)

و تندباد را مسخر سلیمان ساختیم که به فرمان او به سوی سرزمینی که آنرا پربرکت کرده بودیم حرکت میکرد، و ما از همه چیز آگاه بودهایم. (۸۱)

و گروهی از شیاطین را (نیز) مسخر او قرار دادیم که برایش (در دریاها) غواصی میکردند و کارهائی غیر از این برای او انجام میدادند و ما آنها را (از تمرد و سرکشی) حفظ میکردیم. (۸۲)

و ایوب را (به یاد آور) هنگامی که پروردگارش را خواند (و عرضه داشت) بدحالی و مشکلات به من روی آورده و تو ارحم الراحمینی. (۸۳)

ما دعای او را مستجاب کردیم، و ناراحتیهائی را که داشت برطرف ساختیم، و خاندانش را به او بازگرداندیم، و همانندشان را بر آنها افزودیم، تا رحمتی از سوی ما باشد، و تذکری برای عبادت کنندگان. (۸۴)

و اسماعیل و ادریس و ذا الکفل را (به یاد آور) که همه از صابران بودند. (۸۵)

و ما آنها را در رحمت خود داخل کردیم چرا که آنها از صالحان بودند. (۸۶)

و ذا النون (یونس) را (به یاد آور)، در آن هنگام که خشمگین (از میان قوم خود) رفت، و چنین می‏پنداشت که ما بر او تنگ نخواهیم گرفت، (اما موقعی که در کام نهنگ فرو رفت) در آن ظلمتها (ی متراکم) فریاد زد خداوندا! جز تو معبودی نیست، منزهی تو، من از ستمکاران بودم. (۸۷)

ما دعای او را به اجابت رساندیم، و از آن اندوه نجاتش بخشیدیم، و همینگونه مؤ منان را نجات می‏دهیم. (۸۸)

و زکریا را (به یاد آور) در آن هنگام که پروردگارش را خواند (و عرض کرد) پروردگار من! مرا تنها مگذار (و فرزند برومندی به من عطا کن) و تو بهترین وارثانی. (۸۹)

ما دعای او را مستجاب کردیم، و یحیی را به او بخشیدیم، و همسرش را برای او اصلاح کردیم، چرا که آنها در نیکیها سرعت می‏کردند، و بخاطر عشق (به رحمت) و ترس (از عذاب) ما را می‏خواندند، و برای ما خاشع بودند (خضوعی تواءم با ادب و ترس از مسئولیت). (۹۰)

و به یاد آور زنی را که دامان خود را از آلودگی به بیعفتی پاک نگه داشت، و ما از روح خود در او دمیدیم، و او و فرزندش (مسیح) را نشانه بزرگی برای جهانیان قرار دادیم. (۹۱)

این (پیامبران بزرگی که به آنها اشاره کردیم و پیروان آنها) همه امت واحدی بودند (و پیرو یک هدف) و من پروردگار شما هستم، مرا پرستش کنید. (۹۲)

(گروهی از پیروان ناآگاه) کار خود را به تفرقه در میانشان کشاندند (ولی سرانجام) همگی به سوی ما باز می‏گردند. (۹۳)

هر کس چیزی از اعمال صالح را بجا آورد در حالی که ایمان داشته باشد، کوششهای او ناسپاسی نخواهد شد، و ما تمام اعمال آنها را می‏نویسیم (تا دقیقا همه پاداش داده شود). (۹۴)

حرام است بر شهرها و آبادیهائی که (بر اثر گناه) نابودشان کردیم (که باز گردند) آنها هرگز باز نخواهند گشت! (۹۵)

تا آن زمان که یاجوج و ماجوج گشوده شوند و آنها از هر ارتفاعی به سرعت عبور می‏کنند! (۹۶)

و وعده حق (قیامت) نزدیک می‏شود، در آن هنگام چشمهای کافران از وحشت از حرکت باز می‏ماند (می گویند) ای وای بر ما که از این در غفلت بودیم بلکه ما ستمگر بودیم. (۹۷)

شما و آنچه غیر از خدا میپرستید هیزم جهنم خواهید بود و همگی در آن واردم (۹۸)

اگر اینها خدایان بودند هرگز وارد آن نمی‏شدند، و همه در آن جاودانه خواهند بود. (۹۹)

آنها در آن ناله‏ های دردناک دارند، و چیزی نمی‏شنوند! (۱۰۰)

(اما) کسانی که وعده نیک از قبل به آنها دادهایم (یعنی مؤ منان صالح) از آن دور نگاهداشته می‏شوند. (۱۰۱)

آنها صدای آتش دوزخ را نمی‏شنوند و در آنچه دلشان بخواهد جاودانه متنعم هستند. (۱۰۲)

وحشت بزرگ آنها را اندوهگین نمی‏کند، و فرشتگان به استقبالشان میروند (و می‏گویند) این همان روزی است که به شما وعده داده میشد. (۱۰۳)

در آن روز که آسمان را همچون طومار درهم می‏پیچیم، (سپس) همانگونه که آفرینش را آغاز کردیم آنرا بازمی گردانیم، این وعده‏ ای است که ما داده‏ ایم و قطعا آن را انجام خواهیم داد. (۱۰۴)

ما در زبور بعد از ذکر (تورات) نوشتیم که بندگان صالح من وارث (حکومت) زمین خواهند شد. (۱۰۵)

در این ابلاغ روشنی است برای جمعیت عبادت کنندگان. (۱۰۶)

ما تو را جز برای رحمت جهانیان نفرستادیم. (۱۰۷)

بگو تنها چیزی که به من وحی می‏شود این است که معبود شما خدای یگانه است، آیا (با اینحال) تسلیم (حق) می‏شوید؟ (و بتها را کنار می‏گذارید ؟). (۱۰۸)

اگر (با این همه) رویگردان شوند بگو من به همه شما یکسان (از عذاب الهی) اعلام خطر می‏کنم، و نمی‏دانم آیا وعده (عذاب خدا) به شما نزدیک است یا دور؟! (۱۰۹)

او سخنان آشکار را می‏داند و آنچه را کتمان می‏کنید (نیز) می‏داند (و چیزی بر او مخفی نیست). (۱۱۰)

و من نمی‏دانم شاید این ماجرا آزمایشی برای شماست، و بهره گیری تا مدتی (معین) (۱۱۱)

(و پیامبر) گفت: پروردگارا! به حق داوری فرما (و این طغیانگران را کیفر ده) و از پروردگار رحمان در برابر نسبتهای ناروای شما استمداد می‏طلبم. (۱۱۲)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

ای مردم از پروردگارتان بترسید که زلزله رستاخیز امر عظیمی است. (۱)

روزی که آن را می‏بینید (آنچنان وحشت سر تا پای همه را فرا می‏گیرد که) مادران شیرده، کودکان شیرخوارشان را فراموش می‏کنند، و هر بارداری جنین خود را بر زمین می‏نهد و مردم را مست می‏بینی، در حالی که مست نیستند، ولی عذاب خدا شدید است! (۲)

گروهی از مردم بدون هیچ علم و دانشی به مجادله درباره خدا برمی خیزند و از هر شیطان سر کشی پیروی می‏کنند. (۳)

بر او نوشته شده که هر کس ولایتش را بر گردن نهد بطور مسلم گمراهش ‍ می‏سازد و به آتش سوزان راهنمائیش می‏کند. (۴)

ای مردم اگر در رستاخیز شک دارید (به این نکته توجه کنید که) ما شما را از خاک آفریدیم، سپس از نطفه، و بعد از خون بسته شده، سپس از مضغه (چیزی شبیه گوشت جویده) که بعضی دارای شکل و خلقت است و بعضی بدون شکل، هدف این است که ما برای شما روشن سازیم (که بر هر چیز قادریم) و جنینهائی را که بخواهیم تا مدت معینی در رحم مادران قرار می‏دهیم (و آنچه را بخواهیم ساقط می‏کنیم) بعد شما را به صورت طفل بیرون می‏فرستیم، سپس هدف این است که به حد رشد و بلوغ برسید، در این میان بعضی از شما می‏میرند و بعضی آن قدر عمر می‏کنند که به بدترین مرحله زندگی و پیری می‏رسند آنچنان که چیزی از علوم خود را به خاطر نخواهند داشت (از سوی دیگر) زمین را (در فصل زمستان) خشک و مرده می‏بینی، اما هنگامی که باران را بر آن فرو می‏فرستیم به حرکت در می‏آید و نمو می‏کند، و انواع گیاهان زیبا را می‏رویاند. (۵)

این به خاطر آنست که بدانید خداوند حق است و مردگان را زنده می‏کند و بر هر چیز تواناست. (۶)

و اینکه رستاخیز شکی در آن نیست و خداوند تمام کسانی را که در قبرها آرمیده‏ اند زنده می‏کند. (۷)

و گروهی از مردم درباره خدا بدون هیچ دانش و بدون هیچ هدایت و کتاب روشنی به مجادله برمی خیزند. (۸)

آنها با تکبر و بیاعتنائی (نسبت به سخنان الهی) می‏خواهند مردم را از راه خدا گمراه سازند، برای آنها در دنیا رسوائی است، و در قیامت عذاب سوزنده به آنها می‏چشانیم. (۹)

(و به او می‏گوئیم) این نتیجه چیزی است که دستهایت از پیش برای تو فرستاده است! و خداوند هرگز به بندگان ظلم نمی‏کند. (۱۰)

بعضی از مردم خدا را تنها با زبان می‏پرستند (و ایمان قلبیشان بسیار ضعیف است) همین که دنیا به آنها رو کند و نفع و خیری به آنان رسد حالت اطمینان پیدا می‏کنند اما اگر مصیبتی به عنوان امتحان به آنها برسد دگرگون می‏شوند و به کفر رو می‏آورند! و به این ترتیب هم دنیا را از دست داده‏ اند و هم آخرت را و این خسران و زیان آشکاری است! (۱۱)

او جز خدا کسی را می‏خواند که نه زیانی به او می‏رساند، و نه سودی، این گمراهی بسیار عمیقی است! (۱۲)

او کسی را می‏خواند که زیانش از نفعش نزدیکتر است، چه بد مولا و یاوری، و چه بد مونس و معاشری! (۱۳)

خداوند کسانی را که ایمان آورده‏ اند و عمل صالح انجام داده‏ اند در باغهائی از بهشت وارد می‏کند که نهرها زیر درختانش جاری است (آری) خدا هر چه را اراده کند انجام می‏دهد. (۱۴)

هر کس گمان می‏کند که خدا پیامبرش را در دنیا و آخرت یاری نخواهد کرد (و از این نظر عصبانی است هر کاری از دستش ساخته است بکند) ریسمانی به سقف خانه خود بیاویزد و خود را از آن آویزان نماید و نفس خود را قطع کند! (و تا لب پرتگاه مرگ پیش رود) ببیند آیا این کار خشم او را فرو می‏نشاند؟! (۱۵)

اینگونه ما قرآن را به صورت آیات روشن نازل کردیم و خداوند هر کس را بخواهد هدایت می‏کند. (۱۶)

کسانی که ایمان آورده‏ اند و یهود و صابئان و نصاری و مجوس و مشرکان، خداوند در میان آنها روز قیامت داوری می‏کند و حق را از باطل جدا می‏سازد، خداوند بر هر چیز گواه است (و از همه چیز آگاه). (۱۷)

آیا ندیدی که سجده می‏کنند برای خدا تمام کسانی که در آسمانها و زمین هستند و همچنین خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و جنبندگان، و بسیاری از مردم، اما بسیاری ابا دارند و فرمان عذاب در باره آنها حتمی است، و هر کسی را خدا خوار کند کسی او را گرامی نخواهد داشت، خداوند هر کار را بخواهد (و صلاح بداند) انجام می‏دهد. (۱۸)

اینها دو گروهند که در باره پروردگارشان به مخاصمه و جدال پرداختند: کسانی که کافر شدند لباسهائی از آتش برای آنها بریده می‏شود، و مایع سوزان و جوشان بر سر آنها فرو می‏ریزند. (۱۹)

آنچنان که هم درونشان با آن آب می شود، و هم پوستهایشان. (۲۰)

و برای آنها گرزهائی از آهن است. (۲۱)

هر گاه بخواهند از غم و اندوه‏ های دوزخ خارج شوند آنها را به آن باز می‏گردانند و (به آنها گفته می‏شود) بچشید عذاب سوزان را! (۲۲)

خداوند کسانی را که ایمان آوردند و عمل صالح انجام داده‏ اند در باغهائی از بهشت وارد می‏کند که از زیر درختانش نهرها جاری است، آنها با دستبندهائی از طلا و مروارید زینت می‏شوند و لباسهایشان در آنجا از حریر است. (۲۳)

آنها به سوی سخنان پاکیزه هدایت می‏شوند و به راه خداوند شایسته ستایش راهنمائی می‏گردند. (۲۴)

کسانی که کافر شدند و مؤ منان را از راه خدا و از مسجدالحرام، که آن را برای همه مردم مساوی قرار دادیم اعم از کسانی که در آنجا زندگی می‏کنند و یا از نقاط دور وارد می‏شوند، باز می‏دارند (مستحق عذابی درد ناکند) و هر کس بخواهد در این سرزمین از طریق حق منحرف گردد و دست به ستم زند ما از عذاب دردناک به او می‏چشانیم. (۲۵)

به خاطر بیاور زمانی را که محل خانه کعبه را برای ابراهیم آماده ساختیم (تا اقدام به بنای خانه کند و به او گفتیم) چیزی را شریک من قرار مده، و خانه‏ ام را برای طواف کنندگان و قیام کنندگان و رکوع کنندگان و سجودکنندگان (از آلودگی بتها و از هر گونه آلودگی) پاک گردان. (۲۶)

و مردم را دعوت عمومی به حج کن تا پیاده و سواره بر مرکبهای لاغر از هر راه دور (به سوی خانه خدا) بیایند. (۲۷)

تا شاهد منافع گوناگون خویش (در این برنامه حیاتبخش) باشند، و نام خدا را در ایام معینی بر چهار پایانی که به آنها روزی داده است (هنگام قربانی کردن) ببرند (و هنگامی که قربانی کردید) از گوشت آنها بخورید، و بینوای فقیر را نیز اطعام نمائید. (۲۸)

بعد از آن باید آلودگیها را از خود بر طرف سازند و به نذرهای خود وفا کنند، و بر گرد خانه گرامی کعبه طواف نمایند. (۲۹)

مناسک حج چنین است، و هر کس برنامه‏ های الهی را بزرگ دارد نزد پروردگارش برای او بهتر است، و چهار پایان برای شما حلال شده مگر آنچه دستور منعش بر شما خوانده می‏شود، از پلیدیها یعنی از بتها اجتناب کنید و از سخن باطل و بیاساس بپرهیزید. (۳۰)

(برنامه و مناسک حج را انجام دهید) در حالی که همگی خالص برای خدا باشید و هیچگونه شریکی برای او قائل نشوید، و هر کس شریکی برای خدا قرار دهد گوئی از آسمان سقوط کرده و پرندگان (در وسط هوا) او را می‏ربایند، و یا تندباد او را به مکان دوری پرتاب می‏کند! (۳۱)

(اینگونه است مناسک حج) و هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد این کار نشانه تقوای دلهاست. (۳۲)

در حیوانات قربانی منافعی برای شما تا زمان معین (روز ذبح آنها) است، سپس محل آن خانه کعبه آن خانه قدیمی و گرامی است (اگر قربانی برای عمره مفرده باشد در سرزمین مکه و اگر برای حج باشد در منی نزدیکی مکه محل ذبح آن خواهد بود) (۳۳)

برای هر امتی قربانگاهی قرار دادیم تا نام خدا را (به هنگام قربانی) بر چهار پایانی که به آنها روزی داده‏ ایم ببرند، و خدای شما معبود واحدی است در برابر فرمان او تسلیم شوید و بشارت ده متواضعان و تسلیم شوندگان را. (۳۴)

همانها که وقتی نام خدا برده می‏شود دلهایشان مملو از خوف پروردگار می‏گردد و آنها که در برابر مصائبی که به آنان می‏رسد شکیبا و استوارند و آنها که نماز را بر پا می‏دارند و از آنچه روزیشان داده‏ ایم انفاق می‏کنند. (۳۵)

و شترهای چاق و فربه را برای شما از شعائر الهی قرار دادیم در آنها برای شما خیر و برکت است، نام خدا را (هنگام قربانی کردن آنها) در حالی که به صف ایستاده‏ اند ببرید، هنگامی که پهلویشان آرام گرفت (و جان دادند) از گوشت آنها بخورید و مستمندان قانع و فقیران معترض را نیز از آن اطعام کنید، اینگونه ما آنها را مسخرتان ساختیم تا شکر خدا را بجا آورید. (۳۶)

هرگز نه گوشتها و نه خونهای آنها به خدا نمی‏رسد، آنچه به او می‏رسد تقوا و پرهیزگاری شماست!، اینگونه خداوند آنها را مسخر شما ساخته تا او را به خاطر هدایتتان بزرگ بشمرید و بشارت ده نیکوکاران را. (۳۷)

خداوند از کسانی که ایمان آورده‏ اند دفاع می‏کند، خداوند هیچ خیانتکار کفران کننده‏ ای را دوست ندارد. (۳۸)

به آنها که جنگ بر آنان تحمیل شده اجازه جهاد داده شده است، چرا که مورد ستم قرار گرفته‏ اند و خدا قادر بر نصرت آنها است. (۳۹)

همانها که به ناحق از خانه و لانه خود بدون هیچ دلیلی اخراج شدند جز اینکه می‏گفتند پروردگار ما الله است، و اگر خداوند بعضی از آنها را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند دیرها و صومعه‏ ها و معابد یهود و نصارا و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‏شود ویران می‏گردد و خداوند کسانی را که او را یاری کنند (و از آئینش دفاع نمایند) یاری می‏کند، خداوند قوی و شکست ناپذیر است. (۴۰)

یاران خدا کسانی هستند که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم نماز را بر پا می‏دارند و زکات را ادا می‏کنند و امر به معروف و نهی از منکر می‏نمایند و پایان همه کارها از آن خدا است. (۴۱)

اگر ترا تکذیب کنند (امر تازه‏ ای نیست) پیش از آنها قوم نوح و عاد و ثمود (پیامبرانشان را) تکذیب کردند. (۴۲)

و همچنین قوم ابراهیم و قوم لوط. (۴۳)

و اصحاب مدین (قوم شعیب) و نیز (فرعونیان) موسی را تکذیب کردند، اما من به آنها مهلت دادم سپس آنها را گرفتم، دیدی چگونه عمل آنها را شدیداانکار کردم ؟ (و چگونه به آنها پاسخ گفتم). (۴۴)

چه بسیار از شهرها و آبادیها که آنها را نابود و هلاک کردیم در حالی که ستمگر بودند به گونه‏ ای که بر سقفهای خود فرو ریختند (نخست سقفها ویران گشت و بعد دیوارها به روی سقفها!) و چه بسیار چاه پر آب که بیصاحب ماند و چه بسیار قصرهای محکم و مرتفع! (۴۵)

آیا آنها سیر در زمین نکردند تا دلهائی داشته باشند که با آن حقیقت را درک کنند یا گوشهای شنوائی که ندای حق را بشنوند چرا که چشمهای ظاهر نابینا نمی‏شود بلکه دلهائی که در سینه‏ ها جای دارد بینائی را از دست می‏دهد! (۴۶)

آنها با عجله از تو تقاضای عذاب می‏کنند، در حالی که خداوند هرگز از وعده خود تخلف نخواهد کرد، و یک روز نزد پروردگار تو همانند هزار سال از سالهائی است که شما می‏شمرید. (۴۷)

و چه بسیار شهرها و آبادیها که به آنها مهلت دادم در حالی که ستمگر بودند (اما از این مهلت برای اصلاح خویش استفاده نکردند) سپس آنها را گرفتم، و همه به سوی من باز می‏گیردند. (۴۸)

بگو ای مردم من برای شما بیم دهنده آشکاری هستم. (۴۹)

آنها که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند آمرزش و روزی پر ارزشی برای آنها است. (۵۰)

و آنها که (برای تخریب و محو) آیات ما تلاش کردند و چنین می‏پنداشتند که می‏توانند بر اراده حتمی ما غالب شوند اصحاب دوزخند. (۵۱)

ما هیچ رسول و پیامبری را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه هر گاه آرزو می‏کرد (و طرحی برای پیش برد اهداف الهی خود می‏ریخت) شیطان القائاتی در آن می‏کرد، اما خداوند القائات شیطان را از میان می‏برد سپس آیات خود را استحکام می‏بخشید و خداوند علیم و حکیم است. (۵۲)

هدف از این ماجرا این بود که خداوند القای شیطان را آزمونی برای آنها که در قلبشان بیماری است و آنها که سنگدلند قرار دهد، و ظالمان در عداوت شدیدی دور از حق قرار گرفته‏ اند. (۵۳)

و نیز هدف این بود کسانی که خدا آگاهی به آنان بخشیده بدانند این حقی است از سوی پروردگار تو، در نتیجه به آن ایمان بیاورند و دلهایشان در برابر آن خاضع گردد و خداوند کسانی را که ایمان آوردند به سوی صراط مستقیم هدایت می‏کند. (۵۴)

کافران همواره در باره قرآن در شکند تا روز قیامت ناگهانی فرا رسد، یا عذاب روز عقیم (روزی که قادر بر جبران نیستند) به سراغشان بیاید. (۵۵)

حکومت و فرمانروائی در آن روز از آن خدا است، و بین آنها حکم می‏فرماید کسانی که ایمان آورده‏ اند و عمل صالح انجام داده‏ اند در باغهای پر نعمت بهشتند. (۵۶)

و کسانی که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند عذاب خوارکننده‏ ای برای آنها است. (۵۷)

و کسانی که در راه خدا هجرت کردند سپس کشته شدند یا به مرگ طبیعی از دنیا رفتند خداوند به آنها روزی نیکوئی می‏دهد که او بهترین روزی دهندگان است. (۵۸)

خداوند آنها را در محلی وارد می‏کند که از آن خشنود خواهند بود و خداوند عالم و با حلم است. (۵۹)

مطلب چنین است، و هر کس به همان مقدار که به او ستم شده مجازات کند سپس مورد تعدی قرار گیرد خدا او را یاری خواهد کرد خداوند بخشنده و آمرزنده است. (۶۰)

این بخاطر آن است که خداوند شب را در روز و روز را در شب داخل می‏کند و خداوند شنوا و بینا است. (۶۱)

این بخاطر آن است که خدا حق است و آنچه را غیر از او می‏خوانند باطل است و خداوند بلند مقام و بزرگ است. (۶۲)

آیا ندیدی خداوند از آسمان آبی فرستاد و زمین (بر اثر آن) سر سبز و خرم می‏گردد؟ و خداوند لطیف و خبیر است. (۶۳)

آنچه در آسمانها و زمین است از آن او است، و خداوند بینیاز و شایسته هر گونه ستایش است. (۶۴)

آیا ندیدی که خداوند آنچه در زمین است مسخر شما کرد؟ و کشتیها به فرمان او بر صفحه اوقیانوسها حرکت می‏کنند و آسمان (کرات و سنگهای آسمانی) را نگه می‏دارد تا بر زمین، جز به فرمان او، فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است. (۶۵)

او کسی است که شما را زنده کرد سپس می‏میراند بار دیگر زنده می‏کند اما این انسان کفران کننده و ناسپاس است. (۶۶)

برای هر امتی عبادتی قرار دادیم تا آن عبادت را (در پیشگاه خدا) انجام دهند، بنابراین آنها نباید در این امر با تو به نزاع برخیزند، به سوی پروردگارت دعوت کن که بر هدایت مستقیم قرار داری (و راه راست همین است که تو می‏پوئی). (۶۷)

و اگر آنها با تو به جدال برخیزند بگو: خدا از اعمالی که شما انجام می‏دهید آگاهتر است. (۶۸)

خداوند میان شما در آن چه اختلاف داشتید داوری می‏کند. (۶۹)

آیا نمیدانی خداوند آنچه را در آسمان و زمین است می‏داند؟ همه اینها در کتابی ثبت است (کتاب علم بیپایان پروردگار) و این بر خداوند آسان است. (۷۰)

آنها غیر از خداوند چیزهائی را می‏پرستند که خدا هیچگونه دلیلی برای آن نازل نکرده است، و چیزهائی که علم و آگاهی به آن ندارند، و برای ظالمان یاور و راهنمائی نیست. (۷۱)

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنها خوانده می‏شود در چهره کافران آثار انکار مشاهده می‏کنی، آن چنان که نزدیک است برخیزند و با مشت به کسانی که آیات ما را بر آنها می‏خوانند حمله کنند! بگو: آیا شما را به بدتر از این خبر دهم ؟ همان آتش سوزنده (دوزخ) است که خدا به کافران وعده داده، و بدترین جایگاه است! (۷۲)

ای مردم مثلی زده شده است گوش به آن فرا دهید: کسانی را که غیر از خدا می‏خوانید هرگز نمی‏توانند مگسی بیافرینند، هر چند برای این کار دست به دست هم دهند و هر گاه مگس چیزی از آنها برباید نمی‏توانند آن را باز پس ‍ گیرند، هم این طلب کنندگان ناتوانند و هم آن مطلوبان (هم این عابدان و هم آن معبودان). (۷۳)

آنها خدا را آنگونه که باید بشناسند نشناختند، خداوند قوی و شکست ناپذیر است. (۷۴)

خداوند از فرشتگان رسولانی بر می‏گزیند و همچنین از انسان خداوند شنوا و بینا است. (۷۵)

آنچه را در پیش روی آنها و پشت سر آنهاست می‏داند و همه کارها به سوی خدا باز می‏گردد. (۷۶)

ای کسانی که ایمان آورده‏ اید رکوع کنید و سجود بجا آورید و پروردگارتان را عبادت کنید و کار نیک انجام دهید تا رستگار شوید. (۷۷)

و در راه خدا جهاد کنید و حق جهادش را ادا نمائید او شما را برگزید و در دین کار سنگین و شاقی بر شما نگذارد این همان آئین پدر شما ابراهیم است او شما را در کتب پیشین و در این کتاب آسمانی مسلمان نامید تا پیامبر شاهد و گواه بر شما باشد و شما گواهان بر مردم بنابراین نماز را بر پا دارید و زکاه را بدهید و به خدا تمسک جوئید که او مولا و سرپرست شماست چه مولای خوب و چه یار و یاور شایسته‏ ای. (۷۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

مؤ منان رستگار شدند. (۱)

آنها که در نمازشان خشوع دارند. (۲)

و آنها که از لغو و بیهودگی رویگردانند. (۳)

و آنها که زکات را انجام می‏دهند. (۴)

و آنها که دامان خود را از آلودگی به بیعفتی حفظ می‏کنند. (۵)

تنها آمیزش جنسی با همسران و کنیزانشان دارند که در بهره گیری از آنها ملامت نمی‏شوند. (۶)

و هر کس غیر این طریق را طلب کند تجاوزگر است. (۷)

و آنها که امانتها و عهد خود را مراعات می‏کنند. (۸)

و آنها که از نمازها مواظبت می‏نمایند. (۹)

(آری) آنها وارثانند. (۱۰)

که بهشت برین را ارث می‏برند، و جاودانه در آن خواهند ماند. (۱۱)

ما انسان را از عصاره‏ ای از گل آفریدیم. (۱۲)

سپس آن را نطفه‏ ای در قرارگاه مطمئن (رحم) قرار دادیم. (۱۳)

سپس نطفه را به صورت علقه (خون بسته) و علقه را به صورت مضغه (چیزی شبیه گوشت جویده) و مضغه را به صورت استخوانهائی در آوردیم، از آن پس آن را آفرینش تازه‏ ای ایجاد کردیم، بزرگ است خدائی که بهترین خلق کنندگان است! (۱۴)

سپس شما بعد از آن می‏میرید. (۱۵)

سپس در روز قیامت برانگیخته می‏شوید. (۱۶)

ما بر بالای سر شما هفت راه (طبقه) قرار دادیم، و ما از خلق (خود) غافل نبوده و نیستیم. (۱۷)

و از آسمان آبی به اندازه معین نازل کردیم و آن را در زمین (در مخازن مخصوصی) ساکن نمودیم و ما بر از بین بردن آن کاملا قادریم. (۱۸)

سپس به وسیله آن باغهائی از درخت نخل و انگور برای شما ایجاد کردیم، باغهائی که در آن میوه‏ های بسیار است و از آن تناول می‏کنید. (۱۹)

و نیز درختی که از طور سینا می‏روید و از آن روغن و «نان خورش» برای خورندگان فراهم می‏گردد. (۲۰)

و برای شما در چهارپایان عبرتی است، از آنچه در درون آنها است (از شیر) شما را سیراب می‏کنیم و برای شما در آنها منافع فراوانی است و از گوشت آنها می‏خورید. (۲۱)

و بر آنها و بر کشتیها سوار می‏شوید. (۲۲)

ما نوح را به سوی قومش فرستادیم، به آنها گفت ای قوم من! خداوند یکتا را بپرستید که غیر از او معبودی برای شما نیست، آیا (باز از پرستش بتها) پرهیز نمی‏کنید؟ (۲۳)

جمعیت اشرافی (و مغرور) از قوم نوح که کافر شده بودند گفتند: این مرد بشری است همچون شما که می‏خواهد بر شما برتری جوید، اگر خدا می‏خواست پیامبری بفرستد فرشتگانی نازل می‏کرد، ما چنین چیزی هرگز در نیاکان خود نشنیده‏ ایم. (۲۴)

او فقط مردی است که مبتلا به نوعی از جنون است، باید مدتی درباره او صبر کنید (تا مرگش فرا رسد، یا از این بیماری رهائی یابد). (۲۵)

(نوح) گفت پروردگارا مرا در برابر تکذیبهای آنان یاری کن. (۲۶)

ما به نوح وحی کردیم که کشتی را در حضور ما و مطابق فرمان ما بساز و هنگامی که فرمان ما (برای غرق آنان) فرا رسد و آب از تنور بجوشد (که این نشانه فرا رسیدن طوفان است) از هر یک از انواع حیوانات یک جفت در کشتی سوار کن، و همچنین خانواده‏ ات را، مگر آنها که قبلا وعده هلاکشان داده شده است (اشاره به همسر نوح و فرزند ناخلف اوست) و دیگر درباره این ستمگران با من سخن مگوی که آنها همگی هلاک خواهند شد! (۲۷)

و هنگامی که تو و همه کسانی که با تو هستند بر کشتی سوار شدید بگو ستایش خدائی را که ما را از قوم ستمگر نجات بخشید. (۲۸)

و بگو پروردگارا ما را در منزلگاهی پر برکت فرود آر، و تو بهترین فرود آورندگانی. (۲۹)

(آری) در این ماجرا آیات و نشانه‏ هائی برای صاحبان عقل و اندیشه است و ما مسلما همگان را آزمایش می‏کنیم. (۳۰)

سپس بعد از آنها جمعیت دیگری را به وجود آوردیم. (۳۱)

و در میان آنها رسولی از خودشان فرستادیم که پروردگار یکتا را بپرستید، جز او معبودی برای شما نیست آیا (با این همه از شرک و بت پرستی) پرهیز نمی‏کنید؟! (۳۲)

ولی اشرافیان خود خواه قوم او که کافر شده بودند و لقای آخرت را تکذیب کرده بودند و ناز و نعمت در زندگی دنیا به آنها داده بودیم گفتند: این بشری است مثل شما! از آنچه شما می‏خورید می‏خورد و از آنچه می‏نوشید می‏نوشد! (۳۳)

و اگر از بشری همانند خودتان اطاعت کنید مسلما زیانکارید. (۳۴)

آیا او به شما وعده می‏دهد هنگامی که مردید و خاک و استخوان شدید بار دیگر (از قبرها) خارج می‏شوید؟ (۳۵)

هیهات، هیهات از این وعده‏ هائی که به شما داده می‏شود! (۳۶)

غیر از این زندگی دنیا چیزی در کار نیست، پیوسته گروهی از ما می‏میرند و نسل دیگری جای آنها را می‏گیرید و ما هرگز برانگیخته نخواهیم شد. (۳۷)

او فقط مرد دروغگوئی است که بر خدا افترا بسته و ما هرگز به او ایمان نخواهیم آورد. (۳۸)

عرض کرد، پروردگارا! مرا در برابر تکذیبهای آنها یاری فرما. (۳۹)

(خداوند) فرمود: به زودی آنها از کار خود پشیمان خواهند شد. (اما زمانی که سودی به حالشان ندارد). (۴۰)

سرانجام صیحه آسمانی آنها را به حق فرو گرفت و ما آنها را همچون خاشاک بر سیلاب قرار دادیم دور باد از رحمت خدا قوم ستمگر! (۴۱)

سپس اقوام دیگری را بعد از آنها به وجود آوردیم. (۴۲)

هیچ امتی بر اصل و سر رسید حتمیش پیشی نمی‏گیرد و از آن نیز تاءخیر نمی‏کند. (۴۳)

سپس رسولان خود را یکی بعد از دیگری فرستادیم، هر زمان رسولی برای (هدایت) قومی می‏آمد او را تکذیب می‏کردند ولی ما این امتهای سرکش را یکی پس از دیگری هلاک نمودیم و آنها را احادیثی قرار دادیم (چنان محو شدند که تنها نام و گفتگوئی از آنها باقی ماند) دور باد از رحمت خدا قومی که ایمان نمی‏آورند! (۴۴)

سپس موسی و برادرش هارون را با آیات خود و دلیل روشن فرستادیم. (۴۵)

به سوی فرعون و اطرافیان اشرافی او، اما آنها استکبار کردند و اصولا مردمی برتری جو بودند. (۴۶)

آنها گفتند: آیا ما به دو انسان همانند خودمان ایمان بیاوریم، در حالی که قوم آنها (بنی اسرائیل) ما را پرستش می‏کنند (و بردگان ما هستند). (۴۷)

(آری) آنها این دو را تکذیب کردند و سرانجام همگی هلاک شدند. (۴۸)

ما به موسی کتاب آسمانی دادیم، شاید آنها (بنی اسرائیل) هدایت شوند. (۴۹)

ما فرزند مریم (عیسی) و مادرش (مریم) را نشانه خود قرار دادیم و آنها را در سر زمین بلندی که آرامش و امنیت و آب جاری داشت جای دادیم. (۵۰)

ای پیامبران از غذاهای پاکیزه بخورید و عمل صالح انجام دهید که من به آنچه انجام می‏دهید آگاهم. (۵۱)

همه شما امت واحدی هستید و من پروردگار شمایم از مخالفت فرمان من بپرهیزید. (۵۲)

اما آنها کارهای خود را به پراکندگی کشاندند و هر گروهی به راهی رفتند (و عجب اینکه) هر گروه، به آنچه نزد خود دارند خوشحالند! (۵۳)

آنها را در جهل و غفلتشان بگذار تا زمانی که مرگشان فرا رسد. (یا گرفتار عذاب الهی شوند). (۵۴)

آنها گمان می‏کنند اموال و فرزندانی که به آنان داده‏ ایم … (۵۵)

برای این است که درهای خیرات را به روی آنها بگشائیم؟! (چنین نیست) بلکه آنها نمیفهمند! (۵۶)

آنان که از خوف پروردگارشان بیمناکند. (۵۷)

و آنان که به آیات پروردگارشان ایمان می‏آورند. (۵۸)

و آنها که به پروردگارشان شرک نمی‏ورزند. (۵۹)

و آنها که نهایت کوشش را در انجام طاعات بخرج می‏دهند اما با این حال دلهایشان ترسناک است از اینکه سرانجام به سوی پروردگارشان باز می‏گردند. (۶۰)

(آری) چنین کسانی هستند که در خیرات سرعت می‏کنند و از دیگران پیشی می‏گیرند. (۶۱)

و ما هیچ کس را جزء به اندازه توانائیش تکلیف نمی‏کنیم و نزد ما کتابی است (که تمام اعمال بندگان را ثبت کرده) و به حق سخن می‏گوید لذا به آنان هیچ ظلم و ستمی نمی‏شود. (۶۲)

بلکه دلهای آنها از این نامه اعمال (و روز حساب و آیات قرآن) در بیخبری فرو رفته و آنان اعمال (زشتی) جز این دارند که پیوسته آن را انجام می‏دهند. (۶۳)

تا زمانی که متنعمان مغرور آنها در چنگال عذاب گرفتار سازیم در این هنگام ناله‏ های دردناک و استغاثه آمیز سر می‏دهند! (۶۴)

(اما به آنها گفته می‏شود) فریاد نکنید! امروز شما از ناحیه ما یاری نخواهید شد. (۶۵)

(آیا فراموش کرده‏ اید که) در گذشته آیات من بطور مداوم بر شما خوانده می‏شد اما شما اعراض می‏کردید و به عقب باز می‏گشتید؟! (۶۶)

در حالی که در برابر آن آیات استکبار می‏نمودید و شبها در جلسات خود به بدگوئی ادامه می‏دادید. (۶۷)

آیا آنها در این گفتار تدبر نکردند؟ یا اینکه مطالبی برای آنان آمده که برای نیاکانشان نیامده است؟! (۶۸)

یا اینکه پیامبرشان را نشناختند (و از سوابق او آگاه نیستند) که او را انکار می‏کنند؟! (۶۹)

یا می‏گویند او دیوانه است؟!، ولی او حق را برای آنها آورده اما اکثرشان از حق کراهت دارند. (۷۰)

و اگر حق از هوسهای آنها پیروی کند آسمانها و زمین و تمام کسانی که در آنها هستند تباه می‏شوند، ولی ما قرآنی به آنها دادیم که مایه یادآوری (و مایه شرف و حیثیت آنها) است اما آنان از چنین چیزی رویگردانند. (۷۱)

یا اینکه تو از آنها مزد و هزینه‏ ای (در برابر دعوتت) می‏خواهی؟ در حالی که مزد پروردگارت بهتر است و او بهترین روزی دهندگان است. (۷۲)

به طور قطع و یقین تو آنها را به صراط مستقیم دعوت می‏کنی. (۷۳)

اما کسانی که به آخرت ایمان ندارند از این صراط منحرفند. (۷۴)

و اگر به آنها رحم کنیم و گرفتاریها و مشکلاتشان را برطرف سازیم (نه تنها بیدار نمی‏شوند) بلکه در طغیانشان اصرار می‏ورزند و (در این وادی) سرگردان می‏مانند. (۷۵)

ما آنها را به عذاب و بلا گرفتار ساختیم (تا بیدار شوند) اما آنها نه در برابر پروردگارشان تواضع کردند و نه به درگاهش تضرع می‏کنند. (۷۶)

(این وضع همچنان ادامه می‏یابد) تا زمانی که دری از عذاب شدید به روی آنها بگشائیم، و چنان گرفتار شوند که به کلی ماءیوس گردند! (۷۷)

او کسی است که برای شما گوش و چشم و قلب (عقل) ایجاد کرد، اما کمتر شکر او را به جا می‏آورید (۷۸)

او کسی است که شما را در زمین آفرید و به سوی او محشور می‏شوید. (۷۹)

او کسی است که زنده می‏کند و می‏میراند و آمد و شد شب و روز از آن اوست، آیا اندیشه نمی‏کنید؟! (۸۰)

آنها همان گفتند که پیشینیانشان می‏گفتند. (۸۱)

آنها گفتند آیا هنگامی که مردیم و خاک و استخوان (پوسیده) شدیم آیا بار دیگر برانگیخته خواهیم شد؟! (۸۲)

این وعده به ما و پدرانمان از قبل داده شده، این فقط افسانه‏ های پیشینیان است. (۸۳)

بگو زمین و کسانی که در زمین هستند از آن کیست، اگر شما می‏دانید؟! (۸۴)

(در پاسخ تو) می‏گویند: همه از آن خدا است، بگو آیا متذکر نمی‏شوید؟! (۸۵)

بگو: چه کسی پروردگار آسمانهای هفتگانه و پروردگار عرش عظیم است. (۸۶)

می گویند: همه اینها از آن خدا است، بگو آیا تقوی پیشه نمی‏کنید (و از خدا نمی‏ترسید)؟! (۸۷)

بگو اگر راست می‏گوئید چه کسی حکومت همه موجودات را در دست دارد؟ و به بیپناهان پناه می‏دهد و نیاز به پناه دادن ندارد؟! (۸۸)

می گویند: (همه اینها) از آن خدا است. بگو با این حال چگونه می‏گوئید شما را سحر کرده‏ اند؟ (۸۹)

واقع این است که ما حق را برای آنها آوردیم و آنان دروغ می‏گویند! (۹۰)

خدا هرگز فرزندی برای خود برنگزیده، و معبود دیگری با او نیست که اگر چنین می‏شد هر یک از خدایان مخلوقات خود را تدبیر و اداره می‏کردند و بعضی بر بعضی دیگر تفوق می‏جستند (و جهان هستی به تباهی کشیده می‏شد) منزه است خدا از توصیفی که آنها می‏کنند. (۹۱)

او از پنهان و آشکار آگاه است، او برتر است از اینکه شریک برای او قائل شوند. (۹۲)

بگو پروردگارا! اگر بخشی از عذابهائی را که به آنها وعده داده شده به من نشان دهی … (۹۳)

پروردگارا! مرا (در این عذابها) با قوم ستمگر قرار مده. (۹۴)

و ما قادریم آنچه را به آنها وعده می‏دهیم به تو نشان دهیم. (۹۵)

بدی را از راهی که بهتر است دفع کن (و پاسخ بدی را به نیکی ده) ما به آنچه آنها توصیف می‏کنند آگاهتریم. (۹۶)

و بگو پروردگارا من از وسوسه‏ های شیاطین به تو پناه می‏برم. (۹۷)

و از اینکه آنان نزد من حاضر شوند نیز به تو پناه میبرم ای پروردگار! (۹۸)

(آنها همچنان به راه غلط خود ادامه می‏دهند) تا زمانی که مرگ یکی از آنان فرا رسد می‏گوید: پروردگار من! مرا باز گردانید! (۹۹)

شاید در آنچه ترک کردم (و کوتاهی نمودم) عمل صالحی انجام دهم (به او می‏گویند) چنین نیست، این سخنی است که او به زبان می‏گوید (و اگر باز گردد برنامه‏ اش همچون سابق است) و پشت سر آنها برزخی است تا روزی که برانگیخته می‏شوند. (۱۰۰)

هنگامی که در صور دمیده شود هیچگونه نسبی میان آنها نخواهد بود، و از یکدیگر تقاضای کمک نمی‏کنند (چون کاری از کسی ساخته نیست). (۱۰۱)

کسانی که ترازوهای (سنجش اعمال) آنها سنگین است آنان رستگارانند. (۱۰۲)

و آنها که ترازوهای عملشان سبک می‏باشد کسانی هستند که سرمایه وجود خود را از دست داده در جهنم جاودانه خواهند ماند. (۱۰۳)

شعله‏ های سوزان آتش همچون شمشیر به صورتهاشان نواخته می‏شود و در دوزخ چهره‏ ای در هم کشیده دارند. (۱۰۴)

آیا آیات من بر شما خوانده نمی‏شد و آن را تکذیب می‏کردید؟! (۱۰۵)

می گویند: پروردگارا! شقاوت ما بر ما چیره شد و ما قوم گمراهی بودیم. (۱۰۶)

پروردگارا! ما را از آن بیرون بر، اگر بار دیگر تکرار کردیم قطعا ستمگریم (ومستحق عذاب). (۱۰۷)

می گوید دور شوید در دوزخ، و با من سخن مگوئید. (۱۰۸)

(فراموش کرده‏ اید) گروهی از بندگان من می‏گفتند: پروردگارا! ما ایمان آوردیم، ما را ببخش و بر ما رحم کن، و تو بهترین رحم کنندگانی. (۱۰۹)

اما شما آنها را به باد مسخره گرفتید و آنها شما را از یاد من غافل کردند و شما از آنها می‏خندیدید! (۱۱۰)

ولی من امروز آنان را به خاطر صبر و استقامتشان پاداش دادم آنها پیروز و رستگارند. (۱۱۱)

(خداوند) می‏گوید چند سال در روی زمین توقف کرده‏ اید. (۱۱۲)

در پاسخ می‏گویند: تنها به اندازه یک روز یا قسمتی از یک روز! از آنها که می‏توانند بشمارند سؤ ال فرما. (۱۱۳)

می گوید (آری) شما مقدار کمی توقف کردید اگر می‏دانستید! (۱۱۴)

ولی آیا گمان کرده‏ اید که ما شما را بیهوده آفریده‏ ایم و به سوی ما بازگشت نخواهید کرد! (۱۱۵)

پس بزرگتر و برتر است خداوندی که فرمانروای حق است (از اینکه شما را بیهدف آفریده باشد) معبودی جز او نیست و او پروردگار عرش کریم است. (۱۱۶)

و هر کس معبود دیگری با خدا بخواند – و مسلما هیچ دلیلی بر آن نخواهد داشت – حساب او نزد پروردگار شما خواهد بود، مسلما کافران رستگار نخواهند شد. (۱۱۷)

و بگو پروردگارا! مرا ببخش و مشمول رحمتت قرار ده، و تو بهترین رحم کنندگانی. (۱۱۸)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

این سوره‏ ای است که ما آن را فرو فرستادیم و واجب نمودیم، و در آن آیات بینات نازل کردیم، شاید شما متذکر شوید. (۱)

زن و مرد زناکار را هر یک، صد تازیانه بزنید، و هرگز در دین خدا رافت (و محبت کاذب) شما را نگیرد اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید، و باید گروهی از مؤ منان مجازات آنها را مشاهده کنند. (۲)

مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک ازدواج نمی‏کند، و زن زناکار را جز مرد زناکار یا مشرک به ازدواج خود در نمی‏آورد، و این کار بر مؤ منان تحریم شده است. (۳)

و کسانی که زنان پاکدامن را متهم می‏کنند سپس چهار شاهد (بر ادعای خود) نمی‏آورند آنها را هشتاد تازیانه بزنید، و شهادتشان را هرگز نپذیرید، و آنها فاسقانند. (۴)

مگر کسانی که بعد از آن توبه کنند و جبران نمایند که خداوند غفور و رحیم است. (۵)

کسانی که همسران خود را متهم (به عمل منافی عفت) می‏کنند و گواهانی جز خودشان ندارند هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است (۶)

و در پنجمین بار بگوید: لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد! (۷)

آن زن نیز می‏تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‏دهد) از دروغگویان است. (۸)

و در مرتبه پنجم بگوید: غضب خدا بر او باد اگر آن مرد از راستگویان باشد! (۹)

و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال شما نبود و اینکه او توبه پذیر و حکیم است (بسیاری از شما گرفتار مجازات سخت الهی می‏شدید). (۱۰)

کسانی که آن تهمت عظیم را مطرح کردند گروهی از شما بودند، اما گمان نکنید این ماجرا برای شما بد است، بلکه خیر شما در آن است، آنها هر کدام سهم خود را از این گناهی که مرتکب شدند دارند، و کسی که بخش عظیم آن را بر عهده گرفت عذاب عظیمی برای او است. (۱۱)

چرا هنگامی که این (تهمت) را شنیدید مردان و زنان با ایمان نسبت به خود (و کسی که همچون خود آنها بود) گمان خیر نبردند؟ چرا نگفتید این یک دروغ بزرگ و آشکار است؟! (۱۲)

چرا چهار شاهد برای آن نیاوردند؟ اکنون که چنین گواهانی نیاوردند آنها در پیشگاه خدا دروغگویانند. (۱۳)

و اگر فضل و رحمت الهی در دنیا و آخرت نصیب شما نمی‏شد به خاطر این گناهی که کردید عذاب سختی به شما می‏رسید. (۱۴)

بخاطر بیاورید زمانی را که به استقبال این دروغ بزرگ رفتید، و این شایعه را از زبان یکدیگر می‏گرفتید، و با دهان خود سخنی می‏گفتید که به آن یقین نداشتید، و گمان می‏کردید این مساءله کوچکی است در حالی که نزد خدا بزرگ است! (۱۵)

چرا هنگامی که آن را شنیدید نگفتید برای ما مجاز نیست که به این تکلم کنیم ؟ خداوندا منزهی تو، این بهتان بزرگی است! (۱۶)

خداوند شما را اندرز می‏دهد که هرگز چنین کاری را تکرار نکنید اگر ایمان دارید! (۱۷)

و خداوند آیات خود را برای شما تبیین می‏کند، و خدا علیم و حکیم است. (۱۸)

کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد عذاب دردناکی برای آنها در دنیا و آخرت است، و خداوند می‏داند و شما نمی‏دانید. (۱۹)

و اگر فضل و رحمت الهی شامل حال شما نبود و اینکه خدا مهربان و رحیم است (مجازات سختی دامانتان را فرا می‏گرفت). (۲۰)

ای کسانی که ایمان آورده‏ اید از گامهای شیطان پیروی نکنید هر کس قدم جای قدمهای شیطان بگذارد (گمراهش می‏سازد)، چرا که او امر به فحشاء و منکر می‏کند، و اگر فضل و رحمت الهی به سراغ شما نمی‏آمد احدی از شما هرگز پاک نمی‏شد ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه می‏کند و خدا شنوا و دانا است. (۲۱)

آنها که دارای برتری (مالی) و وسعت زندگی هستند نباید سوگند یاد کنند که از انفاق نسبت به نزدیکان و مستمندان و مهاجران در راه خدا دریغ نمایند، آنها باید عفو کنند و صرفنظر نمایند، آیا دوست نمی‏دارید خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند غفور و رحیم است. (۲۲)

کسانی که زنان پاکدامن و بیخبر (از هر گونه آلودگی) و مؤ من را متهم می‏سازند در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند، و عذاب بزرگی در انتظارشان است. (۲۳)

در آن روز که زبانها و دستها و پاهایشان بر ضد آنها به اعمالی که مرتکب می‏شدند گواهی می‏دهد. (۲۴)

در آن روز خداوند جزای واقعی آنها را بیکم و کاست می‏دهد، و می‏دانند که خداوند حق مبین است. (۲۵)

زنان خبیث و ناپاک از آن مردان خبیث و ناپاکند! و مردان ناپاک نیز تعلق به زنان ناپاک دارند؛ و زنان پاک از آن مردان پاک و مردان پاک از آن زنان پاکند! اینان از نسبتهای ناروائی که به آنها داده می‏شود مبرا هستند، و برای آنها آمرزش (الهی) و روزی پر ارزش است. (۲۶)

ای کسانی که ایمان آورده‏ اید در خانه‏ هائی غیر از خانه خود وارد نشوید تا اجازه بگیرید و بر اهل آن خانه سلام کنید، این برای شما بهتر است، شاید متذکر شوید. (۲۷)

و اگر کسی در آن نیافتید داخل آن نشوید تا به شما اجازه داده شود، و اگر گفته شود بازگردید، بازگردید، که برای شما پاکیزه تر است و خداوند به آنچه انجام می‏دهید آگاه است. (۲۸)

گناهی بر شما نیست که وارد خانه‏ های غیر مسکونی بشوید که در آنجا متاعی متعلق به شما وجود دارد، و خدا آنچه را آشکار می‏کنید یا پنهان می‏دارید می‏داند. (۲۹)

به مؤ منان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و فروج خود را حفظ کنند، این برای آنها پاکیزه تر است، خداوند از آنچه انجام می‏دهید آگاه است. (۳۰)

و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند، و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است آشکار ننمایند، و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدر شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم کیششان یا بردگانشان (کنیزانشان) یا افراد سفیه که تمایلی به زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند، آنها هنگام راه رفتن پایهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود. (و صدای خلخال که بر پا دارند به گوش رسد) و همگی به سوی خدا بازگردید ای مؤ منان تا رستگار شوید. (۳۱)

مردان و زنان بیهمسر را همسر دهید و همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بینیاز می‏سازد، خداوند واسع و آگاه است. (۳۲)

و آنها که وسیله ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنان را به فضلش بینیاز سازد و بردگانی از شما که تقاضای مکاتبه (قرار داد مخصوص ‍ برای آزاد شدن) را دارند با آنها قرار داد ببندید، اگر رشد و صلاح در آنها احساس ‍ می‏کنید (و بعد از آزادی توانائی زندگی مستقل را دارند) و چیزی از مال خدا که به شما داده است به آنها بدهید، و کنیزان خود را برای تحصیل متاع دنیا مجبور به خودفروشی نکنید اگر آنها می‏خواهند پاک بمانند، و هر کس آنها را بر این کار اکراه کند (سپس پشیمان گردد) خداوند بعد از این اکراه غفور و رحیم است (توبه کنید و برای همیشه این عمل ننگین را ترک گوئید). (۳۳)

ما بر شما آیاتی فرستادیم که حقایق بسیاری را تبیین می‏کند و اخباری از کسانی که پیش از شما بودند و موعظه و اندرزی برای پرهیزگاران. (۳۴)

خداوند نور آسمانها و زمین است، مثل نور خداوند همانند چراغدانی است که در آن چراغی (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابی قرار گیرد، حبابی شفاف و درخشنده همچون یک ستاره فروزان، این چراغ با روغنی افروخته می‏شود که از درخت پر برکت زیتونی گرفته شده که نه شرقی است و نه غربی (آنچنان روغنش ‍ صاف و خالص است که) نزدیک است بدون تماس با آتش شعله ور شود، نوری است بر فراز نور، و خدا هر کس را بخواهد به نور خود هدایت می‏کند، و خدا براى مردم مثلها مى زند و خداوند به هر چیزى داناست. (۳۵)

(این چراغ پر فروغ) در خانه‏ هائی قرار دارد که خداوند اذن فرموده دیوارهای آن را بالا برند (تا از دستبرد شیاطین و هوسبازان در امان باشد) خانه‏ هائی که نام خدا در آن برده شود و صبح و شام در آن تسبیح گویند. (۳۶)

مردانی که نه تجارت و نه معامله، آنها را از یاد خدا و بر پا داشتن نماز و ادای زکات غافل نمی‏کند، آنها از روزی می‏ترسند که دلها و چشمها در آن زیر و رو می‏شود! (۳۷)

هدف این است که خداوند آنها را به بهترین اعمالی که انجام داده‏ اند پاداش دهد و از فضلش بر پاداش آنها بیفزاید، و خداوند هر کس را بخواهد بیحساب روزی می‏دهد (و از مواهب بیانتهای خویش بهره مند می‏سازد). (۳۸)

و کسانی که کافر شدند اعمالشان همچون سرابی است در یک کویر، که انسان تشنه آن را از دور آب می‏پندارد، اما هنگامی که به سراغ آن می‏آید چیزی نمی‏یابد! و خدا را نزد آن می‏یابد و حساب او را صاف می‏کند، و خداوند سریع الحساب است! (۳۹)

یا همچون ظلماتی است در یک دریای پهناور، که موج آن را پوشانیده، و بر فراز آن موج دیگری است، و بر فراز آن ابری تاریک، ظلمتهائی است یکی بر فراز دیگر آنچنان که هر گاه دست خود را خارج کند ممکن نیست آن را ببیند! و کسی که خدا نوری برای او قرار نداده، نوری برای او نیست! (۴۰)

آیا ندیدی که برای خدا تسبیح می‏کنند تمام آنان که در آسمانها و زمینند و همچنین پرندگان به هنگامی که بر فراز آسمان بال گسترده‏ اند، هر یک از آنها نماز و تسبیح خود را می‏داند، و خداوند به آنچه انجام می‏دهند عالم است. (۴۱)

و از برای خداست حکومت و مالکیت آسمانها و زمین و بازگشت تمامی موجودات به سوی اوست. (۴۲)

آیا ندیدی که خداوند ابرهایی را به آرامی میراند، سپس میان آنها پیوند می‏دهد و بعد آن را متراکم می‏سازد، در این حال دانه‏ های باران را می‏بینی که از آن خارج می‏شود، و از آسمان – از کوههائی که در آنست – دانه‏ های تگرگ نازل می‏کند، و هر کس را بخواهد به وسیله آن زیان می‏رساند و از هر کس بخواهد این زیان را برطرف می‏کند، نزدیک است درخشندگی برق آن (ابرها) چشمها را ببرد! (۴۳)

خداوند شب و روز را دگرگون می‏سازد، و در این عبرتی است برای صاحبان بصیرت. (۴۴)

و خداوند هر جنبنده‏ ای را از آبی آفرید، گروهی از آنها بر شکم خود راه می‏روند، و گروهی بر دو پای خود، و گروهی بر چهار پا راه می‏روند، خداوند هر چه را اراده کند می‏آفریند، چرا که خدا بر همه چیز تواناست. (۴۵)

ما آیات روشنگری نازل کردیم و خدا هر که را بخواهد به صراط مستقیم هدایت می‏کند. (۴۶)

آنها می‏گویند به خدا و پیامبر ایمان داریم و اطاعت می‏کنیم، ولی بعد از این ادعا گروهی از آنها رویگردان می‏شوند، آنها (در حقیقت) مؤ من نیستند. (۴۷)

و هنگامی که از آنها دعوت شود که به سوی خدا و پیامبرش بیایند تا در میان آنان داوری کند گروهی از آنها رویگردان می‏شوند. (۴۸)

ولی اگر (داوری به نفع آنها بوده باشد و) حق داشته باشند با نهایت تسلیم به سوی او می‏آیند. (۴۹)

آیا در دلهای آنها بیماری است ؟ یا شک و تردید دارند؟ یا می‏ترسند خدا و رسولش بر آنها ستم کند؟ اما خود اینها ستمگرند! (۵۰)

سخن مؤمنان، هنگامى که به سوى خدا و پیامبرش دعوت شوند تا میان آنان داورى کند، تنها (و در هر حال) این است که مى گویند شنیدیم و اطاعت کردیم. و اینها همان رستگاران (واقعى) هستند. (۵۱)

و هر کس خدا و پیامبرش را اطاعت کند و از پروردگار بترسد و از مخالفت فرمانش بپرهیزد آنها رستگارند. (۵۲)

آنها با نهایت تاءکید سوگند یاد کردند که اگر به آنان فرمان دهی (از خانه و اموال خود) بیرون می‏روند (و جان در طبق اخلاص گذارده تقدیم می‏کنند) بگو سوگند یاد نکنید، شما طاعت خالصانه نشان دهید که خداوند به آنچه عمل می‏کنید آگاه است. (۵۳)

بگو اطاعت خدا و اطاعت پیامبرش کنید، و اگر سرپیچی کنید پیامبر مسئول اعمال خویش است و شما مسئول اعمال خود، اما اگر از او اطاعت کنید هدایت خواهید شد، و بر پیامبر چیزی جز ابلاغ آشکار نیست. (۵۴)

خداوند به کسانی که از شما ایمان آورده‏ اند و اعمال صالح انجام داده‏ اند وعده می‏دهد که آنها را قطعا خلیفه روی زمین خواهد کرد، همانگونه که پیشینیان را خلافت روی زمین بخشید. و دین و آئینی را که برای آنها پسندیده پا بر جا و ریشه دار خواهد ساخت و خوف و ترس آنها را به امنیت و آرامش مبدل می‏کند، آنچنانکه تنها مرا می‏پرستند و چیزی را برای من شریک نخواهند ساخت. و کسانی که بعد از آن کافر شوند فاسقند. (۵۵)

و نماز را بر پا دارید و زکات را بدهید و رسول (خدا) را اطاعت کنید تا مشمول رحمت (او) شوید. (۵۶)

گمان نبر کافران می‏توانند از چنگال مجازات الهی، در زمین فرار کنند، جایگاه آنها آتش است و چه بد جایگاهی است؟! (۵۷)

ای کسانی که ایمان آورده‏ اید باید بردگان شما و همچنین کودکانتان که به حد بلوغ نرسیده‏ اند در سه وقت از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز فجر، و در نیمروز هنگامی که لباسهای (معمولی) خود را بیرون می‏آورید، و بعد از نماز عشاء، این سه وقت خصوصی برای شما است، اما بعد از این سه وقت گناهی بر شما و بر آنها نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر طواف کنید (و با صفا و صمیمیت به یکدیگر خدمت نمائید) اینگونه خداوند آیات را برای شما تبیین می‏کند و خداوند عالم و حکیم است. (۵۸)

و هنگامی که اطفال شما به سن بلوغ رسند باید اجازه بگیرند، همانگونه که اشخاصی که پیش از آنها بودند اجازه می‏گرفتند، اینچنین خداوند آیاتش را برای شما تبیین می‏کند و خدا عالم و حکیم است. (۵۹)

و زنان از کار افتاده‏ ای که امید به ازدواج ندارند گناهی بر آنها نیست که لباسهای (روئین) خود را بر زمین بگذارند به شرط اینکه در برابر مردم خود آرائی نکنند و اگر خود را بپوشانند برای آنها بهتر است. و خداوند شنوا و دانا است. (۶۰)

بر نابینا و افراد شل و بیمار گناهی نیست (که با شما هم غذا شوند) و بر شما نیز گناهی نیست که از خانه‏ های خودتان (خانه‏ های فرزندان یا همسرانتان که خانه خود شما محسوب می‏شود بدون اجازه خاصی) غذا بخورید، و همچنین خانه‏ های پدرانتان، یا خانه‏ های مادرانتان، یا خانه‏ های برادرانتان، یا خانه‏ های خواهرانتان یا خانه‏ های عموهایتان، یا خانه‏ های عمه‏ هایتان، یا خانه‏ های دائیهایتان، یا خانه‏ های خاله‏ هایتان، یا خانه‏ ای که کلیدش در اختیار شما است، یا خانه‏ های دوستانتان، بر شما گناهی نیست که بطور دسته جمعی یا جداگانه غذا بخورید، و هنگامی که داخل خانه‏ ای شدید بر خویشتن سلام کنید، سلام و تحیتی از سوی خداوند، سلام و تحیتی پر برکت و پاکیزه، اینگونه خداوند آیات را برای شما تبیین می‏کند شاید اندیشه کنید. (۶۱)

مؤ منان واقعی کسانی هستند که ایمان به خدا و رسولش آورده‏ اند و هنگامی که در کار مهمی با او باشند بدون اجازه او بجائی نمی‏روند، کسانی که از تو اجازه می‏گیرند آنها براستی ایمان به خدا و پیامبرش آورده‏ اند، در این صورت هر گاه از تو برای بعضی از کارهای مهم خود اجازه بخواهند، هر کس از آنها را می‏خواهی (و صلاح می‏بینی) اجازه ده، و برای آنها استغفار کن که خداوند غفور و رحیم است. (۶۲)

دعوت پیامبر را در میان خود مانند دعوت بعضی از شما نسبت به بعضی دیگر تلقی نکنید، خداوند کسانی را که از شما پشت سر دیگران پنهان می‏شوند و یکی پس از دیگری فرار می‏کند می‏داند، آنها که مخالفت فرمان او می‏کنند باید از این بترسند که فتنه‏ ای دامنشان را بگیرد، یا عذاب دردناک به آنها برسد. (۶۳)

آگاه باشید که برای خدا است آنچه در آسمانها و زمین است، او می‏داند آنچه را که شما بر آن هستید، و روزی که به سوی او باز می‏گردند آنها را از اعمالی که انجام دادند آگاه می‏سازد، و خدا به هر چیزی آگاه است. (۶۴)

به نام خداوند رحمتگر مهربان

زوال ناپذیر است و پر برکت است کسی که قرآن را بر بنده‏ اش نازل کرد تا جهانیان را انذار کند (و از عذاب و کیفر الهی بترساند). (۱)

خداوندی که حکومت و مالکیت آسمانها و زمین از آن اوست، و فرزندی برای خود انتخاب نکرد، و شریکی در حکومت و مالکیت ندارد، و همه چیز را آفرید و دقیقا اندازه گیری نمود. (۲)

آنها غیر از خداوند معبودانی برای خود برگزیدند، و معبودانی که چیزی را نمی‏آفرینند بلکه خودشان مخلوقند، مالک زیان و سود خود نیستند و نه مالک مرگ و حیات و رستاخیزشان. (۳)

و کافران گفتند: این فقط دروغی است که او ساخته، و گروهی دیگر او را بر این کار یاری داده‏ اند. آنها (با این سخن،) ظلم و دروغ بزرگی را مرتکب شدند. (۴)

و گفتند این همان افسانههای پیشینیان است که وی آنرا رونویس ‍ کرده، و هر صبح و شام بر او املا میشود. (۵)

بگو: کسی آنرا نازل کرده است که اسرار آسمانها و زمین را میداند، او غفور و رحیم بوده و هست. (۶)

و گفتند چرا این رسول غذا میخورد؟ و در بازارها راه میرود؟ (نه سنت فرشتگان دارد و نه روش شاهان!) چرا فرشته‏ ای بر او نازل نشده که همراه وی مردم را انذار کند؟ (و گواه صدق دعوت او باشد). (۷)

یا گنجی از آسمان برای او فرستاده شود یا باغی داشته باشد که از (میوه) (و امرار معاش کند) و ستمگران گفتند شما تنها از یک انسان مجنون پیروی میکنید! (۸)

ببین چگونه برای تو مثلها زدند و گمراه شدند، آنچنانکه قدرت پیدا کردن راه را ندارند! (۹)

زوال ناپذیر و بزرگ است خدائی که اگر بخواهد برای تو بهتر از این میدهد، باغهائی که از زیر درختانش نهرها جاری باشد و (اگر بخواهد) برای تو قصرهائی مجلل قرار میدهد. (۱۰)

(اینها همه بهانه است) بلکه آنها قیامت را تکذیب کرده‏ اند و ما برای کسی که قیامت را انکار کند آتش سوزانی مهیا کرده‏ ایم. (۱۱)

هنگامی که این آتش آنها را از دور می‏بیند صدای وحشتناک و خشم آلود او را که با نفس زدن شدید همراه است می‏شنوند. (۱۲)

و هنگامی که در مکان تنگ و محدودی از آن افکنده می‏شوند، در حالی که در غل و زنجیرند، فریاد واویلای آنها بلند می‏شود! (۱۳)

امروز یکبار واویلا نگوئید، بلکه بسیار واویلا سر دهید! (۱۴)

بگو آیا این بهتر است یا بهشت جاویدانی که به پرهیزگاران وعده داده شده ؟ بهشتی که پاداش اعمال آنها و قرارگاهشان است. (۱۵)

هر چه بخواهند در آنجا برای آنها فراهم است، جاودانه در آن خواهند ماند، این وعده‏ ای است مسلم که پروردگارت بر عهده گرفته است. (۱۶)

به خاطر بیاور روزی را که همه آنها و معبودانی را که غیر از خدا پرستش می‏کردند جمع می‏کند، و به آنها می‏گوید: آیا شما این بندگان مرا گمراه کردید؟ یا خود گمراه شدند؟ (۱۷)

آنها (در پاسخ) می‏گویند منزهی تو، برای ما شایسته نبود که غیر از تو اولیائی برگزینیم، ولی آنان و پدرانشان را از نعمتها برخوردار نمودی تا اینکه آنها (به جای شکر نعمت) یاد تو را فراموش کردند، و هلاک شدند. (۱۸)

(خداوند به آنها می‏گوید ببینید) این معبودان، شما در آنچه می‏گوئید تکذیب کردند اکنون قدرت ندارید عذاب الهی را بر طرف سازید یا از کسی یاری بطلبید، و هر کس از شما ظلم و ستم کند عذاب شدیدی به او می‏چشانیم! (۱۹)

ما هیچیک از رسولان را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه غذا می‏خوردند و در بازارها راه می‏رفتند، و بعضی از شما را، وسیله امتحان بعض دیگر قرار دادیم، آیا صبر و شکیبائی می‏کنید؟ (و از عهده امتحانات بر می‏آئید) و پروردگار تو بصیر و بینا بوده و هست. (۲۰)

و آنها که امیدی به لقای ما ندارند (و رستاخیز را انکار می‏کنند) می‏گویند: چرا فرشتگان بر ما نازل نمی‏شوند؟ و یا پروردگارمان را با چشم خود نمی‏بینیم ؟ آنها درباره خود تکبر ورزیدند و طغیان بزرگی کردند. (۲۱)

(آنها به آرزوی خود می‏رسند) اما روزی که فرشتگان را می‏بینند روز بشارت مجرمان نخواهد بود! (بلکه روز مجازات و کیفر آنان است) و می‏گویند ما را امان دهید ما را معاف دارید. (۲۲)

و ما به سراغ اعمالی که آنها انجام دادند می‏رویم و همه را همچون ذرات غبار پراکنده در هوا می‏کنیم! (۲۳)

بهشتیان در آن روز قرارگاهشان از همه بهتر، و استراحت گاهشان نیکوتر است! (۲۴)

و به خاطر آور روزی را که آسمان با ابرها از هم شکافته می‏شود، و فرشتگان نازل می‏گردند. (۲۵)

حکومت در آن روز از آن خداوند رحمان است و آنروز روز سختی برای کافران خواهد بود. (۲۶)

و به خاطر بیاور روزی را که ظالم دست خویش را از شدت حسرت به دندان می‏گزد و می‏گوید: ای کاش با رسول خدا راهی برگزیده بودم. (۲۷)

ای وای بر من! کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم! (۲۸)

او مرا از یاد حق گمراه ساخت، بعد از آنکه آگاهی به سراغ من آمده بود، و شیطان همیشه مخذول کننده انسان بوده است. (۲۹)

پیامبر عرضه داشت: پروردگارا! این قوم من از قرآن دوری جستند. (۳۰)

و اینگونه برای هر پیامبری دشمنی از مجرمان قرار دادیم، اما همین بس که خدا هادی و یاور تو است. (۳۱)

و کافران گفتند: چرا قرآن یکجا بر او نازل نمی‏شود؟ این بخاطر آنست که قلب تو را محکم داریم، و آن را تدریجا بر تو خواندیم. (۳۲)

آنها هیچ مثلی برای تو نمی‏آورند مگر اینکه ما حق را برای تو می‏آوریم و تفسیری بهتر (و پاسخی دندانشکن که ناچار به تسلیم شوند). (۳۳)

آنها که بر صورتهایشان به سوی جهنم محشور می‏شوند بدترین محل را دارند و گمراه ترین افرادند! (۳۴)